Ta'lim halq ma'naviyatiga yaratuvchilik kayfiyatini bahsh etadi. O'sib kelayotgan yosh avlodning barcha eng yahshi imkoniyatlari unda namoyon bo'ladi

Shifatorning holatlar jadvalidan chiqib ketishida mantiqiy “1” maydonlar uchun mantiqiy funkinilamanikimanikimarnikimanikimarn macalan; F3 uchun mantiqiy funksiya:

Mantiq alebracing o'z ishingizga va ko'p narsalaringizga binoan ichchamlashtirilgan F3 funktsiyasi quyidagi ko'rishga:
Boshqa funktsiyalar ham shu tartibda yoziladi:
Kodlovchilar(Shifratorlar)

Kodlovchi (koder) pozitsion o'nlik kodni parallel ikkilik kodga o'zgartiruvchidir.

Enkoderlar ikkilik mantiqda ishlaydigan barcha boshqaruv qurilmalarida qo'llaniladi, lekin operatorga qulaylik uchun o'nli klaviatura mavjud.
To'liq enkoderda 2n ta kirish va n ta chiqish mavjud (1a-rasm).
Tugallanmagan enkoder - 2n dan kam kirish va n chiqishga ega (1-rasm, b)



1. Koderlarning an'anaviy grafik belgilari: a - 3 ta chiqish uchun to'liq kodlovchi; b - 4 ta chiqish uchun to'liq bo'lmagan enkoder.

Обозначения входов								Обозначения выходов
7	6	5	4	3	2	1	0	4	2	1
Сигналы на входах								Сигналы на выходах
a7	a6	a5	a4	a3	a2	a1	a0	Q4	Q2	Q1
0	0	0	0	0	0	0	1	0	0	0
0	0	0	0	0	0	1	0	0	0	1
0	0	0	0	0	1	0	0	0	1	0
0	0	0	0	1	0	0	0	0	1	1
0	0	0	1	0	0	0	0	1	0	0
0	0	1	0	0	0	0	0	1	0	1
0	1	0	0	0	0	0	0	1	1	0
1	0	0	0	0	0	0	0	1	1	1

Kodlovchining ishlash rejimi - bu kodlovchining faqat bitta kirishiga faol signal qo'llanilganda. Bunday rejim qanday ta'minlanganligi ustuvorliklarni tashkil etish bilan bog'liq alohida masala (ushbu mavzu doirasidan tashqarida).
3 ta chiqish uchun to'liq enkoder
Ushbu enkoderning UGO-si rasmda ko'rsatilgan. 1a. Koderning ish holatlari jadvalini tuzamiz - bu 1 ga teng faol signal kodlovchining faqat bitta kirishiga qo'llaniladigan chiziqlar. Ya'ni, to'liq haqiqat jadvalining 256 qatoridan biz enkoderning ishlash printsipiga mos keladigan faqat 8 qatorni qoldiramiz (1-jadval).
1-jadval. 3 chiqish uchun to'liq enkoder holati jadvali
Kirish yorliqlari Chiqish yorliqlari
7 6 5 4 3 2 1 0 4 2 1
Kirishdagi signallar Chiqishdagi signallar

a7 a6 a5 a4 a3 a2 a1 a0 Q4 Q2 Q1

0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0
0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1
0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 0
0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 1
0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0
0 0 1 0 0 0 0 0 1 0 1
0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0
1 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1

1-jadvalning tahlili quyidagilarni ko'rsatadi:

Q4=1, agar a7=1 yoki a6=1 yoki a5=1 yoki a4=1, yaʼni.
Q4=a7+a6+a5+a4;
Q2=1, agar a7=1 yoki a6=1 yoki a3=1 yoki a2=1 boʻlsa, yaʼni.
Q2=a7+a6+a3+a2;
Q1=1, agar a7=1 yoki a5=1 yoki a3=1 yoki a1=1, yaʼni.
Q1= a7+a5+a3+a1.

(1), (2) va (3) mantiqiy ifodalar to'plamiga mos keladigan mantiqiy sxema rasmda ko'rsatilgan. 2. Bu yerda enkoderning “0” kirishidagi a0 signali hech qanday mantiqiy elementga qo‘llanilmaydi, chunki a0=1 bo‘lganda chiqishlar 0002 kodi bo‘ladi, ya’ni barcha mantiqiy elementlarning chiqishlari YOKI mantiqiy nolga teng bo‘ladi.

