Таълим вазирлиги автоматиканинг техник воситалари


Автоматиканинг бошќариш схемалари


Download 5.01 Kb.
Pdf ko'rish
bet8/68
Sana31.01.2024
Hajmi5.01 Kb.
#1819521
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   68
Bog'liq
датчиклар111

1.3. Автоматиканинг бошќариш схемалари
 
Автоматик тизимлар, элементлар ва мосламаларнинг монтаж, созлаш, 
ростлаш, эксплуатация ќилиш каби иш жараёнларни бажариш маќсадида 
автоматик схемалардан фойдалинади. Автоматика схемалари асосий ћужжат 
ћисобланади ва улар функционал, структуравий, принципиал ва монтаж 
схемаларига бўлинади. 
Функционал схемалар мосламаларни, элементларни, воситаларни ўзаро 
боѓланишларини ва харакатланишларини ифодалайди. Элементлар схемада 
тўртбурчак шаклида белгилинади, уларнинг орасидаги алоќалар эса стрелкали 
чизиќлар билан белгиланади. Стрелканинг йўналиши сигналнинг ўтишини
кўрсатади (1.3 - расм). 


ТЭ
1.3.- расм. Автоматиканинг функционал схемаси. 
ТЭ - топшириш элементи; БК-бошќариш ва ќабул ќилиш элементи; ИМ - 
ижро механизми; БЭ-бошќариш элементи; БУ - бирламчи ўзгартиргич. 
Структуравий схема автоматик тизимни ташкилий ќисмларининг ўзаро 
боѓланишларини кўрсатиб, уларнинг динамик хусусиятларини тавсифлайди. 
Структуравий схемалар функционал ва принципиал схемалар асосида 
ишланади. 
Структуравий схемада аниќ восита, ростлагич, элемент кўрсатилмасдан, 
балки ўтаётган физикавий жараённинг математик модели кўрсатилади. 
Структуравий схемада элементлар тўртбурчак шаклида ифодаланади ва 
уларнинг ичида элементнинг математик модели ёзилади (1.4- расм). 
1.4. - расм. Автоматиканинг структуравий схемаси. 
Автоматик ростлаш тизимининг кейинги таћлили элементларнинг 
динамик характеристикаларини аниќлаш ва тизимнинг структуравий
схемасини яратишдан иборат бўлади. Бу тизимнинг структуравий схемаси 1.5 - 
расмда келтирилган. 
БК 
ИМ 
БО 
БУ 
W

W
2
 
W
3
 
W




HТОП. H 
у q

1.5 - расм. Хайдов чуќурлигини автоматик ростлашнинг структуравий
схемаси. 
Принципиал схемалар элементларнинг ўзаро электрик уланишларни 
ифодалайди. Ушбу схемада автоматика элементлари давлат стандартларига
биноан белгиланади. Принципиал схемадаги шартли белгилар бутун 
мосмламани, тизимнинг иш принципини тушунишга ёрдам беради (1.6.- расм). 
1.6.- расм. Автоматиканинг принципиал схемаси. 
Монтаж схемалар мосламалар орасидаги ташќи уланишларни ёки 
мослама ичидаги элементларни ўзаро уланишларни ифодалайди. Ушбу 
схемалар монтаж ишларини бажараётганда ишчи чизмалар сифатида 
ќўлланади (1.7.- расм). 

Download 5.01 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   68




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling