Tabiiyot-geografiya fakulteti

Sipuxa boyo’g’lisi – Tyto olla Scap. 

Tungi  yirtqich  qush,  tana  uzunligi  30  –  35  sm,  o’rtoq  hayot  kechiradi.  Uya  

qurmaydi.  Ko’pincha  kaptarlar  bilan  birga  yashaydi,  kaptarlar  bolasiga  umuman 

tegmaydi. Asosan  sichqonlar  bilan  oziqlanadi. Ozuqa  yetarli bo’lmasa,   bir  marta 

bola ochadi. Jo’jalari odamga tez o’rganadilar.  

Katta chittak – Parus major Briss. 

O’troq  qush.  Tashqi  pat  qoplami  juda  chiroyli  bo’lib,  tananing  yuqori  sathi 

yaltiroq  –  ko’k,  ost  tomoni  sariq,  boshining  yuqori  qismi,  bo’yin  sohasi  qora 

jig’ldondan qorin tomonga qora yo’l o’tgan. Bosh va bo’yining yon tomonida oq 

dog’lari  bor.  Oyoqlari  kulrang,  tumshug’i  ko’k  –  qo’ng’ir.  Bog’lar  yonida 

---

 

48 

yashaydi.  Sun’iy  uyalarga  tez  o’rganadi.  Yil  davomida  ikki  marta  bolalaydi. 

Uyalarini moxlar, quruq o’tlar, ot qillar, parlardan tayyorlaydi.  

Poloponlari  8 – 14 ta bo’lib, ularni asosan hasharotlar bilan boqadi. Chittak 

o’zi  qancha  bo’lsa,  bir  kunda  shuncha  oziq  tashiydi.  Yozda  qurtlar,  kapalaklar, 

qo’ng’iz, pashsha, o’rgimchak, hasharot tuxumlari  hatto shiralar bilan oziqlanadi, 

hatto  yungli  qurtlar  bilan  oziqlanadi.  Bir  juft  chittak  bog’dagi  barcha  barg 

kemiruvchi  zararkunandalarni  qirishi  mumkin.  Qishda  turli  xil  mevalar  bilan 

oziqlanadi.