Taqdimot ma’ruzachi: Ibragimov G’ayrat Ablaqulovich

«Unumdorlikning o’n ikki tamoyili» asari

• «Unumdorlikning o’n ikki tamoyili» asari
• inson faoliyatini maqbullashtirishga qarashlar tizimi

Aniq belgilangan g’oya va maqsadlar;

• Aniq belgilangan g’oya va maqsadlar;
• Aqli rasolik;
• Asosli maslahat;
• Qat’iy intizom;
• Xodimlarga nisbatan adolatli munosabat;
• Markazlashtirish;
• Tezkor, ishonchli, to’liq, aniq va doimiy hisob;
• Me’yor va tartib;
• Sharoitni normallashtirish;
• Operasiyalarni me’yorlash;
• Yozma standart qo’llanmalar;
• Unumdorlik uchun rag’batlantirish.

Gamilton Cherch (1866-1936)

• Gamilton Cherch (1866-1936)
• Genri Gant (1861-1919)
• Frenk Gilbert (1868-1924)

2. Mumtoz yoki ma’muriy menejment.

• 2. Mumtoz yoki ma’muriy menejment.
• Bu maktab namoyondalari sifatida fransuz olimi Anri Fayol (Fransiyadagi ko’mir qazib oluvchi yirik kompaniya rahbari), M.Veber va boshqalar bo’lgan. Ularning fikricha, ishchilarni guruhlarga boʻlib boshqarish boshqaruvning yuqori bo’g’inida yuksak tajribali amaliyotchi rahbar bo’lishi hisobiga biznes sohasidagi mashhurlikka erishish ko’zda tutilgani holda, ularning bosh maqsadi korxona miqyosida samaradorlikka erishish bo’lgan.
• Ular boshqaruvning ikki jihatiga e’tibor qaratishgan:
• 1) Korxonani oqilona boshqaruv tizimini ishlab chiqish. Boshqarishda tashkilotni bo’linmalar va ishchi guruhlarga bo’lishgan.
• 2) Korxonaning tarkibi va ishlovchilarning oqilona boshqarilishiga erishish kerak. Boshqaruvchi bir kishi bo’lishi kerak.
• 5-6 kishi 6-12 kishi

3. «Inson munosabatlari maktabi».

• 3. «Inson munosabatlari maktabi».
• 1920-30 yillarga kelib AQShda yangi nazariya – «insoniy munosabatlar» maktabi paydo bo’ldi. Bu maktabga amerikalik jamiyatshunos va ruhshunos E.Meyo (1980-1949) asos soldi. Shuningdek, R.Laykert, D.Mak-Gregor (1906-1964)lar ham o’z fikrlari bilan maktabni kengaytirdilar.
• Ularning fikrlaricha, ishchi (boshqariluvchi)lar fikrsiz robot bo’lib qolmasdan, ular obro’-e’tiborga, o’z-o’zini hurmat qilishga, qadr-qimmatini bilishga, shaxsiy maqsadlar va manfaatlarga erishishga intiluvchilardir.
• X (iks) nazariyasiga ko’ra, ishlovchi tabiatan yalqov bo’lgan kishi hisoblanib, topshirilgan ishdan bo’yin tovlashga urinadi. Unga izzatlab, ma’suliyatni sezish, fahm-farosat yetishmaydi. Bunday holatda xodimni doimo majburan ishlatish, nazorat qilish, jazolash va jarima solish bilan qo’rqitib turish lozim.
• Y (igrek) nazariyasiga ko’ra, ishchilar tabiatan faol, ularga tashabbuskorlik va uddaburonlik, o’z zimmasiga ma’suliyat olish salohiyati xosdir. Bunday holda menejerlarning vazifasi ishchilarga zarur shart-sharoitlarni yaratib berishi, ularni rag’batlantirib turishi lozim.