Talabni qondirishni tadqiq etish va prognoz qilish

Konyunkturani tahlil qilish savollariga utishdan avval konyunkturanikorsatkichlar tizimini korib chiqish darkor.
Korsatkichlar shartli ravishda makro va mikrokorsatkichlargabolinadi. Makrokorsatkichlarga – umumxojalikkonyunkturasini tavsiflovchi korsatkichlar: yalpi milliy mahsulot, yalpi milliy daromad, ishlab chiqarish korsatkichlari, tovar oborot korsatkichlari, pul muomalasi korsatkichlari, istemolkorsatkichlar kiradi. Mikrokorsatkichlarga esa aloxida tovarlar bozorini tavsiflovchi korsatkichlar kiradi: ishlab chiqarish korsatkichlari, mahsulot sotilishi va istemoli, narx dinamikasi va x.k.
Umumxojalikkonyunkturaning tahlilini izlanishni maqsadiga kora ikkita yol olib borish mumkin:
Agar malum bir vaqtning ichida konyunkturaning rivojlanish tendensiyalari va suratlarini bilib olish masalasi qoyilganbolsa, u holda konyunktura tahlili shu vaqtning ichida uning dinamikasini organish yoli bilan olib boriladi,
Agar engoxirgi sanaga konyunktura holatini aniqlash masalasi qoyilganbolsa, u holda iqtisodiy siklning fazasini va faza ichidagi misol tarikasidagi joyini aniqlash yoli bilan olib boriladi. Shuni etiborga olish kerakki, konyunktura tahlili va uzoq tendensiyalarning rivojlanishini aniqlash ozorabogliq va bir – birini tuldiradi.
Konyunktura tahlili jamiyatning xojalikxyotiningkiyinligini hisobga olmagan holda u yeki bu karashlarni tasdiklaydiganozboshimchalik bilan tanlangan omillar va statistiktikmalumotlargayendoshibemas,balki bir-biriga karama-karshixodisalarningyigindisigayendashishkerak.Konyunktura tahlilining shakli bu konyunkturasharxi va malumotnomasidir.
Mahsulotni ishlab chiqarishni belgilanganligiga qarab,mahsulotniabsolyut birligi ulchovlarida ishlab chiqarib, ishlab chiqarish davrini davomiyligi,istemolchilar doirasi tezrok yeki sekinrokkonyunkturaniozgarishini aks ettiradi.
Bazitarmoqlar,masalankorametallurgiya,xavo va suv transporti,korilish belgilangan istemolchilar uchun oldindan buyurtma qilish tizimi boyichaishlaydilar.Boshqalar esa, yani avtomobil , radioelektron va shu kabilar qisqa muddat ichida ishlab chiqariladi va bozorda nomalumistemolchilarga sotiladi. Uzoq muddatli tovarlarni ishlab chiqarishni qisqarishi yoki oz ishi natijasida ishlab chiqarish konyunkturasini yaxshilash yoki yomonlash aniq korsatkichibolib hisoblanmaydi. Chunki katta buyurtma portfelining kattaligi yoki shunday tarmoqlarda uning yokligi mahsulot ishlab chiqarish dinamikasining iqtisodiy siklning dinamikasidan rad etadi.