Talaba : mm-56 guruh Solijonov doston Fan : Moliya Mavzu : O’zbekiston Respublikasida byudjet-soliq siyosati. Byudjet byudjet

Naflilik tamoyili — turli shaxslardan, ularning soliqlar hisobiga moliyalashtiriladigan dasturlardan foydalanishi darajasiga qarab turlicha soliq undirilishi kerakligini bildiradi.

Toʻlovga layoqatlilik tamoyili — soliq miqdori soliq toʻlovchining boyligi va daromadlari darajasiga mos kelishi zarur. Boshqacha aytganda, soliq solish daromadlarning adolatli taqsimlanishini taqozo qilishi zarur.
Adolatlilik tamoyili — daromadlari va hukumat dasturlaridan foydalanish darajasi boʻyicha teng boʻlgan kishilar teng miqdorda soliq toʻlashi zarur.
Oʻzbekiston Respublikasida S. tizimining huquqiy asoslari, uni toʻlovchilarning huquqlari hamda majburiyatlari, soliq ishlarini yuritish tartiboti 1997 y. 24 apr.da qabul qilingan va 1998 y. 1 yanv.dan amalga kiritilgan Oʻzbekiston Respublikasining Soliq kodeksi bilan belgilanadi. Oʻzbekiston Respublikasida joriy etilgan umumdavlat S.i: yuridik shaxslardan olinadigan daromad (foyda) soligi; jismoniy shaxslardan olinadigan daromad soligi; qoʻshilgan qiymat soligʻi; aksiz soligʻi; yer osti boyliklaridan foydalanganlik uchun soliq; ekologiya soligʻi; suv resurelaridan foydalanganlik uchun soliq. Umumdavlat S.i har yili qonuniy tartibda belgilanadigan normativlar boʻyicha tegishli byudjetlar oʻrtasida taqsimlanadi. Mahalliy S. va yigʻiml a r — molmulk soliq; yer soligʻi; reklama soligʻi, avtotransport vositalarini sotganlik uchun soliq, ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish soligi, savdosotiq huquqi uchun yigʻim; obodonchilik ishlari uchun yigʻim va boshqa Mahalliy soliq va yigʻimlar mahalliy byudjetga oʻtkaziladi.
Davlat tomonidan undirilgan S. byudjet vositasida qayta taqsimlanib, soliq toʻlovchilarga sogʻliqni saqlash, maorif, ilm-fanni rivojlantirish, mudofaa, xuquqni muhofaza qilish kabi ijtimoiy zarur davlat xizmatlari orkli bilvosita yoʻllar bilan qaytadi.
2020 -yilgi bevosita soliqlardan tushumlarning o‘sishi shuningdek, stavkalar o‘zgarishi va boshqa soliq elementlari bilan bog‘liq. Bunda:

• 
  Foyda solig‘i bazaviy stavkasini 15 foizgacha oshirilishi;
  
• 
  Jismoniy shaxslar daromad solig‘i stavkasini 12 foiz miqdorida saqlab qolish va yagona ijtimoiy to‘lov stavkasini barcha tadbirkorlik sub’ektlari uchun tenglashtirish (12 foiz) hisobiga xodimlar sonini legallashtirish;
  
• 
  Yakka tartibdagi tadbirkorlarni qat’iy belgilangan soliq o‘rniga jismoniy shaxslarning daromad solig‘i to‘lashga o‘tkazish;
  
• 
  Yagona soliq to‘lovidan tushumlarni to‘liq mahalliy byudjetlarga o‘tkazish (2019 yilda Kasaba uyushmasi federatsiyasi va Davlat maqsadli jamg‘armalari o‘rtasida taqsimlanadi) belgilanmoqda.