Tabiat landshaft komponentlari
TABIAT VA JAMIYAT MUNOSABATLARI
Download 0.78 Mb. Pdf ko'rish
|
Dilshod refarat
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tabiiy muhit
- Geografik muhit
- Texnogen muhit
- FOYDALANILGAN ADABIYOTLAT RO`YXATI 1.
|
3.
TABIAT VA JAMIYAT MUNOSABATLARI Inson o‘z hayoti davomida ehtiyoji uchun zarur bo‘lgan moddiy narsalarning barchasini tabiatdan oladi. U tabiat bilan o‘zaro chambarchasbog‘langan. Fan-texnika rivojlangani sari insonning mehnat qurollaritakomillashib boradi. Natijada u o‘zini o‘rab turgan tabiatning xususi-yatlarini o‘zgartirib, o‘ziga xos “muhit” yaratadi. Shuning uchun, jami-yat va tabiat munosabatlari haqida gapirganda tabiiy muhit, geografi kmuhit, atrof-muhit, texnogen muhit kabi tushunchalar qo‘llaniladi. Tabiat – bizni o‘rab olgan borliq, olam. Tabiat vaqt va fazoda cheksizdir, to‘xtovsiz ravishda harakatda, rivojlanishda va o‘zgarishda bo‘ladi. Jamiyat ham tabiatning, moddiy olamning o‘ziga xos bir bo‘lagidir. Tabiiy muhit – tabiiy jism va moddalarning, nimanidir yoki kimnidiro‘rab turuvchi, uning hayotiy faoliyati kechadigan tabiiy sharoit yoki tabiiy sharoitlar mujassamligi. Geografi k adabiyotlarda mazkur tushuncha, ko‘pincha, geografik kqobiqning inson va uning xo‘jalik faoliyatini o‘rab turgan qismiga nisbatan ishlatiladi. Geografik muhit – jamiyatni o‘rab turgan tabiiy sharoit; ijtimoiy ishlab chiqarishning muayyan tarixiy bosqichida tabiatning jamiyat bilan o‘zaro ta’sirda bo‘ladigan bir qismi. Geografi k muhit jamiyat taraqqiyotining doimiy va zaruriy sharoitlaridan biri, u mehnat taqsimotiga vaxo‘jalik tarmoqlarining joylashishiga faol ta’sir etadi. O‘z navbatida,jamiyat ham geografi k muhitga ta’sir ko‘rsatadi. Jamiyat rivojlanib borgani sari geografi k muhit doirasi o‘zgarib, kengayib boradi. Texnogen muhit – aholini o‘rab turgan atrof-muhitning bir qismi bo‘lib, inson tomonidan yaratilgan obyektlar, jism va moddalar tushuniladi. Jamiyat rivojlanib borgan sari texnogen muhit takomillashib boradi.Atrof- muhit – aholini o‘rab turgan tabiiy va texnogen muhitni qamrab olgan yashash va mehnat qilish sharoiti. Jamiyat bilan tabiat o‘rtasidagi ta’sir va munosabatlar makon va zamonda o‘zgarib, xilma-xillashib boradi. Inson faoliyati maqsadga to‘g‘ri yo‘naltirilgan bo‘lsa, tabiatdan oqilona foydalanish shu joy, hudud,o‘lkaning yashnashiga olib kelgan. Aks ta’sir esa, noqulay sharoitning kelib chiqishiga sabab bo‘ladi. Insoniyat tarixi davomida uning tabiat bilan bo‘lgan munosabati doim o‘zgarib, murakkablashib borgan. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAT RO`YXATI 1.Rafiqov A.A. “Geoekologik mumammolar” -T:-O`qituvchi-1997 2.G`ulomov P.N. “O`zbekistonda tabiatdan foydalanishning geografik asoslari” –T;-Universitet-1990 3.Tursunov X.T.”Ekologiya va barqaror rivojlanish” -T-2009 4.G`ulomov P.N “Inson va tabiat” 5.Lapas Alibekov “Inson va tabiat” Download 0.78 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|