Tajriba ishi№9. Egilishdagi balkaning ko’ndalang kesim yuzalaridagi kuchlanishlarni aniqlash

2.6.9-rasm. Balkalarning o’rnatilgan xolati

3. Gidravlik silindrning tayog'i nur ostida yuklash moslamasi bo'lgan 5 kN kuch o'lchagichni o'rnatishga imkon beradigan holatda ekanligiga ishonch hosil qiling (2.6.10 -rasm). Agar kerak bo'lsa, gidravlik silindrni kuch o'lchash moslamasini o'rnatishga imkon beradigan holatga o'tkazish uchun nasosdan foydalaning. Nasos bilan ishlash 1.2.6 - 1.2.8 -bandlarda tasvirlangan.

2.6.10-rasm. Kuch o'lchash moslamasini o'rnatish

4. Kuchni o'lchash moslamasini 6 ni 5 kN uchun balkaning 1 yuklash moslamasi 2 bilan (2.6.10 -rasm) stopor bormog’i 3 yordamida gidrosilindrning 4 vilkasiga 5 o’rnating. Yuklash moslamasi balka 1 bo'ylab yo'naltirilishi kerak va balka 1 yuklash moslamasidagi ariqchalarga kirishi va silindrsimon shtiftlarga tayanishi kerak 7. Agar kerak bo'lsa, yuklash moslamasidagi ariqcha balkaning yon qirralari bilan parallelligini ta'minlash uchun gidrosilindrning vilkasini 5 qo'l bilan burang. Gidrosilindrning vilkasini faqat vilka tomondan qaraganda soat yo'nalishi bo'yicha aylantiring.

5. 5 kN bo’lgan kuch o'lchagich va tenzorezistorlarining ulagichlarini o'lchash-o'zgartirgich blok qurilmasiga ulang.
6. 1.2.3 - 1.2.5 -bandlarni bajaring.
7. Dasturda "Tenzometrirovanie" menyusi bandini tanlang.
8. "Egilishda deformatsiyaning taqsimlanishi" bandiga qarama -qarshi katakchani belgilang. Dastur ko'rsatadigan deformatsiya qiymatlari (tenzorezistorlar ko’rsatkichi) o'zgarmasligini kuting (tenzokuchaytirgichlar va tenzorezistorlar qiziydi). Bu 5-10 daqiqa davom etishi mumkin.
9. Dasturda "Balansirovat deformatsii" tugmasini bosing.
10. Kranlarni gidrosilindr tayog'i(shtoki)ning chiqish xarakatiga mos keladigan holatga o'tkazing.
11. Va dasturdagi "balansirovat usilie" tugmachasini bosib kuch o'lchagich ko'rsatkichlarini nolga keltiring.
12. Nasos yuritmasi dastagini soat strelkasiga qarshi sekin aylantirish orqali namunani yuklashni boshlang. Namunaga ta'sir etuvchi kuchni 500-700 N ga oshiring. Kuchning joriy qiymatini "OCM o'lchovlari" dasturi yordamida kuzatish kerak.
13. Tenzorezistorlar bilan o'lchangan kuch va deformatsiya qiymatlarining ɛ1....ɛ6 2.6.2 -jadvalga yozing. Tenzorezistorlar balkada joylashish tartibiga ko'ra raqamlanadi ("OSM o'lchovlari" dasturidagi belgilanishlar), beshinchisi-qo’sh tavrli balka tokchaga yopishtirilgan, kabel yotqizilgan.
14. 12-13 banddagi harakatlarni bajaring. - kuchni 3000 N gacha oshiring.
15. Namunadagi yukni olib tashlang, buning uchun ikkala kranning dastaklari korpusi bo'ylab o'rnatilishi kerak.
16. Kranlarni gidrosilindr tayog'i(shtoki)ning orqaga tortilishiga mos keladigan holatga o'tkazing. Nasos stantsiyasining dastasini burab, yuklash moslamasini 5-7 mm pastga siljiting.
17. Kuch o'lchash moslamasini yuklash moslamasi bilan bir qo'l bilan ushlab turing, stopor(qulflash) barmog’ini oling va keyin kuch o'lchash moslamasini chiqarib oling.
18. Gidrosilind, namunani (echib oling) demontaj qiling va barcha elementlarni o'z joylarida qutilarga va stendga joylashtiring. O'lchov-o'zgartirgich blokining elektr ta'minotini o'chiring. Dasturdan chiqing.
19. Har bir yuk qiymati uchun 1-5 tenzorezistorlari o'rnatiladigan joylardagi normal kuchlanishlar qiymatlarni hisoblang:

bu erda P - kuchning joriy qiymati, L = 644 mm – qo’zg’almas tayanchlar orasidagi masofa, l = 120 mm-yuklash moslamasidagi shtiftlar orasidagi masofa,

y_i -neytral o'qdan o'lchangan tenzorezistorning koordinatasi (bu holda qo’shtavr kesimining o'rtasi); J_x - gorizontal o'qga nisbatan qo’shtavr kesimining inersiya momenti.
20. Tenzorezistorlar bilan o'lchanadigan deformatsiyalar bo'yicha kuchlanishlar qiymatlarini hisoblang:

bu erda E = 72 GPa - alyuminiy qotishmasining elastiklik moduli.

21. Juravskiy formulasi bo'yicha oltinchi tenzorezistorning o'rnatish joyidagi urinma kuchlanishlarni hisoblang. Shu nuqtada, sof siljish ro’y beradi, shuning uchun bu vaqtda birinchi asosiy kuchlanish quyidagiga teng bo’ladi:



22. Birinchi asosiy kuchlanishni, shuningdek, tenzometrirovanie (8b) yordamida olingan asosiy deformatsiyalarning biridan ham hisoblash mumkin:

23. Ta'sir qiluvchi kuchni va tenzorezistorlarining ko’rsatkichlarini hisoblash yo'li

bilan olingan kuchlanish qiymatlari bilan solishtiring. Xulosa chiqaring.

Namunaning elastiklik moduli Е=72 GPа, Puasson koeffitsenti μ=0,32.