Tarix-7 2017.(Uzb). indd

Îrlåàn qizi. Ingliz qo‘shinlàri Îrlåàngà hàl qiluvchi 
hujumgà tàyyorgàrlik ko‘rayotgàn bir pàytdà Kàrl huzurigà 
16 yoshli îddiy dåhqîn qizi Jànnà d’Àrk kålib, uni fran-
suzlàr g‘àlàbàsi muqàrràr ekànligigà ishîntiràdi. Jànnàgà 
ritsàrlàr qo‘shini bårilib, Îrlåànni îzîd qilish uchun 
yo‘llàngàn qo‘shin tàrkibigà kiri 
tilàdi. Bir nåchà kun dà-
vîmidà inglizlàr qurgàn iståhkîmlàr yanchib tàshlànib, 
shahar qàmàldàn îzîd qilinàdi. Bu 
vîqåàdàn so‘ng Jànnàni «Îrlåàn 
qizi» dåb àtày bîshlàydilàr. Jànnà-
ning qàh 
ràmînligidàn ilhîmlàngàn 
fransuzlàr bàrchà hududlàrdà bîsqin-
chilàrgà qàrshi urush bîshlàydilàr.
Råymsdà – Fransiya qirîllàri 
ning 
àn’ànàviy tîj kiyadigàn shàhridà 
Kàrl 
ning tîj kiyish imkîniyati pàydî 
bo‘làdi. Kàrl VII (1422–1461) Fran-
siya qirîli bo‘lgàch, uning màmlàkàt 
và Yevropadàgi nufuzi kåskin îshàdi.
Jànnà d’Àrkning shuhràti îshib 
bîri 
shi qirîl sàrîyi à’yonlàrining 
hà 
sàdini kuchaytiradi. 1430-yil-

---

97
IV BÎB. YEVROPADÀ MARKAZLASHGAN DÀVLÀTLÀRNING TÀSHKIL TÎPISHI
7 — Jahon tarixi 7
da Kom pån qàl’àsi uchun jànglàrdà Jànnà bur 
gund-
làr tîmînidàn àsirgà îlinib, ing 
lizlàrgà tîpshirilàdi. 
Fransiya qirîli qàhràmîn qizni qutqàrishgà urinib 
hàm ko‘rmàydi. Cher 
kov sudi Jànnàni o‘limgà hukm 
etib, 1431-yilning 30-màyidà Ruàn shàhri màydînidà 
gulõàndà yondiràdi.
Urushning yakunlàri. Jànnàning qàh 
ràmînligi fransuz-
làrning vàtànpàrvàrlik tuyg‘usini kuchàytirib, îzîdlik 
urushidà kåskin burilish yasàydi. Inglizlàrning kåtmà-kåt 
màg‘lubiyatlàri 1453-yildà sulh tuzilishi bilàn tugàydi. Ulàr 
iõtiyo ridà fàqàt Kàlå pîrti qîlàdi.
G‘àlàbà qirîl hîkimiyatining kuchàyishigà îlib kåladi. 
Qi 
rîl 
ning muntàzàm qo‘shini tuzilà bîshlàydi. Sîliqlàr 
ning 
mun 
tàzàm yig‘ilishi îrqàli dàvlàt dàrîmàdlàri îshadi.