Ta’lim va taraqqiyot

 Namangan davlat pedagogika instituti “Ta’lim va taraqqiyot” ilmiy-uslubiy jurnali
2023-yil 4-son. ISSN: 2992-9008. UDK: 37
 
103 
Qoraqalpog‗iston
res. 
954,2 ming 
kishi 
994,5ming kishi 
33,1 % 
Andijon viloyati 
1699,2 ming 
kishi 
1554,3 ming kishi 52,2 % 
Tshkent sh. 
2862,4 ming 
kishi 
100 % 
1 – jadval. O„zbekistonda urbanizatsiya darajasi. ( jadval 2021 – yil 
ma‘lumotlari asosida mualiff tomonidan tuzildi.) 
O‗zbekiston shahar aholisi uning hududi bo‗ylab juda notekis joylashgan 
bo‗lib, bunga asosan sanoat korxonalarining ishlab chiqarish va ijtimoiy 
infratuzilmalarining joylashish xususiyati sababchidir, chunki ittifoq davrida 
sanoat korxonalari asosan yirik shaharlarda va foydali qazilmalarni qazib olib va 
qayta ishlovchi regionlarda joylashtirilgan. 
Respublika shahar aholisi eng ko‗p joylashgan (to‗plangan) region bu 
Toshkent shahri va Toshkent viloyatidir. Bu yerda O‗zbekiston shahar 
aholisining 25 % i, ya‘ni (4,3mln.) yashaydi. Toshkent regioni respublikadagi eng 
urbanizatsiyalashgan regiondir. Toshkent aglomeratsiyasida urbanizatsiya darajasi 
100 % deb qabul qilingan. Toshkent viloyatida esa shahar aholisining salmog‗i 
49,1%. 
Shahar aholisi zich joylashgan navbatdagi hudud Farg„ona regionidir. 
Uning tarkibiga Andijon, Farg‗ona , Namangan viloyatlari kiradi. Region shahar 
aholisi 5,7 mln. Kishini taskil etib. Bu yerda mamlakatimiz shahar aholisining 29 
% i istiqomat qiladi. Farg‗ona vodiysida urbanizatsiyaning o‗rtacha ko‗rsatgichi 57,7 
% bo‗lib respublikada yuqori o‗rinlarda. Namangan viloyatida bu ko‗rsatgich 64,6 %, 
Andijonda,52,2 %, Farg‗onada 56,3 % ga teng. 
Zarafshon regioni 3ta viloyat Samarqand, Navoiy, Buxoro viloyatlaridan 
tashkil topgan. Mintaqada shahar aholisi son 2,7 mln va respublika shahar 
aholisining 16 % i istiqomat qiladi. Viloyatlar bo‗yicha urbanizatsiya darajsi 
Samarqandda 37 %, Navoiyda 48,9 %, Buxoroda 36,8 % tashkil etadi. Mintaqada 
bu borada o‗rtacha ko‗rsatgich 40,9 % ga teng.