Talaba biliwi ha’m islep biliwi kerek

Siziqli, tarmaqlaniwshi ha’m tsikllik strukturalarg’a iye bolg’an mediko-biologik ma’selelerge programma du’ziw.

Mısallar

1. 
   α={ a₁, a₂, ..., a₁₀} vektor berilgen a₁, a₂, ..., a₁₀ pu`tin sanlar bolsın. Bul vektordın`  ke eseli bolg`an elementler mug`darın anıqlan`.
   

Algoritm
Programma
Program krat 3;

Kol:=0

Var Α : array [1... 10] of integer;

I, kol, ost : integer;
B egin
f or i:=1 to 10 do
begin read (Α [ i ]);ost: = α[i] mod 3;
i t ost=0 then kol:=kol+1
e
Ost:=α_i mod 3
nd;
writeln;
w rite (‘kol=”, kol:5);
e nd.

kol:=kol+1

Tekseriw ushın variant.

A=[, , , , , -, , , -, ]
Na`tiyje kol=
Eger esaplawlar orınlang`annan keyin alınatug`ın na`tiyje tek g`ana bir ma`niske iye bolsa, onda funktsiya ko`rinisinde jazg`an maqul. Funktsiya  bo`limnen ibarat boladı.
. Baslama.
. Ta`riplew bo`limi.
. Funktsiya denesi
Funktsiya ulıwma ko`riniste to`mendegishe jazıladı.
Function f(q₁: T₁; q₂:T₂; .... , q_n:T_n):T; {funktsiya baslaması}

begin
P₁;
P₂;
...... {funktsiya denesi}
f:=.....;
end;
bul jerde f funktsiyanın` atın bildiretug`ın identifikator qi (i=1, n) formal` parametrler atları T<sub>i</sub> (i=1, n) sa`ykes tu`rde olardın` tipleri T –f identifikatorının` tipi yag`nıy na`tiyjenin` tipi esaplaneadı R_, R_ ,... –funktsiya denesin quraytug`ın operatorlar toplamı. Ta`riplew bo`liminde funktsiyada paydalanılatug`ın parametrler ha`m olardın` tipleri ko`rsetiledi. Funktsiya ishinde de tiykarg`ı programma sıyaqlı turaqlılar, belgiler, tipler, o`zgeriwshiler, funktsiyalar ha`m protseduralardan paydalanıw mumkin. Eger formal parametrlerdin` bir neshesi birdey tipke tiyisli bolsa, onda olardı toparlarg`a ajıratıp, birlestirip jazıw mumkin. Mısalı
function fun (a1, a2, a3: integer) : real;
Funktsiya orınlanıp aqırına jetkennen keyin, alıng`an na`tiyje funktsiya atın ko`rsetetug`ın identifikatorg`a menshiklenedi. Funktsiyanı programmanın` qa`legen jerinde paydalanıw ushın menshiklew operatorının` on` ta`repinde, funktsiya atın ha`m jay skobkada formal` parametrler ma`nislerin keltiriw jetkilikli.
f (b<sub>1</sub>, b<sub>2</sub>, ....b<sub>n</sub>);
bul jerde f funktsiya atı b<sub>1</sub>, b<sub>2</sub>, ....b<sub>n</sub> sa`ykes tu`rde q<sub>1</sub>, q<sub>2</sub>, .... , q<sub>n</sub> formal parametrlerinin` programma barısındag`ı ma`nisi Formal parametrler menen anıq programma barısındag`ı ma`nisleri sanı ten` bolıwı ha`m tipleri sa`ykes keliwi za`ru`r.
Eger algoritm orınlang`annan keyin na`tiyje bir neshe bolsa, protsedura ko`rinisinde programmalastırılg`an maqul.
Protsedura ulıwma ko`riniste to`mendegishe jazıladı.
Procedura f (formal parametrler dizimi)
{protsedura baslaması}
< ta`riplew bo`limi>
{ bul bo`limde lokal parametrler ta`riplenedi}
begin
P<sub>1</sub>;
P<sub>2</sub>;
..... {operatorlar bo`limi}
P_n;
end;
bul jerde f protsedura atı identifikator funktsiya atınan parqı xesh qanday tip ko`rsetilmeydi. Formal parametrler diziminde protsedura orınlanıwı ushın lazım bolg`an parametrler ha`m olardın` tipleri ko`rsetiledi R<sub></sub>, R<sub></sub>,...R<sub>n</sub> protsedura denesin quraytug`ın operatorlar.
Protsedurag`a f (b<sub>1</sub>, b<sub>2</sub>, ....b<sub>n</sub>); ko`rinisinde murajat etiledi. Bul jerde b_{a`</sub>, b<sub>g`}, ....b_n formal parametrlerdin` programma barısındag`ı ma`nisi funktsiyalardag`ı sıyaqlı formal parametrler sanı ha`m tilleri tiykarg`ı bag`darlamadag`ıg`a sa`ykes bolıwı lazım.
Protsedura du`ziwge tiyisli mısallar.

bul jerde x_, x_ ha`m u<sub></sub>, u<sub></sub> ma`nisleri saykes tu`rde ax<sup></sup>+bx -,=0 ha`m u^-u+i=0 ten`lemenin` haqıyqıy koreni. Kvadrat ten`leme korenlerin tabıwdı protsedura ko`rinisinde a`melge asıramız. Eger diskriminant 0 den kishi bolsa, berilgen funktsiyadag`ı x ha`m u ler ornına 0 ma`nisin qoyamız.
P rogramma
Eger protsedurada ha`m tiykarg`ı programmada birdey identifikatorg`a iye parametrler (sa`ykes ma`niste) qollanılatug`ın bolsa formal parametrlerdi ko`rsetiw sha`rt emes. Mısal meyli tegislikte n sandag`ı tochkalar o`zlerinin` koordinataları menen berilgen bolsın.
(x<sub>i</sub>, u<sub>i</sub>), x<sub>i</sub>>0, i=1, n
bul tochkalardın` polyar koordinataların anıqlaw ushın programma duzin`. (x, u) dekart koordinataları boyınsha polyar koordinataların anıqlawdı parametrsiz protsedura ko`rinisinde jazamız.

U

x M

r u
x