Tarix // bahrom hikmatov “abu dhabi” o’quv markazi 1

X asrda yirik mansabdorlarning davlat oldidagi xizmati 
uchun yer va suvdan iborat katta-katta mulklar iqto 
in’om qilina boshlaydi. 
942-yil Somoniylar aholidan 2-marta soliq undirib olishi 
va bu qator muamolarni keltirib chiqarishi 
943-954-yillar Somoniy Nuh davri 
947-yil Nuh ibn Nasrning amakisi Ibrohim isyon 
ko’tardi 
952-yil Abu Ali Chag’aniyon avval Chag’anyonga 
so’ngra Xurosonga hokim qilib tayinlandi 
961-yil Buxoroda harbiy askarlar g’alayoni 
961-962-yillar Somoniy Abdumalik bin Nuh tangasi 
(surat) 
962-963-yillar Alptegin G’azna viloyatini boshqargan 
davr 
970-1011-yillar Abu Sahl Masihiy yashagan yillar 
973-1048-yillar Abu Rayxon Beruniy yashagan yillar. 
160 dan ortiq asar yozgan 

---

TARIX // BAHROM HIKMATOV 
“ABU DHABI” o’quv markazi 
3 
 
976-997-yillar Somoniy Nuh II davri 
977-997-yillar Sobuqtegin davri 
X asr o‘rtalarida qarluqlar yag‘mo, chigil, o‘g‘uz va 
boshqa qabilalar bilan yagona ittifoqqa birlashdilar. 
XI–XII asrlarda Xoqoniya rivoj topib kuchaygach, u 
“Qarluq-Qoraxoniylar” davlati nomini olgan. 
859–955 yillarda Qoraxoniylar davlati asoschisi 
Abdulkarim Sotuk Bug‘roxon yashagan.
XI asrda Movarounnahrga kirib kelgan ko‘chmanchi 
chorvadorlar dehqonchilik maydonlarini toptab, oyoqosti 
qiladilar. 
XI–XII asrlarda “dehqon” degan tushuncha o‘zining 
“qishloq hokimi”ni anglatuvchi asl ma’nosini 
yo‘qotdi. 
XI asrdan boshlab yerdan foydalanishda iqto tartiboti 
juda keng yoyiladi. 
XI–XII asrlarda Movarounnahrda va Xurosonda iqto 
yerlari kengayib, mulkchilikning asosiy shakllaridan 
biriga aylanadi.