T. C. Mİ Llî EĞİ Tİ m bakanliği megep meslekiEĞİ Tİ


Download 316.16 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/3
Sana28.09.2017
Hajmi316.16 Kb.
#16652
  1   2   3

T.C.



LLΠEĞİ



M BAKANLIĞI

MEGEP

(MESLEKİEĞİ



M VE ÖĞRETİ

M Sİ

STEMİ



N

GÜÇLENDİ



LMESİPROJESİ

)

SANAT VE TASARIM

GEOMETRİ

K RÖLYEF

ANKARA 2007

Milli Eğ

itim Bakanlı

ğıtarafı

ndan geliş

tirilen modüller;

 Talim ve Terbiye Kurulu Baş

kanlı

ğı



n 02.06.2006 tarih ve 269 sayı

Kararıile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğ



itim Okul ve Kurumları

nda


kademeli olarak yaygı

nlaş


lan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğ



retim

programları

nda amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandı

rmaya yönelik

geliş

tirilmişöğ



retim materyalleridir

(Ders Notları

r)

.



 Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandı

rmak ve bireysel öğ

renmeye

rehberlik



etmek

amacı


yla

öğ

renme



materyali

olarak


hazı

rlanmı


ş

,

denenmek ve geliş



tirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğ

itim Okul ve

Kurumları

nda uygulanmaya baş

lanmı

ştı


r.

 Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği

kazandı

rmak koş


ulu ile eğ

itim öğ


retim sı

rası


nda geliş

tirilebilir ve

yapı

lması


önerilen değ

iklikler Bakanlı



kta ilgili birime bildirilir.

 Örgün ve yaygı

n eğ

itim kurumları



, iş

letmeler ve kendi kendine mesleki

yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaş

abilir.


 Bası

lmı


ş modüller, eğitim kurumları

nda öğ


rencilere ücretsiz olarak

dağ


ı



r.

 Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanı

lamaz ve ücret karş

ı



ğı

nda


satı

lamaz.


i

AÇIKLAMALAR ....................................................................................................................ii



Ş.......................................................................................................................................1



ÖĞRENME FAALİ

YETİ


- 1 ....................................................................................................3

1. YAPIM RESMİ

....................................................................................................................3

1.1. Geometrik Kompozisyon Ara ş

rması


...........................................................................3

1.1.1. Geleneksel Motiflerin Geometrik Analizi ............................................................. 3

1.1.2. Motiflerin Kontürel Ş

ekil Analizi..........................................................................9

1.1.3. Motiflerin Plastik Analizi ....................................................................................10

1.2. Ş


ablon Resim .............................................................................................................. 11

1.2.1. Çizgisel Yapı

m Resmi Çizimi ............................................................................. 11

1.2.2. Yapı

m Resmi Şablonu Çizimi ............................................................................. 12

UYGULAMA FAALİ

YETLERİ

....................................................................................... 13



ÖLÇME VE DEĞERLENDİ

RME ....................................................................................20

ÖĞRENME FAALİ

YETİ


- 2 .................................................................................................. 21

2. MODELAJ– Ş

EKİ

LLENDİ


RME ...................................................................................... 21

2.1. Kabartma Modelaj Tekniğ

i ......................................................................................... 21

2.2. Modelaj Gereçleri Kullanma ....................................................................................... 26

2.3. Yapı

m Resimleri Okuma ............................................................................................ 28

2.4. Form Yorumlama ........................................................................................................29

2.5. Modelaj ....................................................................................................................... 29

2.5.1. Gereçleri Hazı

rlama ............................................................................................. 29

2.5.2. Kil ile Plaka Yapma ............................................................................................. 30

2.5.3. Plakanı

n Üzerine Ş

ablon Çizimi.......................................................................... 30

2.5.4. Orijinalin Özelliklerine Göre Ş

ekillendirme........................................................ 30

2.5.5. Detay ve Doku Modelajı

...................................................................................... 31

UYGULAMA FAALİ

YETLERİ


....................................................................................... 34

ÖLÇME VE DEĞERLENDİ

RME ....................................................................................40

MODÜL DEĞERLENDİ

RME .............................................................................................. 41

CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 43

ÖNERİ

LEN KAYNAKLAR.................................................................................................. 44



KAYNAKÇA ......................................................................................................................... 45

İ

Çİ

NDEKİ

LER

ii

AÇIKLAMALAR

MODÜLÜN KODU

211GS0027

ALAN

Sanat ve Tasarı

m

MESLEK / DAL

Plastik Sanatlar

MODÜLÜN ADI

Geometrik Rölyef

MODÜLÜN TANIMI

Geleneksel geometrik motiflerden model yapı

m resmi ve

ş

ablon desen hazı



rlama, rölyef modeli yapma materyalidir.

SÜRE

40 / 32


ÖNKOŞUL

YETERLİ

K

Geleneksel (geometrik) rölyef modeli yapmak



MODÜLÜN AMACI

Genel amaç

Gerekli


ortam

sağ


landı

ğı

nda



model

yapı


m

resmi


hazı

rlayı


p, standartları

na göre geleneksel geometrik rölyef

modeli yapabileceksiniz.

Amaçlar

 Geometrik motifli kompozisyonu analiz ederek

yapı

m resmi hazı



rlayabileceksiniz.

 Kilden plaka hazı

rlayarak geometrik motifli rölyef

modelajı


yapabileceksiniz.



EĞİ

TİM ÖĞRETİ

M

ORTAMLARI VE

DONANIMLARI

Donanı


mlıheykel ve döküm atölyesi, modelaj gereçleri,

ş

ekillendirme kili, alçıve gereçleri, sanat ile ilgili bası



ve görsel kaynaklar.



ÖLÇME VE

DEĞERLENDİRME

Modülün içinde yer alan her faaliyetten sonra, verilen

ölçme araçları

yla kazandı

ğı



z bilgileri ölçerek kendi



kendinizi değ

erlendireceksiniz.

Öğ

retmen modül sonunda ölçme aracı



( test, çoktan

seçmeli, doğ

ru yanlı

şvb) uygulayarak modül

uygulamaları

yla kazandı

ğı



z bilgileri değ



erlendirecektir.

AÇIKLAMALAR

1





Ş

Sevgili Öğrenci,

Üç boyutlu ş

ekillendirme bilgisine sahip olan kiş

i çağ


daşsanat görüş

ü kazanmı

ş

demektir. Sanat tasarı



, üç boyutlu ş

ekillendirme, üç boyutlu formlar, kil ile modelaj, üç

boyutlu


formları

n

plastik



estetik

duygusuna

sahip

olmak


kiş

iyi


olumlu

yönden


etkilemektedir. Heykel Sanatıdersi modüllerini baş

arı


yla tamamlamı

şolan bir öğrenci

yaş

amı


nda üç boyutlu formlara ve ş

ekillendirmelere yer vereceğ

inden toplum içinde farklı

bir yerde olacaktı

r.

Rölyef ve oval modelaj- ş



ekillendirme belirli kurallara dayalıve çeş

itli modelaj

aletleri, araç ve gereçleriyle yapı

lmalı


r. Bu gereçleri doğ

ru kullanmak ve istenilen

şekillendirme bilgilerini aldı

ktan sonra çalı

ş



ğı

n alanda yapacağ

ı

n tasarı


mlar, uygulamalar

daha anlaş

ı



r olacaktı



r. Üç boyutlu ş

ekillendirme, tasarı

mları

n taslak çizimlerini kaliteli



biçimde yapmak daha sonraki ş

ekillendirme –modelaj iş

lerinde size yol gösterecektir.

Yapmak istediklerinizi taslak kâğ

ı



n üzerine çeş



itli resim teknikleriyle çizebilmek

yararı


za olacaktı

r. Taslak yapı

m resmi okuyarak ve ş

ekillendirme iş

lem sı


rası

nıtakip


ederek doğ

ru ş


ekillendirme ile kaliteli bir işyapmı

şolacaksı

n.

Hazı


rlanan bu modülde heykel sanatı

n geometrik rölyef ş



ekillendirme kavramları

,



rölyef heykel çeş

itlerini, rölyef tasarı

mları



, ş



ablon desenler ve kil ile modelaj

uygulamalar ı

nıele alacağ

ı

z. Geleneksel geometrik motiflerle kompozisyonlar elde ederek



geometrik rölyef ş

ekillendirmesi yapabileceksiniz. Modülü baş

arıile tamamladı

ğı



zda

heykel sanatı

n geometrik rölyef ş



ekillendirme olanakları

nıöğ


renmişolup sanat alanı

n



çeş

itli dalları

nda bu bilgi ve becerileri kullanabileceksiniz.





Ş


2

3

ÖĞRENME FAALİ

YETİ

- 1

Bu faaliyette verilecek bilgiler doğ

rultursunda, donanı

mlıheykel atölyesi ortamı

sağ

landı


ğı

nda, geometrik motifli kompozisyonu analiz ederek yapı

m resmini doğ

ru olarak

uygulayabileceksiniz.

ARAŞTIRMA

Üniversite ve ş



ehir kütüphanelerinde sanat kitapları

ndan geleneksel taş

oymacı



k ve çini geometrik motiflerini araş



rabilirsiniz.

Selçuklu ve Osmanlıtaşoymacı



k ve çini süsleme sanatı

n geometrik



motiflerinden oluş

an kompozisyonlarla ilgili bası

lıve görsel kaynakları

inceleyebilirsiniz.



1. YAPIM RESMİ

1.1. Geometrik Kompozisyon Araş



rması

Geometrik kompozisyon bitki, insan ve hayvan figürlerine yer verilmeden yapı

r.

Geometrik kompozisyonlara halı



, kilim, taş

, çini, ahş

ap, maden iş

çiliğ


i ve çeş

itli alanlarda

rastlanı

r. Özellikle Anadolu’da Selçuklular geometrik motiflerle çok çeş

itli düzenlemeler

elde


etmiş

lerdir.


Yaptı

kları kompozisyonlar

günümüzde

önemli


kaynak

olarak


kullanı

lmaktadı


r. Osmanlıdöneminde ise kare, üçgen ve zikzaklardan oluş

an motifler

geliş

tirilmiş


tir. Türk sanatı

nda dört, beş

, altı

, sekiz, on iki gibi kollardan oluş



an yı

ldı


zlar

kça görülen motifler arası



ndadı

r. Yı


ldı

z ve kompozisyonları

özellikle taşoymacı

ğı



nda ve

ahş


ap iş

lerinde sı

kça rastlanı

r.



Kaynak olarak bu örneklerden yararlanı

r, motifleri kullanarak veya onlardan



esinlenerek yeni kompozisyonlar oluş

turulur. Bu uygulamada, çeş

itli dönemlere ait

geometrik motifli kompozisyonlar araş





r. Bir örnek seçilerek kil ile modelajı

yapı


r.

1.1.1. Geleneksel Motiflerin Geometrik Analizi

Türk ve İ

slâm sanatı

nda süsleme sanatıoldukça genişyer almaktadı

r. Geometrik ve

bitkisel motifli süslemeler Türk ve İ

slâm sanatı

nda daha fazla geliş

ir hatta BattıSanatı

da

etkiler. Süsleme sanatıheykel sanatı



n bir dalıgibi geliş

ir ve süsleyici rölyef ortaya çı

kar


(Resim 1.1.1.a.).

ÖĞRENME FAALİ

YETİ

- 1

ARAŞTIRMA

AMAÇ

4

Resim 1.1.1.a : Süsleyici rölyef (Bursa Ulu Cami minaresi)

Heykel


sanatı

nda dekoratif

motifin çeş

itli


kaynakları vardı

r.

Bunları ş



öyle

ralayabiliriz:



Doğ

al (tabii) biçimler; tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar kaynak olarak sı

k



k kullanı



lmı

ştı


r. Canlı

biçimlerden insan, hayvan, bitki ve cansı

z olanlardan ağ

aç kabukları

,

deniz kabukluları



, mineraller de biçim ve doku bakı

ndan esin kaynağ



ıolmuşlardı

r (Resim


1.1.1.b.).

Resim 1.1.1.b.: Doğal (bitkisel) biçimlerden yararlanı

larak yapı

lan rölyef (İ

stanbul Arkeoloji

Müzesi, sütün baş



ğıdetayı)

5

Resim 1.1.1.b.: Doğal (tabii) biçimlerden yararlanı

larak yapı

lan rölyef (İ

slâm Sanatıçini

desenlerinden uyarlanmı

şrölyef, Maçka Akif Tuncer AML, Plastik Sanatlar bölümü, öğrenci

çalı

ş

ması)

Geometrik biçimlerden, küp, dikdörtgen prizma, üçgen, küre, elips, altı

gen, yı

ldı


z ve

birçok düzgün biçimlerden yararlanı

r. Düzgün olmayan kı



vrı

k, kı


k, yamuk biçimlerle de

motif ve kompozisyonlar oluş

turulur. Düzgün veya düzgün olmayan geometrik biçimlerle

yapı

lan motifler sı



rsı


z kompozisyon imkânları

sağ


lar ( Resim 1.1.1.c.).

6

Resim 1.1.1.c.:Geometrik biçimlerden yararlanı

larak yapı

lan rölyef (Bursa Ulu Cami, kapı

detayı

)

Geometrik motifler özellikle Selçuklu döneminde çok yaygı

n olarak kullanı

lmı


ş

r.



Kare, dikdörtgen, üçgen, daire, baklava ve yı

ldı


z gibi geometrik ş

ekillerin birleş

mesiyle

oluş


an ve sonsuzluğ

u simgeleyen kompozisyonlar yapı

lmı

ştı


r Geometrik motifler bitkisel,

hayvan ve yazı

motifleriyle birlikte sı

kça kullanı

lmı

ş



r ( Resim 1.1.1.d.).