Kirish belgilari										Chiqish belgilari
9	8	7	6	5	4	3	2	1	0		8	4	2	1
Kirish signallari										Chiqish signallari
a9	a8	a7	a6	a5	a4	a3	a2	a1	a0		Q8	Q4	Q2	Q1
0	0	0	0	0	0	0	0	0	1		0	0	0	0
0	0	0	0	0	0	0	0	1	0		0	0	0	1
0	0	0	0	0	0	0	1	0	0		0	0	1	0
0	0	0	0	0	0	1	0	0	0		0	0	1	1
0	0	0	0	0	1	0	0	0	0		0	1	0	0
0	0	0	0	1	0	0	0	0	0		0	1	0	1
0	0	0	1	0	0	0	0	0	0		0	1	1	0
0	0	1	0	0	0	0	0	0	0		0	1	1	1
0	1	0	0	0	0	0	0	0	0		1	0	0	0
1	0	0	0	0	0	0	0	0	0		1	0	0	1

Bu yerda chiqish belgilari ya’ni sonni hisoblashi gacha bo’ladi
Chiqish belgilari esa ko’rinishida yoziladi va quydagicha bo’ladi:














3. 4 Ta Chiqish Uchun To'liq Bo'lmagan Enkoderning Funktsional Diagrammasi

Shaklda. 4-rasmda kontaktlarning zanglashiga olib keladigan ma'lumotni kiritish misoli ko'rsatilgan. O'nta kirishdan birida mantiqiy birlik signali paydo bo'lganda, kodlovchining to'rtta chiqishida mos keladigan ikkilik raqam mavjud bo'ladi. Masalan, 7-kirishga mantiqiy bitta signal qo'llaniladi (signal a7=1, boshqa kirish signallari nolga teng). Keyin, DD1, DD2, DD3 mantiqiy elementlarning chiqishlarida mantiqiy birliklarning signallari, DD4 elementining chiqishida esa mantiqiy nol signali bo'ladi. Shunday qilib, enkoderning 8, 4, 2, 1 chiqishlarida biz 01112=710 ikkilik sonini olamiz.

Tugallanmagan kodlovchida 7 kodini olish

Skrambler sxemalarini turli asoslarda sintez qilish

Oldingi barcha sxemalar mantiqiy OR elementlarida amalga oshiriladi (ba'zan ular "OR asosida" deyishadi). Shu bilan birga, kodlovchining UGO'si eng ixchamdir - kirish va chiqishlar faol mantiqiy 1 darajasiga ega.
Elementlarda kodlovchi OR-NOT
Bunday enkoderning funktsional diagrammasi rasmda ko'rsatilgan. 5, misol sifatida to'liq kodlovchidan foydalanish. Uning chiqishlari (8) - (11) formulalari (4) - (7) ifodalarga o'xshaydi, lekin inversiya olinadi, shuning uchun chiqishlardagi signallar

va Q1. Shuning uchun, UGda Bunday enkoder haqida (2-rasm).

6) teskari chiqishlar bo'ladi - natijada olingan ikkilik kod teskari
– jadval 3. Pimlarning belgilari (“8”, “4”, “2” va “1”) avvalgidek qoladi va bir xil funktsiyani bajaradi - ular hosil bo'lgan koddagi ikkilik raqamning og'irligini ko'rsatadi.

Nol faol chiqish darajasiga ega to'liq enkoderning UGO

3-jadval 4 ta chiqish uchun to'liq bo'lmagan enkoderning holatlari jadvali
chiqishlarning faol holati bilan mantiqiy 0 ga teng
Kirish yorliqlari Chiqish yorliqlari
9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 8 4 2 1
Kirishdagi signallar Chiqishdagi signallar
a9 a8 a7 a6 a5 a4 a3 a2 a1 a0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1
0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 1 1 0
0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 1 0 1
0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 1 0 0
0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 1 1
0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0 1 0
0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1
0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0
0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1
1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0

Axborotni topshirishning namunasi shaklda ko'rsatilgan. 7. Avvalgidek (4-rasmga qarang) 7-kirishga mantiqiy bitta signal qo'llaniladi (signal a7=1, boshqa kirish signallari nolga teng). Keyin mantiqiy elementlarning chiqishlarida YOKI EMAS DD1, DD2, DD3 shakl. 7 mantiqiy nollarning signallari bo'ladi va DD4 elementining chiqishida - mantiqiy bitta signal. Shunday qilib, teskari chiqishlari bo'lgan enkoderning 8, 4, 2, 1 chiqishlarida 10002 ikkilik raqami olinadi - 01112 = 710 uchun teskari kod. To'g'ridan-to'g'ri kodni olish uchun kodlovchining har bir chiqishidan signal kerak bo'ladi. teskari bo'lish.