Tabiatni muhovaza qilish to`g`risidagi qonunning 4-maddasidagi ekologik prinsiplardan biri ‘’Tabiatni muhovaza qilish Sohasida milliy mintaqalarda va xalqaro manfatlarni uyg`unlashtirish ‘’dir

O`simliklar tabiiy (urug`idan vegetativ bachkisidan) hamda sun`iy (urug` yoki ko`chat ekib) yo`l bilan tiklanadi. Tabiiy o`rmonlar asasiy maydonni egallaydi .Osimliklar tarkibi va rivojlanishi ko`ra bir ancha tiplarga ajratiladi . Har bir tip muayyan bit turdagi daraxtlar, butalar,shuningdek o`tlar,butachalar,yo`sin va lishayniklardan iborat. O`sish mintaqalariga ko`ra O`simliklar Shimoliy yarim sharda subtropik geografik zonalikka ko`ra tundrada tayga dasht, cho`l, to`qay,va boshqalar,O`simliklar tarkibiga ko`ra qarag`ay,archa, qayin,eman,va hk o`simliklargaa bo`linadi. O`simliklarning rivojlanishi tuproq, iqlim, hayvonlar ishtiroki va roli insonning bevosita aralashuvi bilan bog`liq. O`simliklardan umunli foydalansa, yetilgan daraxtlar tanlab qirqilsa,o`simliklar uzpq yashaydi yaxshi tiklanadi. O`simliklar o`z navbatida tuproq unumdorligiga katta tasir ko`rsatadi. O`simliklardan ko`pchiligi tufayli gumus chirindi mo`l to`planadi,tuproq tez ishqorsizlanadi kislotaligi ortadi ,ildizlar chuqur tarqaladi. O`.yozgi, ayniqsa, qishki yog`inlarning taqsimlanishi vato`planishiga tasir ko`rsatib, o`simlik hamda hayvonlar uchun mikroiqlim yaratadi. Yerning O`.qoplami – tirik maddalarning planetar akkulyatorlaridan biri bo`lib, O`. Biosferada bir qator kimyoviy elementlar va suvni saqlab turadi, troposfera bilan o`zaro faol ta’sirlashadi va kislorod hamda uglerod balansi darajasini belgilaydi. O`.lar odamzod uchun kerakli bo`lgan kislorodning 60% ni ishlab chiqaradi. O`.rekreatsiya va sog`lomlashtirrish ahamiyatiga ega. Tuproqni shamol va suv eroziyasidan , temir va avtomobil yo`llari, kanallar, qishloq xo`jaligi ekinlar ekilgan maydonlarni, aholi gunktlarini turli noqulay tabiy hodisalardan himoya qiladi . O`.lar tog`larda sel oqimlarining vujudga kelishiga yo`l qo`ymaydi, qorko`chishi, tuproqlar siljishining oldini oladi. O`.yog`ochlaridan 20 mingdan ortiq mahsulotlar ishlab chiqariladi. O`zbekiston Respublikasida O`.ga oid munosabatlar 1999-yil 15 apr. da qabul qilingan O`zbekiston Respublikasining ‘’O`rmon to`g`risida ‘’ qonuni bilan tartibga solinadi(yana q.O`rmon resuslari , O`rmon fondi).

• Qo`riqxona –belgilangan qonunlarga munofiq, davlat tamonidan ajratilgan, aholida ilmiy yoki madaniy ahamiyatga ega bo`lgan (tipik yoki noyob landshaft, o`simliklar va hayvonot dunyosi, foydali qazilmalar va boshqalar), tabiiy ob`yekt joylashgan yer (hudud) yoki suv kengliklari, i.t. va madaniy-ma`rifiy maqsadlar uchun uzoq muddatga ajratilgan va to`laligicha xo`jalik ishlarida xoli tabiiy majmua.
• 20-asrning 90-yillarida BMTning “milliy bog`lar va ular maqomidagi qo`riqxonalar ro`yxati ’’ga 2618 aholiga qo`riqlanadigan hududlar (yer maydoni 4 mln. km²dan ortiq va yer yuzidagi quriqlikning 3% ini tashkil qiladi ) kiritilgan .
• Q.hududi va uning atrofidagi belgilangan chegaradagi muhofaza qilinadigan zonalar Q.tabiiy majmuasiga zarar yetkazadigan yoki tabiiy ob`yektlarga xavf tugdiradigan har qanday faoliyat (ov qilish, baliq tutish, daraxt kesish , foydali qazilmalar kavlash , o`t o`rish, mol boqish va boshqalar), shuningdek , qo`riqxonalar faoliyati bilan bog`lik bo`lgan sanoat va qishloq xo`jaligi ob`yektlari qurilishi ham taqiqlandi. Q. hududiga ma`muryatning ruxsatisiz begona odamlar kiritilmaydi.

• O`zbekistonda Qo`riqxonalarning tashkil qilinishi, faoliyati, ta`minoti va muhofazasi O`zbekiston Respublikasining 2004-yil 3 dekabrdagi “Muhofaza etiladigan tabiiy hududlar to`g`risida”gi qonuni bilan tartibga solinadi. Q.larda reja asosida i.-t . Ishlari olib boriladi , tabiat yilnomalari ilmiy hisoborlar (yillik, besh yillik ) tuziladi, tavsiyanomalar, Q.hududi va milliy bog`larda qo`riqxona tartibiga rioya qilish talab va qoidalar ishlab chiqariladi.
• O`zbekiston Respublikasi tabiatni muhofaza qilish davlat qo`mitasi, Qishlaq va suv xo`jaligi vazirligining ovchilik xo`jaliklari, qo`riqxonalar va milliy va miliy bog`lar boshqarmasi, geologiya va mineral resurslar davalat qo`mitasi tasarrufida 8 ta davlat qo`riqxonasi bor. Zomin tog`-o`rmon davlat qo`riqxonasi, Badayto`qat davlat qo`riqxonasi, Qizilqum davlat qo`riqxonasi, Zarafshon davlat qo`riqxonasi, Surxon davlat qo`riqxonasi, Hisor davlat qo`riqxonasi, Chatqol bio-sfera qo`riqxonasi, Kitob davlat qo`riqxonasi. O`zbekistonda, shuningdek, milliy bog` va buyurtma qo`riqxonalar faoliyat olib boradi.