Taqrizchi: Azamatov Azizbek Reja: kirish. I bob. Qavariq figuralar
XULOSA. Geometriyada koʻpburchak
Download 0.96 Mb.
|
Otayeva Sevara (4)
- Bu sahifa navigatsiya:
- FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR.
XULOSA.
Geometriyada koʻpburchak — uchtadan kam boʻlmagan chekli sondagi kesmalardan iborat yopiq siniq chiziq. Bunda chiziqning ketma-ket keluvchi har uchta uchi bir toʻgʻri chiziqda yotmasligi shart. Bir tekislikda yotuvchi koʻpburchakning tashkil qiluvchi kesmalari uning tomonlari deyiladi. Koʻpburchak tomonlari kesishmasa, u sodda koʻpburchak deyiladi. Har qanday sodda koʻpburchak tekislikni ikki sohaga ajratadi. Koʻpburchakning umumiy uchga ega boʻlgan tomonlari qoʻshni tomonlar deyiladi. Sodda koʻpburchak uchidan chiquvchi va ikkita qoʻshni tomonlarni oʻz ichiga oluvchi nurlar hosil qilgan burchak ichki soha bilan kesishsa, unga koʻpburchak burchagi deb ataladi. Sodda {\displaystyle n} ta burchakli koʻpburchak burchaklari yigʻindisi 180°({\displaystyle n} —2) ga teng boʻladi. Agar koʻpburchak uning ixtiyoriy bitta tomonini oʻz ichiga oluvchi toʻgʻri chiziqning bir tomonida yotsa, u qavariq koʻpburchak deyiladi. Sodda koʻpburchakning hamma burchaklari oʻzaro kongruent va hamma tomonlari uzunliklari teng boʻlsa, u muntazam koʻpburchak deyiladi. Har qanday muntazam koʻpburchak uchun ichki va tashqi chizilgan aylanalari mavjud boʻladi Qavariq jism chegarasidan u jism bilan umumiy nuqtaga ega va ayni vaqtda jismni ikkiga ajratib yubormaydigan kamida bitta tekislik (tayanch tekislik) oʻtadi. Bu xossa Qavariq jism taʼrifi sifatida olinishi ham mumkin. Qavariq jism — har bir nuqtasida tayanch tekislik mavjud boʻlgan sirtdir. Silliq sirt uchun bunday tekislik vazifasini urinma tekislik bajaradi (rasm, b.). Silliqlik roʻy bermagan nuqtada (mas, kubning uchida) cheksiz koʻp tayanch tekislik oʻtkazish mumkin. Toʻplamlar nazariyasida ham "qavariq" termini ishlatiladi: istalgan ikki nuqtasini tutashtiruvchi kesmani oʻz ichiga olgan toʻplam qavariq toʻplam deyiladi. Shuningdek, Qavariq jism kamida bitta ichki nuqtaga ega boʻlgan yopiq toʻplam sifatida taʼriflanadi. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR. 1. Karimov I. A. Yuksak ma’naviyat- yengilmas kuch-T.: “Ma’naviyat” - 2008 2. Karimov I. A. Vatanimiz va xalqimizga sadoqat bilan xizmat qilish-oliy saodatdir-T.: “O’zbekiston”-2007 3. Karimov I. A. O’zbekisto mustsqillikka erishish ostonasida-T.: ”O’qituvchi”-2003 4. S. Alixonov ”Matematika o’qitish metodikasi”. Toshkent-2011 5. Pogorelov A. V. Geometriya 7-11 sinflar uchun. Toshkent-1991 6.” Geometriya” 7-sinf uchun darslik. A. Azamov, B. Haydarov va boshqalar. T.: “Yangiyo’l polegraf servis”-2013 7. “Geometriya” 9-sinf uchun darslik. B. Haydarov va boshqalar. T.:”O’zbekiston milliy ensiklopediyasi” davlat ilmiy nashriyoti- 2010 8. A. A. Rahimqoriyev. “Geometriya” 8-sinf uchun darslik.T.: “Yangiyo’l polegraf servis”-2010 9. A. Xodjaboyev. I. Husanov “Kasbiy ta’lim metadologiyasi” T.:- “Fan va texnika”-2007 10. w.w.w.google.uz. 11. w.w.w.ziyonet.uz. 12.http://fayllar.org
Download 0.96 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling