Ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti analitikkim yo fanidan zamonaviy pedagogik tehnalogiyalar asosida tayyorlangan

2.3. SIFAT ANALIZIDAN LABORATORIYA MASHG’ULOTLAR

№	Mavzu nomi	Soat xajmi	vaqti
1	.Laboratoriyada ishlash qoidalari va xavfsizlik texnikasi. Isitish va elektr asboblari.	4
2	I guruh kationlarining sifat reaktsiyalari va aralashma analizi	4
3	II guruh kationlarining sifat reaktsiyalari va aralashma analizi. I va II guruh katoinlari aralashmasining nazorat analizi	4
4	III guruh kationlarining sifat reaktsiyalari va aralashma analizi	4
5	I, II, III guruh kationlari aralashmasining analizi. VI guruh kationlarining sifat reaktsiyalari va aralashma analizi	6
6.	I guruh anionlarining sifat reaktsiyalari va aralashma analizi	4
7.	II guruh anionlarining sifat reaktsiyalari va aralashma analizi	2
8.	III guruh anionlarining sifat reaktsiyalari va aralashma analizi	4
9.	Quruq tuz analizi	2
	J A M I	34

2.4. MIQDORIY ANALIZDAN LABORATORIYa MAShG’ULOTLARI

№	Mavzu nomi	Soat xajmi	vaqti
1	Miqdoriy analizda ishlatiladigan asbob va idishlar. Idishlarni yuvish	4
2	Bariy xlorid tuzi tarkibidagi kristallizatsiya suvini aniqlash	4
3	CuSO4^. 5H2O tuzi tarkibidagi kristallizatsiya suvini aniqlash	4
4	Eritmadagi ishqor miqdorini aniqlash	4
5.	Eritmadagi kislota miqdorini aniqlash	6
6.	Suvning karbonatli qattiqligini aniqlash	4
7.	Xromotometriya metodi bilan temir miqdorini aniqlash	6
8.	Suvning umumiy qattiqligini kompleksonometrik usulda aniqlash	6
	J A M I	38

5. 
   Talabalar mustaqil ishi
   

№	Mavzu nomi	Soat
1.	Аналитик киме фанининг технологияда аҳамияти.	6
2.	Массалар таъсири қонуни	8
3.	Кучсиз электролитларни анализини амалга ошириш. Ишқорий буфер эритмаларни рН ни қисоблаш.	8
4.	Водород сулфид асосида катионларни гуруқларга бўлиш	8
5.	Органик комплекс қосил қилувчилар.	6
6.	Хайдаш, чўкма хосил қилиш, экстракция, хроматография ажратиш усулларини технологияда қўлланилиши.	8
7.	Гравиметрия усулида калций, магний, темир, алюминий ва олтингугурт миқдорини аниқлаш	8
8.	Кислота-асосли титрлаш усулида кучсиз асос ва кислоталарни титрлаш егри чизиқлари.	8
9.	Аналитик кимёда автокаталитик реакция ва уни бажариш усули.	8
10	Титрометрия усулида сувнинг доимий қаттиқлигини аниқлаш.	6
	J A M I	74

III. Analitik kimyo fanining reyting ishlanmasi va baholash mezonlari
3.1. Reyting ishlanmasi

№			Sentyabr				Оktyabr					Noyabr					Dekabr					Yanvar
			3-8	10-15	17-22	24-29	2-6	8-13	15-20	22-27	29-3	5-10	12-17	19-24	26-1	3-7		10-15	17-22	24-27	28-10		11-12	14-19	21-26
			1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14		15	16	17	18		19	20	21
1	JN 40%	Lab	2					2	2	2	2	2	2	2	2	2		2	2	2	2		2			30
		TMI										2		2		2				2			2			10
2	ОN 30%	ON													10									10		20
		TMI									2		2		2				2		2					10
3	YaN– 30%																								30	30
	Jami		10						20						30								20		30	100
	Jami GP bo’yicha																								30	100

3.2. «Analitik kimyo» kursidan baholash mezoni

1. 
   JB bo’yicha laboratoriya mashg’ulotida qatnashib, uni to’la sifatli mustaqil bajargan va amalda qo’llay oladigan talabaga 1,5 -2 ball beriladi, to’la bajarmagan talabaga bajarilgan ish hajmiga va sifatiga qarab 0,5-1,4 ballgacha beriladi.
   
2. 
   Amaliy mashg’ulotda qatnashib, uning topshiriqlarini to’la sifatli bajargan talabaga 0,5-1 ball agar to’la bo’lmasa bajarish darajasiga qarab 0,2-0,4 ballgacha beriladi.
   
3. 
   Talabaning mustaqil ishlari soni 5 ta bo’lib, rejasi aniq bo’lgan har bir mavzu bo’yicha referat tayyorlanadi:
   

• 
  referatda mavzu to’liq ochilgan, to’g’ri xulosa chiqarilgan va amaliy takliflari bo’lsa – 2,5-3,0 ball
  
• 
  mavzu mohiyati ochilgan, faqat xulosasi bor – 1,5-2,4 ball
  
• 
  mavzu mohiyati yoritilgan, ammo ayrim kamchiligi bo’lsa – 1,5-1,4 ball beriladi.
  

1. 
   Oraliq baholash yozma o’tkazilib, unda 5 ta savolga javob berishi so’raladi. Har bir savol 2 ballgacha baholanadi.
   

• 
  agar savol mohiyati to’la ochilgan bo’lsa, javoblari to’liq va aniq bo’lsa-1,5 -2 ball
  
• 
  savolning mohiyati umumiy ochilgan asosiy faktlar to’g’ri bayon etilgan bo’lsa-0,5-1,4 ball
  

1. 
   Yakuniy baholashda talaba 3 ta savolga yozma javob berishi lozim.
   

• 
  har bir yozma savolga 10 ball ajratiladi.
  
• 
  agar savol mohiyati to’la ochilgan bo’lib, talabaning tanqidiy nuqtai nazari bayon qilingan bo’lsa 8-10 ball
  
• 
  savolning mohiyati ochilgan, asosiy faktlar to’g’ri bayon qilgan bo’lsa –6-7,5 ball
  
• 
  savolga javob berilgan, ammo, ayrim kamchiliklari bor bo’lsa – 4-5,5 ball
  
• 
  berilgan savolda javoblar chalkash va kamchiliklar ko’proq bo’lsa -2,5-3,5 ball beriladi
  

Eslatma: Talabaning umumiy bali hisoblanganda yaxlitlab olinadi.

O’zlashtirish ko’rsatkichi:
86-100 ball – «a’lo», 71-85 ball – «yaxshi», 55-70 ball- «qoniqarli» hisoblanadi. Saralash bali -39.


