Такрорлаш учун саволлар

c) qurg'oqchilik 
Ushbu hodisa taklif egri chizig'ining chapga siljishiga olib keladi. Qurg'oqchilik bug'doy 
hosilini pasaytiradi, bu esa har qanday narxda bug'doy taklifining kamayishiga olib keladi. 
g) Kelajakda bug'doy narxining keskin oshishini targ'ib qiluvchi mish-mishlar 
Ushbu hodisa taklif egri chizig'ining vaqtincha o'ngga siljishiga olib keladi. Bug'doy narxi 
oshishini kutayotgan fermerlar vaziyatdan foydalanib, ishlab chiqarish hajmini oshirishi 
mumkin. Biroq, bu ta'sir vaqtinchalik bo'ladi va mish-mishlar tarqalgach, taklif egri chizig'i 
dastlabki holatiga qaytadi. 

---

Shunday qilib, quyidagi hodisalar bug'doy taklifi egri chizig'iga quyidagicha ta'sir qiladi: 
O'ngga siljitish: 
Hukumat bug‘doy yetishtiruvchi fermerlarga subsidiyalar ajratadi. 
Kimyoviy o'g'itlar narxi arzonlashdi. 
Kelajakda bug'doy narxining keskin oshishiga yordam beradigan mish-mishlar. 
Chapga siljitish: 
Qurg'oqchilik. 
2. Erkin bozor iqtisodiyoti sharoitlarida faoliyat yuritadigan ulgurji qishloq xo’jaligi 
mahsulotlari bozorida turli narxlarda “Alanga” navli guruchga bo’lgan talab va taklif 
miqdorlari quyidagi jadvalda keltirilgan.
 
Bir tonna guruch 
narxi ($)  
100
140
180
220
260
300
340
380
Haftalik taklif 
etiladigan guruch 
miqdori  
(tonnalarda)  
220
260
320
400
500
640
880
1400
Haftalik talab 
etiladigan guruch 
miqdori  
770
680
610
550
500
460
400
320
(tonnalarda)  
a) Talab va taklif egri chiziqlarini chizing.
b) Bir tonna guruchning narxi $180 bo’lganda qancha miqdordagi guruch taqchil yoki 
ortiqcha taklif etilgan bo’ladi?
v) Bir tonna guruchning narxi $340 bo’lganda qancha miqdordagi guruch taqchil yoki 
ortiqcha taklif etilgan bo’ladi?
g) Bir tonna guruchning bozor narxi qancha? Ushbu narxda qancha miqdordagi guruch 
sotiladi?
Talab egri chizig'i guruch xaridorlarining turli narxlarda qancha sotib olishga 
tayyorligini ko'rsatadi. Rasmda talab egri chizig'i manfiy qiyalikka ega bo'lib, bu talab 
qonuniga mos keladi. Ya'ni, narx pasayganda, guruchga talab ortadi va aksincha. 
Taklif egri chizig'i guruch ishlab chiqaruvchilarning turli narxlarda qancha sotishga 
tayyorligini ko'rsatadi. Rasmda taklif egri chizig'i musbat qiyalikka ega bo'lib, bu taklif 
qonuniga mos keladi. Ya'ni, narx oshganda guruch taklifi ko'payadi va aksincha. 

---

b) Guruchning narxi bir tonna uchun 180 dollar bo'lganda, qancha guruch yetishmaydi yoki 
ortiqcha bo'ladi? 
180 dollarlik narxda ishlab chiqaruvchilar sotishga tayyor bo‘lgan guruch miqdori 320 
tonnani, xaridorlar sotib olishga tayyor bo‘lgan guruch miqdori esa 610 tonnani tashkil 
etadi. Shunday qilib, 180 dollar narxda 290 tonna guruch tanqisligi yuzaga keladi. 
v) Guruchning narxi bir tonna uchun 340 dollar bo'lganda, qancha guruch yetishmaydi yoki 
ortiqcha bo'ladi? 
340 dollarlik narxda ishlab chiqaruvchilar sotishga tayyor bo‘lgan guruch miqdori 880 
tonnani, xaridorlar sotib olishga tayyor bo‘lgan guruch miqdori esa 400 tonnani tashkil 
etadi. Shunday qilib, 340 dollar narxda 480 tonna guruch ortiqcha bo'lar edi. 
g) Bir tonna guruchning bozor narxi qancha? Bu narxda qancha guruch sotiladi? 
Guruchning bozor bahosiga talab va taklif egri chiziqlari kesishgan joyda erishiladi. 
Rasmda talab va taklif egri chiziqlarining kesishish nuqtasi bir tonna uchun 260 dollar narx 
darajasida. Shunday qilib, guruchning bozor narxi bir tonna uchun 260 dollarni tashkil 
qiladi. 
Bu narxda xaridorlar sotib olishga tayyor bo‘lgan guruch miqdori 550 tonna, ishlab 
chiqaruvchilar sotishga tayyor bo‘lgan guruch miqdori esa 500 tonna bo‘ladi. Shunday 
qilib, 550 tonna guruch bozor narxida sotiladi. 
Javoblar: 
a) Talab va taklif egri chiziqlari 1-rasmda keltirilgan. 
b) 180$ narxda 290 tonna guruch taqchilligi yuzaga keladi. 
v) 340$ narxda 480 t guruch ortiqcha bo'ladi. 
g) Guruchning bozor narxi bir tonna uchun 260 dollar bo'ladi. Bu narxda 550 tonna 
guruch sotiladi.