Suzish sport turlari qoidalar Reja

Qo’llar xarakati. Aytaylik, kullar bilan suv ustida kilinayotgan xarakat tugadi, endi tugri uzatgan kullarni elka kengligida oldin panja, keyin bilak va elka suvga botiriladi. Suvga botgan tugri xolatdagi kullar oldinga va pastga xarakat boshlaydi. buni suzish texnikasida kulni suvga botirish va suzish boskichi deyiladi. Bu boskichdan keyin eshishning tayanch kismi boshlanadi. Bunda kullar tirsak va bilak-panja bugimlaridan bukila boshlaydi va pastga xarakatini davom ettiradi, panjalar suzuvchi xarakatlanayotgan tomonga perpendikulyar xolda yakinlashadi. Suv satxi bilan kullar oraligidagi burchak 30⁰ ga etganida bu boskich tugaydi. Endi eshishning asosiy kismi boshlanadi: kul xozir aytganimizdek, pastga va orkaga xarakatlana borib, tirsak bugimidan bukilishda davom etadi va taxminan 125⁰ etganda tortish kuchi eng chukkisiga chikadi, panjalar esa vertikal xolatga kelib xarakatini davom ettiradi. kullarni suvdan chikarish oson burilishi uchun eshishning asosiy kismini tugatish oldida panjalarni orkaga va biroz tepadan chetrokka olish lozim.
Qo’llarni suvdan olishda navbat bilan elkalarga, sung bilaklar va panjalarga keladi. Bunda kullar tirsak bugimidan xiyol bukiladi. Keyin kullarning suv ustidagi boshlanadi. Bunda ikkala kul deyarli chuzilgan xolatda, zurikmay, ammo tezlik bilan xarakatlanishi lozim. Panjalar kaft bilan suv tomonga karatiladi va fakat suvga kirish oldida bilak bilan birga pastga yunaltiriladi. Shu bilan delfincha suzishning bir tsikli tugaydi.
Nafas olish va chikarish. Ma’lumki, kullar bilan eshishning asosiy kismi bajarilayotgan vaktda elka kamari eng chukkiga kutarilgan payt buladi, bosh suvdan chikadi va nafas olinadi. Bu vaktda kullarni suv satxidan kutarib ishlashning birinchi yarmi tugaydi. Keyin bosh suyagi yuz tomon bilan tusha boshlaydi, kullar suv satxidan kutarib tushishi tugaydi. Sal utmay nafas chikariladi.
Oyoklar xarakati. Delfincha suzishning uziga xos tomoni oyoklarning bir vaktda yukoridan pastga va pastlash yukoriga tuxtovsiz xarakat kilishi va tananing faol ishtirok etishidir.
Tayyorlanish xarakati oyoklarni paydan yukoriga xarakatlantirish bilan boshlanadi. Buning uchun: oyoklar eng pastki nuktaga tushirilgan, tizzadan xiyol bukilgan, panja ichkariga bulishi kerak. Chanok-son bugimi tanaga nisbatan taxminan 155 burchak ostida bukilgan |son-korin burchagi|. Tana ustki kismigacha suvga botib turadi. Harakat oyoklarni chuzib yuborib, chanok-son bugimidan yozgan xolda belni xiyol bukishdan boshlanadi. Oyoklar to gorizontal xolatiga kelguncha tugri uzatgan vaziyatda yukoriga xarakatlanadi, sung tizza bugimida taxminan 130⁰ burchak ostida bukiladi. Bu paytda panjani ichkariga karatiladi, tizzalar esa bir-biridan 15-20 sm atrofida ajralib turadi. Shundan keyin ishchi xarakat boshlanadi-yukoridan pastga, ya’ni oyoklarni tizza va boldir-panja bugimlaridan yoza boshlanadi va shu paytning uzida chanok-son bugimidan xamda beldan yukoriga bukishga utiladi. Sung boldir va panjalar zuldik bilan pastga xarakat kiladi, bel va chanok suv yuziga yakinlasha boshlaydi. kachonki, oyoklar tizza bugimidan butunlay yozib yuborilganda ishchi xarakat tugagan xisoblanadi.
Har kanday sportcha suzishda xarakatlarning bir-biriga uygunlashuvi, monand kelishi shart bulganidek, delfincha suzish usulida xam oyok-kullar xarakati va ularga monand tana xarakati masofaning oxirigacha bir-biriga mos kelishi, bir-birini kuvvatlab borishi shart. Buning uchun kullar oldiga chuzilib suza boshlaganda bosh suvga botib turilish, oyoklar yukoridan pastga birinchi zarb bilan depsinishi va bu kullar suzishni tamomlayotganda tugallanishi kerak. Sung kullar eshishning tayanch kismi bilan asosiy kismining uchdan birini bajarayotganida eng yukori xolatni olishi lozim. kullar eshish kismining kolgan uchdan ikki kismini bajarayotganida oyoklar bilan ikkinchi zarb beriladi. kullar chanok ruparasidan utayotgan paytda esa oyoklar bilan zarb berish tugallanadi. kullar suvdan kutarilib, suv ustidan utayotgan va oyoklar suvga kiritgan paytda ikkinchi marta eng yukori xolatga utiladi. Shu bilan bir tsikl tugagan buladi |I min da 54-64 tsikl bajarish mumkin|. Mana, nima uchun delfincha suzishning bu usulini ikki zarbli delfincha suzish deyiladi. Bunda kullar bilan zur berib eshish ularni tirsak bugimidan chakkonlik bilan bukish, yozish va burishlar bilan amalga oshiriladi. Bularning xammasi kullar, elka kamari va tana mushaklar yordamida bajariladi. Suvni zarb bilan panjalar yordamida tepish, kullar yordamida suvni orkaga itarish bilan gavdani oldinga itkitish, nixoyatda bir-biriga monand tushishi kerak.