Т а қ Қ о с л а ш ж а д в а л и ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленумининг 2017 йил 11 октябрдаги

Тўлдирилмоқда	29. ЖК 188^1-моддасида кўзда тутилган жиноятларни фирибгарлик жиноятидан фарқлаш лозим. Бунда шахснинг жиноий мақсади нимага қаратилгани, хусусан айбдор имкони борича кўпроқ фуқароларни ўзининг ноқонуний фаолиятига жалб қилишни кўзлагани, айбдор янгидан пул ёки бошқа қимматликлар киритаётган фуқароларнинг маблағлари эвазига муқаддам олинган мажбуриятларини бажариб бориши ҳал қилувчи аҳамият касб этади. Шахс фирибгарлик билан боғлиқ ҳаракатларни пул маблағларини (бошқа мол-мулкни) жалб этишга доир ноқонуний фаолиятни амалга оширган ҳолда содир қилганида шахснинг ҳаракатлари ЖК 168 ва 188^1-моддалари билан квалификация қилиниши лозим.
ЖК 168-моддаси ва ЖК 188^1-моддаларини амалиётда қўллашда юзага келиши мумкин бўлган ноаниқликларни олдини олиш мақсадида таклиф қилинмоқда.
30	25. ЖПК 415-моддасига мувофиқ суд айбловни ўзгартириши ва судланувчининг ҳаракатларини ЖК бошқа моддаси (қисми, банди)га квалификация қилишга, шунингдек, жиноятнинг айрим (судланувчининг айбига киритилган ҳаракатлардан) эпизодларини судланувчига айб эълон қилинмаган ЖК моддасига квалификация қилишга ҳақли. Шундан келиб чиқиб, фирибгарлик ўзганинг мулкини талон-торож қилиш шаклларидан бири эканлигини инобатга олиб, суд айбдорнинг ҳаракатларини ЖК 168-моддасидан ЖК 167-моддасига қайта квалификация қилишга ҳақли.	30. ЖПК 415-моддасига мувофиқ суд айбловни ўзгартириши ва судланувчининг ҳаракатларини ЖК бошқа моддаси (қисми, банди)га квалификация қилишга, шунингдек, жиноятнинг айрим (судланувчининг айбига киритилган ҳаракатлардан) эпизодларини судланувчига айб эълон қилинмаган ЖК моддасига квалификация қилишга ҳақли. Шундан келиб чиқиб, фирибгарлик ўзганинг мулкини талон-торож қилиш шаклларидан бири эканлигини инобатга олиб, суд айбдорнинг ҳаракатларини ЖК 168-моддасидан ЖК 167-моддасига қайта квалификация қилишга ҳақли.
31	26. ЖК 168-моддаси бешинчи қисмига мувофиқ, жиноят оқибатида етказилган зарарни қопланиши озодликни чеклаш ва озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазо қўллашни истисно этади, шу сабабли, зарар тўлиқ қопланмаган ҳолларда судлар айбдорга нисбатан озодликни чеклаш ёки озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазони қўллашнинг мақсадга мувофиқ-мувофиқ эмаслиги масаласини муҳокама қилишлари шарт.