T u shuntiri shxat I

1.2 Yuklagich cho’mich tishlarini qayta tiklash uchun payvandlash usulini aniqlash
Detallarni qayta tiklash xalq xo’jaligida katta ahamiyatga ega. SHu bilan birga detallarni qayta tiklash samaradorligi va sifati tanlangan usulga bog’liq. 
Detallarni tiklashda qo’llaniladigan usul
Qoplangan metall elektrodlar bilan qo'lda boshq payvandlashda payvandlash yoyi elektroddan ishlov beriladigan qismga yonadi, payvandlanayotgan ishlov beriladigan qismning chetlarini eritadi va elektrod tayog'ining metallini va elektrod qoplamasini eritadi. Asosiy metallning kristallanishi va elektrod novdasining metalli chok hosil qiladi.Qoplangan metall elektrod bilan payvandlash sxemasi
Elektrod elektrod tayoqchasi va elektrod qoplamasidan iborat (1-rasmga qarang). Elektrod tayog'i - payvandlash paychalarining; elektrod qoplamasi metallar va ularning oksidlarining ko'p komponentli aralashmasidir. Funktsional xususiyatlarga ko'ra, elektrod qoplamasining tarkibiy qismlari quyidagilarga bo'linadi:
Gaz ishlab chiqarish:
himoya gaz;
ionlashtiruvchi gaz;
Shlak hosil qiluvchi:
erigan metallni atmosfera havosining faol gazlaridan jismoniy izolyatsiya qilish uchun;
deoksidlovchilar;
tozalash elementlari;
qotishma elementlari;
Birlashtiruvchi moddalar;
plastifikatorlar.
Payvand chok texnikasi va payvandlash rejimi
Payvandlash yoyining yonishi
Yoyni yoqishdan (qo'zg'atishdan) oldin payvandlash oqimining kerakli kuchini o'rnatish kerak, bu elektrod markasiga, payvandlangan birikma turiga, payvand chokning kosmosdagi holatiga va boshqalarga bog'liq.
Ateşleme (qo'zg'alish) ikki usulda amalga oshiriladi. Birinchi usulda elektrod payvandlash boshlanadigan joyga perpendikulyar keltiriladi va mahsulotga nisbatan engil teginishdan so'ng, ustki qismi 25 mm masofaga olib tashlanadi. Ikkinchi usul gugurtlarni yoritish jarayoniga o'xshaydi. Ark uzilganda, u kraterda to'plangan ifloslantiruvchi moddalarni yuzaga chiqarish uchun yotqizilgan metallga qaytib, asosiy metall ustidagi krater oldida qayta yoqiladi. Shundan so'ng, payvandlash to'g'ri yo'nalishda amalga oshiriladi.
Yoyni yoqishning u yoki bu usulidan foydalanish payvandlash shartlariga va payvandchining mahoratiga bog'liq.
Payvandlash vaqtida elektrodning joylashishi va harakati
Elektrodning holati payvand chokning kosmosdagi holatiga bog'liq. Choklarning quyidagi pozitsiyalari ajralib turadi: vertikal tekislikda pastki, vertikal va gorizontal, ship. Vertikal payvand choklar yuqoridan pastgacha va pastdan yuqoriga payvandlanishi mumkin.
Pastki holatda payvandlashda elektrod vertikaldan payvandlash yo'nalishiga moyillikka ega. Payvandlash paytida elektrodning harakatlanishi "o'zingizga" va "o'zingizdan uzoqda" yo'llar bilan amalga oshirilishi mumkin.
Elektrod uchining ko'ndalang tebranish harakatlari bo'lmasa, rulonning kengligi elektrodning (0,8 - 1,5) d ga teng. Bunday payvand choklar (yoki rulolar) tor yoki ip deb ataladi. Ular yupqa metallni payvandlashda va birinchi qatlamni ko'p qatlamli payvand chokda qo'llashda qo'llaniladi.

Kengligi odatda elektrodning (2 - 4) d dan ko'p bo'lmagan o'rta payvand choklarni (yoki rulonlarni) olish elektrod uchining tebranish harakatlari tufayli mumkin. Elektrod uchining tebranish harakatlarining asosiy variantlari 2-rasmda ko'rsatilgan.

Elektrod uchining ko'ndalang tebranishlari traektoriyalarining asosiy turlari
Shakl 2. Elektrod uchining ko'ndalang tebranishlari traektoriyalarining asosiy turlari
Payvand chok tartibi
Uzunligiga qarab qisqa (250-300 mm), o'rta (350-1000 mm) va uzun (1000 mm dan ortiq) payvand choklar farqlanadi.
Bo'limning o'lchamlariga qarab, payvand choklar bir martalik yoki bir qatlamli, ko'p o'tishli yoki ko'p qatlamli amalga oshiriladi. Bir martali payvandlash samarali va tejamkor, ammo payvandlangan metallning qo'pol ustunli tuzilishi va haddan tashqari qizib ketish zonasi kuchayishi tufayli payvandlangan metall etarli darajada egiluvchan emas. Ko'p qatlamli payvandlashda, keyingi boncukni qo'llashda har bir taglik boncuk issiqlik bilan ishlov berishdan o'tadi, bu payvandlangan metallning maydalangan tuzilishini va shunga mos ravishda payvand chok va payvandlangan birikmaning mexanik xususiyatlarini oshirishga imkon beradi.
Ko'p qatlamli payvandlashda qatlamlarning joylashishi uch turdagi qoplama bo'lishi mumkin; payvand chokning butun uzunligi bo'ylab har bir qatlamning ketma-ketligi, "kaskad" usulida va "slayd" usulida. Oxirgi usullarning ikkalasi ham sezilarli qalinlikdagi (20-25 mm dan ortiq) metallni payvandlashda qo'llaniladi. Ko'p qatlamli choklarni bajarishda payvandning ildizida birinchi qatlamning sifatiga alohida e'tibor berilishi kerak. Payvandlash ildizining kirib borishi butun ko'p qatlamli payvandning kuchini aniqlaydi.
Oqim kuchi va elektrod diametrini tanlash
Payvandlash oqimining kuchi elektrodning markasi va diametriga qarab tanlanadi, bunda payvand chokning kosmosdagi holati, bo'g'in turi, payvandlanadigan metallning qalinligi va kimyoviy tarkibi, shuningdek atrof-muhit harorati. Bu omillarning barchasi hisobga olinsa, maksimal mumkin bo'lgan oqim kuchida ishlashga intilish kerak.
Usulning afzalliklari:
Uskunaning qulayligi;
Barcha fazoviy pozitsiyalarda payvandlash imkoniyati;
erishish qiyin bo'lgan joylarda payvandlash imkoniyati;
Tez, vaqt ichida bir turdagi materialdan ikkinchisiga o'tish;
Payvandlanadigan metallarning keng assortimenti.
Usulning kamchiliklari:
Payvandchini tayyorlash uchun katta moddiy va vaqt xarajatlari;
Payvandlangan birikmaning sifati va uning xususiyatlari asosan sub'ektiv omil bilan belgilanadi;
Past mahsuldorlik (payvandlash oqimiga mutanosib, payvandlash oqimining ko'tarilishi elektrod qoplamining yo'q qilinishiga olib keladi);
Zararli va og'ir ish sharoitlari.