7

Resm 1.1.1.d: Geometrik, bitkisel ve yazımotifleriyle rölyef (Bursa Yeş

il Cami, pencere üstü

rölyef detayı)

Geleneksel biçimler, milli motiflerimizden oluş

an önemli ve genişkaynaktı

r. Bunun


için sayı

z uygarlı



ğı

n geçtiğ


i Anadolu toprakları

nıve yaş


ayan insanlarıtanı

mak, sevmek,

icra ettikleri ilkel ve geleneksel sanatlarıyaş

atmak gerekir. Motifler aynen aktarı

larak veya

yorumlanarak, çağ

daş

laş


lararak kullanı

labilir Her biçim, sanatçı

n çalı



şma üslubuna göre

değ


ebilir (Resim 1.1.1.e.).

Yapay biçimler, insanı

n kendi yaptı

ğıeşyalarıiçermektedir. Yapı

lan rölyeflere detay

olarak çeş

itli alanları

n özel gereçleri, el aletleri, eş

yalar ve benzeri gereçler kaynak olarak

kullanı

labilir. Yapay biçimlerden oluş



an rölyef ş

ekilleri ve kullanı

lan çağ

daşmalzemeler



modern rölyef sanat ı

n bir parçası



r ( Resim 1.1.1.f.).

Bütün bu kaynaklar sadece yalı

n halleriyle değ

il, birçok kez stilize edilerek

kompozisyonu oluş

turacak ş

ekilde bir araya getirilir. Bir bütünlüğ

ü ve üslup birliğ

ini


sağ

lamak motiflerin seçimi, kompozisyon oluş

turmanı

n aş


amaları

nda dikkat edilecek

unsurlardı

r.


8

Resim 1.1.1.e.:Geleneksel rölyef (Bursa Yeş

il Camii, kapıdetayı

)

Resim 1.1.1.f.:Yapay biçimlerden yararlanı

larak yapı

lan rölyef (Akif Tuncer AML, Plastik

Sanatlar Bölümü, öğrenci çalı

ş

ması)

9

1.1.2. Motiflerin Kontürel Şekil Analizi

Motif (örge), plastik sanatlarda bütünü oluş

turan parçalardan her birine denir. Motif,

güzel sanatları

n her dalı

nda kompozisyonu oluş

turan temel bir öğ

edir. Modül ise (module)

İ

ngilizce den gelen bir sözcüktür. Plastik sanatlarda tasarı



m ve uygulamayıkolaylaş

ran ya



da yönlendiren, bir ı

zgara oluş

turacak biçimde dizilmişiki boyutlu geometrik birimlerin her

biridir. En çok kullanı

lan modül kare biçimidir. Dikdörtgen, eş

kenar, üçgen, altı

gen ve daire

modülleri de kullanı

r. Belli bir modüle dayanarak gerçekleş



tirilen tasarı

mlara ve yapı

lara

da modüler adı



verilir.

Motiflerin çizgisel analizi size o motifin nası

l yapı

ldı


ğı

gösterecektir (Ş



ekil 1.1.2.a).

Düzgün olmayan bir deseni daha düzgün çizmek veya dijital ortamda tekrar çizmek

açı



ndan önemli bir etaptı



r. Müze arş

ivlerinde bu tür çalı

şmalar vardı

r. Bunlardan seçmeler

yaparak inceleme yoluyla da analiz yapı

labilir. Daha sonra bu desenler modelaj için

kullanı

labilir.


Şekil 1.1.2. a: Geometrik motifli kompozisyonun çizgisel analizi

10

Geleneksel Türk ve İ

slâm sanatı

oymacı


k ve çini desenleri araş

rmalarısonucu elde



edilen motif desenlerinin konturel ş

ekil analizi yapı

r. Konturel ş



ekil analizi, motiflerin nası

l

oluş



tuğ

u, kullanı

lan yöntemler, çizim sisteminin kavranmasıanlamı

na gelir. Kontur, bir

şeklin kenar çizgisi olup motiflerin ş

ekil çizgileridir. Desen bilinen temel geometrik

şekillerden kare, dikdörtgen veya daire ş

ekilleri içinde incelenir. Bunu yaparken desen tekrar

çizilebilir veya desenin üzerinde daha hafif çizgilerle modülerin ağsistemi çizilir. Bu ş

ekilde


analiz edilen desenin nası

l yapı


ldı

ğıöğrenilir (Şekil 1.1.2.b.).



Şekil 1.1.2.b: Geometrik motifin çizgisel ve plastik analiz deseni

1.1.3. Motiflerin Plastik Analizi

Plastik analiz, motiflerin ş

ekillerinin incelenmesi, kabartmalar için uygunlu ğ

u ve motif

kompozisyonunun kabartıyüksekliklerinin belirlenmesi anlamı

na gelir. Kabartma – rölyef

yükseklikleri desenin üzerine tonlama ile belirtilir. Her ton bir kabartıseviyesi olarak

düş


ünülerek tonlama yapı

r. Bu plastikiyet belirlemesi rölyefin uygulamada nası



l görüleceğ

i

anlaş



ı

r olur. (Ş



ekil 1.1.3.)

11


Download 316.16 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling