Т и б б и ё т о л и й би л и м го Х л а р и талабалари у ч у н


Download 49.72 Kb.
Pdf ko'rish
bet17/66
Sana28.10.2023
Hajmi49.72 Kb.
#1729683
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   66
Bog'liq
2 5228900212164002662

Аутогемотерапия 
деганда уз цони билан узини даво- 
л аш га айтилади. Аутогемотерапия сурункали дамда йи­
рингли ка с ал л и кл а р д а, яъни фурункулёз, пневмониялар- 
д а , упка абсцесси ва бошца касалликларда цулланила- 
ди. М уолаж ани б а ж ар и ш учун венепункцияда цуллани- 
л ади ган стерил м атериал зарур. Шприц билан венадан 
цон олиниб яна уш а беморнинг думбасига 6—8 см ли 
д а ж м д а ги игна орцали цон аста-секинлик билан юбори- 
,лади. Бу тад б ирл ар ни малакали ш ифокорлар тайинлай- 
д и л ар . Давонинг дастл аб ки
м уолаж аларини 2 милли- 
метрли 
игналардан 
бошлаш керак. }^ар 3—4 кунда 
^оннинг умумий д а ж м и оширилиб 10 мл гача етказила- 
ди. Д а в о л а ш муддатини 8— 12 та инъекциягача давом 
эттириш мумкин. Б а ъ з а н инъекция цилингандан кейин 
12—24 соатгача беморни кузатиш керак. Б а ъ з и холлар- 
д а ёмон о ц и б атл ар га дам олиб келиши 
мумкин. Б у 
пайтл ар д а тана д арорати 38 °С га кутарилиб, юракнинг
www.ziyouz.com kutubxonasi


тез уриши, юзаки нафас олишлар, ^олсйзланиш, бадан- 
дан совук; шилимшиц тер чициши, лабл ар н и н г кукариши, 
з^ушсизланиш каби з^одисалар юзага келиши мумкин.
Аэротерапия — очиц з^аво таъсирида д аволаш демак- 
дир. Аэротерапиянинг махсус турларига кундузи ва ке- 
часи очиц заво д а юришдан таш цари айвонларда, м ах­
сус з^авоси яхши булган жойларда узо^ ва^т булиш 
з^амда з^аво ванналари олиш кабилар з^ам киради. М ана 
шу тадбирлар узил-кесил б аж ари лса, тери ор^али н а­
фас олишни кучайтиради, терининг совуц сезувчи рецеп- 
торларига ^узгатувчи таъсир курсатади, чунки атроф 
муз^итдан таъсир циладиган з^аво 
температураси тери 
юзасининг температурасидан 
доим паст булади. Даво 
з^аракати совитувчи таъсирни кучайтиради. Бу тадбир- 
ларнинг з^аммаси марказий 
нерв 
системасига таъсир 
курсатади, 
нафас олиш, 
юрак-томир 
фаолиятларини 
яхшилайди. Умуман организмнинг 
чинициши вужудга 
келади.
Бадан шиши — одам организми туцим алари ва буш- 
лицларида куп мицдорда сую^лик тупланиши туфайли 
пайдо булади. Шиш пайдо 
булишида 
к;он томирлари 
ичидан ту^имага суюцлик сизиб чи^ишининг кучайиши 
ва тук;имада суюцликнинг ушланиб 
цолиниши асосий 
ролни уйнайди деб з^исобланади. 
М абодо 
а т р о ф д а ш
туцималарга томирлардан куп мицдорда сую^лик чи^иб 
унинг сурилиши цийинлашса ёки бутунлай тухтаб ^ол- 
са шиш пайдо булиши эз^тимолдан 
з^оли эмас. Б ундай 
з^олларда сийдик чи^иш массаси кам ай и б ^олади. Оё^- 
лар ва гавда шишиб тери силли^ булиб цолади, пуст 
таш лаш з^оллари кузатилади. Ю ^оридаги 
узгариш лар 
томирларнинг 
кенг куламда 
шикастланиши, веналар- 
нинг варикоз кенгайиши, тромбофлебит, ю рак етишмов- 
чилиги, буйрак 
касаллигида, 
цон о^имининг секинла- 
шишида, жигар циррозида пайдо булади.
Шйш пайдо булган б’аДаНДй 
Из тбз Цолади, шунинг 
учун беморга енгил ва майин кийим кийгизиш керак. 
К асалда шиш туфайли ярал ар пайдо булса ётиш вази- 
ятинн узгартириш, остидаги 
чойшабни текисл&б ёзиш, 
ва^ти-ва^ти билан 
алмаштириб туриш 
керак. Бемор 
баданининг териси спиртнинг сувдаги 
эритмаси, атир 
билан ёки (камфора, спирт)1 билан артиб турилади.
Шиш зурайиб, бадандаги шиш сую^лиги снзиб чи^иб 
турган тешик билиниб ^олгудек булса, у ерга инфекция 
тушмаслиги учун йод суртиш 
ва устига стерил дока- 
салфетка ёпиб ^уйиш даркор.
www.ziyouz.com kutubxonasi


Бундай беморларга купинча ош тузини чеклаб истеъ- 
мол килиш кераклиги таклиф этилади.
Суюцлик одатда баданнинг даммадан кура таш ^и 
цисмларида тупланиб боради. Одам тик турганда шиш- 
л а р о ё ^ ла рд а пайдо булади ва кечга бориб купайиб цо- 
лади. Ётадиган кишиларда шишлар биринчи булиб бел 
сохасида пайдо булади. 
Буйракка 
алоцадор шишлар 
одамнинг 
юзида, 
кузларининг тагида пайдо булади, 
чунки бу содаларда тери ости клетчаткаси юмшоц ри- 
вож ланганлиги маълум.
Организмнинг бошца аъзолари: 
юрак, жигар, буй­
р а к касал л икл ар ига дучор булган касаллар ва^ти-ва^ти 
билан врачдан м асладатлар олиб турса бундай касал- 
ликнинг олдини олиш мумкин.
Бронхография деб, бронхлар 
ва трахея йулларини 
олдин контраст моддага тулдириб, кейин рентгенологик 
текшириш усулига 
айтилади. 
Бронхографиялар учун 
Куйидаги курсатм алар 
бор: 
1) бронхлар ва упканинг 
турли ка с ал л и кл а ри д а бронх ва упка процессининг жой- 
лашиш ини аниклаш; 2) бронхоскопияда бронхиал да- 
дарах тнинг куринмайдиган ёки кам куринадиган булим- 
ларини текшириш; 3) упкада цилиниши керак булган 
хирургик муолажанинг дажмини тугри белгнлаш.
Беморни бронхографияга 
тайёрлаш: 1) йод препа- 
р а тл ари га индивидуал сезувчанликка олдиндан синама 
;утказиш (беморга 2—3 кун давомида 1 ош ^оши^дан 
калий йодининг 3% эритмасидан б е р и б т у р и л а д и ); 2) ут- 
казил адиган 
текширувнинг 
мацсади ва модиятини 
беморга тушунтириш; 3) йирингли балгам а ж р а л ган д а
текш ирувдан 3— 4 кун аввал бронхиал дарахтни т о з а ­
лаш ; 4) бронхографиядан 20—60 мин олдин тери ости­
та атропин сульфат (0,1%— 1мл), пипольфен (0,025 г), 
седуксен (0,005г) юбориш. Диагностика вазиф алари ва 
муайян додисанинг хусусиятларига кура умумий наркоз 
ёки м адаллий анестезия учун дикаиннинг 2% ли э ри т­
маси кулланилади. 
Анестезияни 
суртиш, 
пуркаш ва 
аспирация ^илиш йули билан ам алга ошириш мумкин. 
Суртиш учун деярли цулланилмайди. Пуркаб анестезия 
^илиш учун махсус прибор — пульверизаторга ухшаб 
иш лайдиган пуркагич ишлатилади. Беморга аспирацион 
усулни дам цуллаш мумкин. Бунда анестезияловчи мод- 
д а липетка ёрдам ида чу^ур нафас олиш пайтида бурун 
орцали киритилади ёки препарат тил илдизига одиста- 
гина томизилади, кейин трахея ва бронхларни анестезия 
Килиш учун ишлатиладиган зонд орцали ам алга ошири-
www.ziyouz.com kutubxonasi


лади. 
Бронхоскопия — махсус прибор — бронхоскоп 
ёрдамида трахея (кекирдак) ва броихларнинг ички ю за ­
сини визуал текшириш методидир. Кекирдак ва бронх- 
л а р д а усмалар усганда, бронхлар ва упканинг йиринг­
ли касалликларида, упка силида, кекирдак ва бронхлар- 
ларда ёт нарсалар туриб цолганда, хусусан нафас йул- 
ларининг ноконтраст касалликлари ва бошца хасталик- 
л арида диагнозни аницлаш 
ёки 
белгилаш мацсадида 
диагностик бронхоскопия цилинади.
Бронхоскопияни таж рибали 
мутахассислар цилиш- 
лари лозим. Муолажани мадаллий анестезия ёки наркоз 
остида утказиш керак. Атропиннинг 0,1% ли эритмаси 
билан премедикация цилинади. Бронхоскопияда анесте­
зия цилувчи эритма (дикаин, новокаин) ни суртиб, пур- 
каб ёки аспирация цилиб мадалли й анестезияга эриши- 
лади. Анестезияни 2—3 минут оралатиб 2—3 босцичда 
утказилади. Д астл аб далцум, кейин дицилдоц ва товуш 
бойламларининг шиллиц пардаси 
анестезия цилинади 
ва анестезия цилувчи эритма шприц ёрдамида кекирдак- 
ка цуйилиши керак.
Бужлаш
— цизилунгач, 
сийдик чицариш 
канали, 
эшитув найи ва шунга ухшаш 
найсимон ш аклдаги ор- 
ганларга диагностика ёки даво мацсадларида ишлати- 
лади.

Download 49.72 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   66




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling