Tanqidiy fikrlash

 
Dars usuli: 
Suhbat, tushuntirish, savol-javob, kichik guruhlarda ishlash. 
Dars jihozi: 
Darslik, taxta, bo`r, mavzuga oid rasmlar, tarqatmalar, texnik vositalar. 
Darsning borishi. 
T/R 
Bo’limlar 
Vaqti 
1 
Tashkiliy qism 
3 daqiqa 
2 
O`tgan mavzuni mustahkamlash 
5 daqiqa 
3 
Yangi mavzu bayoni 
15 daqiqa 
4 
Yangi mavzuni mustahkamlash 
1O daqiqa 
5 
O`quvchilarni rag`batlantirish. Darsni yakunlash. 
1O daqiqa 
6 
Uyga vazifa 
2 daqiqa 
Jami 
45 daqiqa 
I. Tashkiliy qism: 
Salomlashish, navbatchi axboroti, sinf va o`quvchilarning darsga tayyorgarligi 
tekshiriladi, o`quvchilar ehtiyojlari aniqlanadi. 
II. O`tilgan mavzuni mustahkamlash. 
O`tilgan mavzu yuzasidan suhbat, savol-javob o`tkaziladi. 
O`tilgan mavzuga oid savol va topshiriqlar yozilgan kartochkalar tarqatiladi. O`quvchilar 
topshiriqlarni bajarib, o`tilgan mazuni qismlarga bo`lib gapirishadi, xulosa chiqarishadi, o`qituvchi 
tomonidan umumlashtiriladi. 
III. Yangi mavzu bayoni. 
Aqlni charxlash uchun savol va topshiriqlar 
«NIMA BO‘LGAN BO‘LAR EDI?» 
Ushbu mashq sizga «yon tomon»dan fikrlash va masalaga boshqa rakursdan qarash imkonini beradi. 
Ijodiy va amaliy fikrlagan holda savollarga javob bering. 
 Nima bo‘lgan bo‘lar edi, agar … 
 … kompyuter va elektron gadjetlar to‘satdan hayotimizdan g‘oyib bo‘lganida? 
 … dunyoda elektr tokisiz yashashga to‘g‘ri kelganida? 
 … sizga dunyodagi bitta narsani o‘zgartirish imkoni berilganida? 
 … yer yuzida daraxtlar bo‘lmaganida? 
Mulohaza uchun 
TANQIDIY FIKRLASH – INNOVATSIYANING TAGZAMINI 
Aristotel yoki Arximed, Beruniy yoki Xorazmiy, Stiv Jobs ... Insoniyat tarixini o‘zgartirgan va 
o‘zgartirayotgan insonlardagi umumiy o‘xshashliklardan biri – tanqidiy fikrlash qobiliyatidir. 
Tanqidiy fikrlash – muvaffaqiyat qozonishga, baxtli yashashga, mo‘may daromad topishga, hurmat 
qozonishga xizmat qiladi. Xo‘sh, tanqidiy fikrlash qanday sodir bo‘ladi? 

---

Tasavvur qiling, siz ko‘p ma’lumotlarni bilasiz va kuchli xotiraga egasiz. Lekin bu qobiliyatlaringiz 
sizga qarshingizdagi muammoni hal qilishga yordam bera olmaydi. Chunki sizda hozircha tanqidiy 
fikrlash ko‘nikmasi yetishmayapti. Muammoni hal qilish uchun yangi g‘oya kerak. Muammoning 
ijobiy yechim topishi nafaqat yangi g‘oyalarga, balki ularning qanchalar foydali ekaniga ham bog‘liq. 
Tanqidiy fikrlash ko‘nikmasi orqali g‘oyafikrlarni baholaymiz, eng yaxshilarini saralaymiz va 
ulardan hayotimizni o‘zgartirish uchun foydalanamiz.
Tanqidiy fikrlaydigan odam g‘oya va fikrlarni bog‘lab turgan aloqalarni yaxshi tushunadi. Natijada, u 
dunyoni boshqalardan ko‘ra yaxshiroq va tezroq anglaydi.
Tasavvur qiling, siz qora rangli buyum oldidasiz. Ammo uning ichi yoki boshqa tomoni oq bo‘lishi 
mumkinligi haqida o‘ylaganmisiz? Ehtimol tashqaridan qo‘pol ko‘ringan odam ich-ichidan mehribon 
bo‘lib chiqishini taxmin qilgan bo‘lishingiz mumkin. 
Tanqidiy fikrlash – muammoni hal qilish uchun ma’lumotlardan aniq va oqilona foydalana olish, 
savol berish oqrali qo‘shimcha ma’lumotlar toppish ko‘nikmasidir.