T. C. Fatih sultan mehmet vakif üNİversitesi LİsansüSTÜ EĞİTİm enstiTÜSÜ tarih anabiLİM DALI tarih programi yüksek lisans tezi
Download 1.3 Mb. Pdf ko'rish
|
KUR UN
|
Anahtar Kelimeler: Kudüs, Selimname, Süleymanname, Yavuz Sultan Selim,
Kanuni Sultan Süleyman. iv JERUSALEM IN THE BOOKS OF SELİMNAME’S AND SULEYMANNAME’S ABSTRACT The 16th century reflects a period when the Ottoman Empire expanded its borders in both East and West. This expansion gained another identity when the Ottomans began to rule the Arab Lands. Medina, Mecca and Jerusalem which are cities whose importance is unquestionable for the Islamic World became an Ottoman land as a result of the campaign in Egypt and Syria of Yavuz Sultan Selim. Jerusalem, one of the holy sites of the Abrahamic religions, was taken over by the Ottoman Empire during this campaign. There was not a big investments for Jerusalem during the short reign of Yavuz Sultan Selim but the reign of Sulaiman the Magnificent was a period when Jerusalem was revived like many other cities. The establishment of charities, foundations and new construction activities in Jerusalem during this period caused Suleiman the Magnificent to be likened to Prophet Solomon who has considered the city for the first time and considered as the second Solomon. In this thesis the existence of the Ottoman Empire in Jerusalem is studied according to sources of the period. The reigns of Yavuz Sultan Selim and Sulaiman the Magnificent which are very important for the Ottoman period of Jerusalem are examined in general of 15th and 16th-century sources and in particular of Selimnames and Süleymannames and the perception of Jerusalem of the period was tried to be analyzed through sources. vi ÖNSÖZ Dini hüviyeti tartışılmaz olan Kudüs, stratejik ve ekonomik açıdan çok da önemli bir yerde görünmese bile tarih boyunca pek çok devlet tarafından hâkimiyet altına alınmak istenmiştir. Şüphesiz üç semavi dinin kutsal saydığı bu topraklar, siyasi çekişmelerin de en önemli nedeni olmuştur. Mescid-i Aksa gibi İslam dünyası için üç kutsal mescitten birini barındıran Kudüs, bu özelliği sebebiyle nice övgülere mazhar olmuş, bu şehri ziyaret etmek, ona hizmette bulunmak, en temel vecibelerden biri olarak gösterilmiştir. Kudüs topraklarını hakimiyet sahası içerisinde bulunduran hükümdarlar da bu minvalce özel ve önemli bir konumda olmuşlardır. İlk dönem Osmanlı Sultanları, gönderdikleri ihsanlarla Kudüs ve halkını ihya etme düşüncesiyle hareket etmiş olsalar bile, şehrin Osmanlılarca hâkimiyet altına alınması Yavuz Sultan Selim zamanına tekabül etmektedir. Kudüs’ün Osmanlı eliyle ihyası ise Kanuni Sultan Süleyman dönemi ile başlamaktadır. Osmanlı dönemi Kudüs’ü için hususiyetle önemli olan bu iki dönem tezimizin ana konusunu oluşturmaktadır. Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman dönemlerinin ana kaynakları olan Selimnâme ve Süleymannâmelerde Kudüs algısının nasıl işlendiği, hangi vesilelerle anlatıldığı ve Kudüs yazımına dair detayların neler olduğu gibi sorular tez konusu seçiminde öncelikli etken olmuştur. Çalışmamız, giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Girişte, araştırmanın konusu, amacı, önemi, sınırları ve yöntemi gibi hususlara değinilerek, Selimnâme ve Süleymannâmeler tanıtılarak, literatür hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde, Osmanlı tarih yazıcılığı ile paralel olarak XV. yüzyıl Osmanlı kaynaklarında Kudüs yazımının kendine nasıl yer bulduğu gibi hususlara değinilmiştir. İkinci bölümde, Selimnâmeler özelinde, Yavuz Sultan Selim’in Suriye ve Mısır seferine çıkma nedenleri, Kudüs’ün Osmanlı topraklarına katılması ve Yavuz Sultan Selim’in Kudüs’ü ziyareti gibi konular ele alınmıştır. Çalışmamızın vii üçüncü ve son bölümünde ise, Süleymannâmeler özelinde, Kudüs’teki imar faaliyetleri ile şehrin ihyasına değinilmiştir. Çalışmamız ağırlıklı olarak XVI. yüzyılın ana kaynakları olan Selimnâme ve Süleymannâme adlı eserler ile giriş ve birinci bölümde değerlendirilmesi yapılan literatüre dayanmaktadır. Tez çalışmam sürecinde fikir ve önerilerini esirgemeyen danışman hocam Prof. Dr. Fahameddin Başar’a, tez konusunun belirlenmesi, yöntem, yazım ve değerlendirme sürecindeki değerli katkılarından dolayı Prof. Dr. Zekeriyya Kurşun’a saygı ve teşekkürlerimi sunarım. Metin okumalarım esnasında yardımları ile çalışmama katkı sağlayan kıymetli arkadaşım Betül Birteksöz ve değerli ablam Müzeyyen Muradoğlu’na, bu zorlu süreçte manevi desteklerini esirgemeyen sevgili arkadaşlarım Ayşenur Gülen ve Sena Yaslıçimen’e, İngilizce çeviriler için Yasin Karabacak’a ve hep yanımda olan kıymetli aileme teşekkürü borç bilirim. Kübra Ceren KURŞUN İstanbul, 2019 Download 1.3 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|