Taqdimoti Reja

Buxoro psixologiya va xorijiy tillar instituti C-1-21 AP guruh talabasi Raxmonova Fotimaning eksperimental psixologiya dan “empirik tadqiqotning umumiy tavsifi”mavzusida tayyorlagan

Taqdimoti

Reja :

• Empirik tadqiqot metodlari.
• Empirik va nazariy bilish, ularning uzviy birligi va aloqadorligi.
• Empirik bilim shakllari. Ilmiy dalil.

Akademik J.Tulenov fikricha, empirik tadkikot jarayoni uch boskichdan iborat. Bu empirik tadkikotningIboskichi II boskichi III boskichiEmpirik tadkikotning birinchi boskichi: Bu boskichda avvalo tadkikot ob’ekta yuzasidan kuzatuv va eksperiment utkazish nazarda tutiladi. Bu kuyidagi gargibda amalga oshiriladi.Eksperiment rejasini ishlab chikish va unga tayyorgarlik. Tajribani amalga oshirish. Tajriba natijalarini dastlabki ishlovdan utkazish. Eksperiment natijalarini ^rganish.Tajriba natijalari ilmiy tushunchalar, maxsus terminlar yoki matematik formulalar tarzida ifodalanadi. Ularning chinligi kayta tajriba utkazish orkali aniklanadi.Empirik tadkikotning ikkinchi boskichi: Bu boskich tadkikot ob’ektiga xos xossa, xislatlarni, ob’ektiv aloka va munosabatlarni aniklash, ularni muayyan guruxlarga ajratish va turkumlashga karatilgan.Bu boskichda analiz, sintez, turkumlash, tizimga solish metodlaridan foydalaniladi.Tadkikot ob’ektida olib borilgan kuzatuv, tajriba natijalari taxlil kilinadi, ularga xos belgi, munosabatlar aniklanadi. Muxim va muxim bulmagan xislatlar ajratiladi va shu asosda muayyan tizimga solinadi, turkumlarga ajratiladi.Analiz, sintez, turkumlash turlicha fanlarda uziga xos namoyon buladi. Masalan; ximiyada turkumlash mikdoriy va sifat taxliliga asoslanadi. Biologiyada usimliklar va xayvonlar; geologiyada minerallar; tilshunoslikda morfologik, sintaktik, fonetik taxlil kabi turkumlash turlari mavjud.Turkumlash barcha soxalardagi ilmiy izlanishlarning muxim tomonini tashkil etadi. Turkumlash ob’ektiv olam narsa va x;odisalari orasidagi uzaro aloka va munosabatlar ni ng ifodasidir. Turkumlash bilimning parsa, xodisalarning, tashki xossa-xususiyatlaridan moxiyatga, konunlarni bilishga karab borishdagi muxim boskich xisoblanadi. Unda xodisalardagi barkaror aloka va munosabatlar ifodalanadi.