Fanni o’qitishning kontseptual asoslari
Bilim olish jarayoni bilan bog’liq ta’lim sifatini belgilovchi holatlar: darsni yuqori ilmiy-pedagogik darajada tashkil etilishi, muammoli mashg’ulotlar o’tkazish, darslarni qiziqarli tashkil qilish, ilg’or pedagogik texnologiyalardan va multimedia qo’llamalardan foydalanish, tinglovchilarni mustaqil fikrlashga undaydigan, o’ylantiradigan muammolarni ular oldiga qo’yish, talabchanlik, tinglovchilar bilan indivudial ishlash, ijodkorlikka yo’naltirish, erkin muloqotga kirishishga, ilmiy izlanishga jalb qilish va boshqa tadbirlar ta’lim ustuvorligini ta’minlaydi. Ta’lim samaradorligini ishlab chiqishning kontseptsiyasi aniq belgilanish va unga amal qilishi ijobiy natija beradi. Fanni o’qitishning asosiy kontseptual yondoshuvlari quyidagilardan iborat.
Fanning maqsadi. Analitik kimyo fanining maqsadi moddalar va ular aralashmalarining tarkibini sifat, miqdor va elementar kimyoviy tuzilishini aniqlash usullari haqidagi fan bo’lib, moddani taxlil qilishning kimyoviy, fizik-kimyoviy va fizikaviy usullarini o’z ichiga oladi. Bu kursning amaliy mashg’ulot va laboratoriya mashg’ulotlarini bajarishdan maqsad talabalarda analizning fizik-kimyoviy va fizikaviy usullarini har qanday turdagi namunalar analizida qo’llay olishga doir bilimlarini oshirishdan, eng zamonaviy asbob-uskunalarda ham ishlay olish ko’nikmalarini shakllantirishdan iborat.
Fanni o’qitishning vazifalari. Analitik kimyo fani talabalarga hozirgi zamon analitik kimyosining nazariy asoslari, analiz usullari haqida malumot berishdan hamda ajratish va aniqlash usullarining o’ziga xosligi, ularning sinflanishi, va bu usullarning mohiyati, ishlash printsipi, asosiy kattaliklari, qonuniyatlari hamda halq xo’jaligidagi ahamiyati haqidagi bilimlarni shakllantirishdan iborat.
Shaxsga yo’naltirilgan ta’lim. O’z mohiyatiga ko’ra ta’lim jarayonining barcha ishtirokchilarini to’laqonli rivojlanishlarini ko’zda tutadi. Bu esa ta’limni loyixalashtirilayotganda, albatta, ma’lum bir ta’lim oluvchining shaxsini emas, avvalo, kelgusidagi mutaxassislik faoliyati bilan bog’liq o’qish masalalaridan kelib chiqqan holda yondoshishga e’tibor qaratishni amalga oshiradi. Har bir talabaning shaxs sifatida kasbiy takomillashuvini ta’minlaydi.
Tizimli yondoshuv. Ta’lim texnologiyasi tizimning barcha belgilarini o’zida mujassam etmog’i lozim: jarayonning mantiqiyligi, uning barcha bo’g’inlarini o’zaro bog’langanligi, yaxlitligi bilim olish va kasb egallashning mukammal bo’lishiga hissa qo’shadi.
Faoliyatga yo’naltirilgan yondoshuv. Shaxsining jarayonli sifatlarini shakllantirishga, ta’lim oluvchining faoliyatini jadallashtirish va intensivlashtirish, o’quv jarayonida barcha qobiliyat va imkoniyatlarni, tashabbuskorlikni ochishga yo’naltirilgan ta’limni ifodalaydi. Egallangan bilimlarning ko’nikma va malakaga aylanishi, amaliyotda tadbiq etilishiga sharoit yaratadi.
Dialogik yondoshuv. Bu yondoshuv o’quv jarayoni ishtirokchilarining psixologik birligi va o’zaro munosabatlarini yaratish zaruriyatini bildiradi. Uning natijasida shaxsning o’z-o’zini faollashtirishi va o’z-o’zini ko’rsata olishi kabi ijodiy faoliyati kuchayadi. O’qituvchi va talabaning hamkorlikdagi ta’limiy faoliyat yuritishiga zamin yaratadi.
Hamkorlikdagi ta’limni tashkil etish. Demokratlilik, tenglik, ta’lim beruvchi va ta’lim oluvchi o’rtasidagi sub’ektiv munosabatlarda hamkorlikni, maqsad va faoliyat mazmunini shakllantirishga erishilgan natijalarni baholashda birgalikda ishlashni joriy etishga e’tibopHi qaratish zarurligini bildiradi. Ta’lim jarayonida “sub’ekt-sub’ekt” munosabatlari tarkib topadi.
Muammoli ta’lim. Ta’lim mazmunini muammoli tarzda tashkil qilish- ta’lim oluvchi faoliyatini faollashtirish usullaridan biri. Bunda ilmiy bilimni ob’ektiv qarama-qarshiligi va uni hal etish usullarini, dialektik mushohadani shakllantirish va rivojlantirishni, amaliy faoliyatga ularni ijodiy tarzda qo’llashni ta’minlaydi. Muammoli savol, vazifa, topshiriq va vaziyatlar yaratish va ularga echim topish jarayonida ongli, ijodiy, mustaqil fikrlashga o’rgatiladi.
Axborotni taqdim qilishning zamonaviy vositalari va usullarni qo’llash- hozirgi axborot kommunikatsiya texnologiya vositalari kuchli rivojlangan sharoitda ulardan to’g’ri va samarali foydalanish, axborotlarni tanlash, saralash va saqlash, ko’nikmalari xosil qilinadi. Bu jarayonda kompyuter savodxonligi alohida ahamiyatga ega.
O’qitish metodlari va texnikasi. Ma’ruza (kirish, mavzuga oid, viziuallash), muammoviy usul, keys-stadi, pinbord, paradokslar, loyixa va amaliy ishlash usullari. Interfaol usullarni mavzu mazmuniga mos holda tanlash va ulardan samarali foydalanishga o’rgatadi.
O’qitish vositalari: o’qitishning an’anaviy vositalari (darslik, ma’ruza matni, ko’rgazmali qurollar, laboratoriya tajribalarini bajarish jixoz va uskunalari va boshqalar) bilan bir qatorda-axborot-kommunikatsiya teznologiya vositalari keng ko’lamda tatbiq etiladi.