Tadbirkorlik shakllari va tadbirkorlik faoliyati

Moliyaviy tadbirkorlik

• Tijorat banklari. Yuqorida biz tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanuvchilar tijorat banklari va fond birjalari bilan bog‘liq holda ish olib boradilar degan edik. Bozorning bu institutlarining mohiyati nimada?
• Tijorat banki — pul omonatlarini (depozit) qabul qilish va mi-jozlar topshirigiga ko‘ra boshqa hisob-kitob operatsiyalarini amalga oshirish ishlari bilan shug‘ullanuvchi, asosan tijorat tashkilotlariga haq to‘lash asosida kredit beruvchi aksiyadorlik ko‘rinishidagi moliya-kredit muassasadir. Tijorat bankining daromad manbai - depozit va qarz mablag‘larning foiz stavkalari o‘rtasidagi farqdir.

Konsultativ tadbirkorlik

• Konsultativ xizmat moqiyati va bosqichlari. «Konsultant» lotincha so‘z bo‘lib, maslahat beruvchi ma’nosini anglatadi. Bu so‘z orqali ma’lum soha bo‘yicha maslaxat beruvchi mutaxassis tushuniladi. Chet el amaliyotida boshqaruv masalalari bo‘yicha pulli maslahat berish konsalting deb nomlanadi. Iqtisodiyot va boshharuv Yevropa Federatsiyasi konsultantlar Assotsiatsiyasining ta’biricha:

Konsalting xizmati bir marotabalik og‘zaki maslahatlar ko‘rinishida berilishi mumkin. Lekin ko‘p hollarda bu maslahatlar konsalting loyihalari ko‘rinishida berilib, o‘zida quyidagi bosqichlarni aks ettiradi:

muammolarni aniqlash (diagnostika);
qaror va loyihalar ishlab chiqish;
qaror va loyihalarni amalga oshirish.

Konsalting firma tomonidan mijozlarni jalb etish usullari

• Konsalting xizmati bozorining o‘ziga xos xususiyati shundaki, tadbirkorlikning bu turi bilan shug‘ullanuvchi firma «o‘z tovarining namunasini», «xizmat namunasini» ko‘rsatish imkoniyatiga ega emas. Shuning uchun bunday firmalar oldida turgan, mijozlarni jalb etish masalasi, o‘ta muhimdir.
• Mijozlarni jalb etish usullari turlichadir. Bularga: o‘z imkoniyatlarini reklama qilish, mijozlarni vositachilar orqali jalb etish, oldingi buyurtmachilar tavsiyasidan foydalanish kabilar kirishi mumkin.