“tarix va huquq fanlari oyligi” “siz qonunni bilasizmi?”

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASINING DAVLAT GERBI
0;zbekiston Respublikasining Davlat gerbi 0‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining X sessiyasida 1992 yil 3 iyul kuni tasdiqlandi.
0‘zbekiston Respublikasining Davlat gerbi gullagan vodiy uzra charaqlab turgan quyosh tasviridan hamda o‘ng tomonda bug‘doy boshoqlari, sol tomonida ochilgan paxta ehanoqlari surati tushirilgan chambardan iboratdir. Gerbning yuqori qismida Respublika jipsligining ramzi sifatida sakkiz qirrali yulduz tasvirlangan: sakkiz qirra ichida joylashgan yarimoy va yulduz musulmonlarning qutlug‘ ramzidir. Gerb markazida himmat, olijanoblik va fidoiylik timsoli bolgan afsonaviy Xumo qushi qanotlarini yozib turibdi. Ushbu ramz va timsollar xalqimizning tinchlik, yaxshilik, baxt-saodat, farovonlik yoiidagi orzu-umidlarini ifodalaydi. Gerbning pastki qismidagi respublika Davlat bayrogini ifodalovchi uch rangdagi chambar bandiga “0‘zbekiston” so‘zi bitilgan.
“Gerb” so’zining tarixi haqida qisqacha ma’lumot:
“Gerb” so‘zi nemischa “erbo” so‘zidan olingan bolib, shohlar va hukmdorlarga davlat, sarhad, hudud va boshqa nasldan-naslga meros qoluvchi mulk belgisini anglatadi.
Bundan 2500 yil muqaddam Erondan Oltoyga qadar cho’zilgan ulkan sarhadda hukm surgan qadimgi turk xoni 0;g‘uzxon davrida ham turkcha “tamg^a” so‘zi aynan shu ma’noni bildirar edi. XII asrning mashhur tarixchisi Rashididdin Hamadoniy “Tanlangan tarixlar” nornli kitobida shahodat berishicha, 0‘g‘uzxon o‘z mol-mulkini o‘g‘illariga ulus sifatida kichik davlatlarga bolib, in’om etgan. Ushbu davlatlar hukmdorlari ham o‘zlarining xonlik tamg‘alariga ega edi. Ko‘rinib turibdiki, “tamg‘a” so‘zining ma’nosi nemischa “erbo” so’zining ma’nosiga to’la mosfkeladi.

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI KANSTITUTSIYASI
Konistitutsiya- davlatning asasiy qonuni bolib, konstitutsiyaviy tuzum, davlat va jamiyat qurilishi asoslarini belgilab beradi; qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyati orginlari tashkilashtirilishini tartibga solib turadi; saylov tizimini belgilaydi; fuqaroiarning xoqoq va erkinliklarini, davlat ramzlarini mustaxkamlab qo’yadi; Konstitutsiyaga o’zgartirishlar kiritish tartibini belgilaydi.
1992- yilgi Konstitutsiya hsusiy mulk va bozor iqtisodiyotiga asoslangan yangi ishtimoiy- siyosiy tizim poydevorini qurib berdi. Hsusiy mulk davlat mulki qatorida davlat muxofazasidadir.
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASINING TUZILISHI
MUQADDIMA
I Bo’lim. Asosiy prinsiplar.
1- bob. Davlat suvereniteti. (1-6-moddalar)
2- bob. Xalq hokimiyatchiligi. (7-14-maddalar)
3- bob. Kanistitutsiya va Qonunning ustunligi. (15-16-moddalar)
4- bob. Tashqi siyosat. (17-modda)
II Bo’lim. Inson va fuqaroiarning asosiy huquqlari, erkinliklari va burjlari.
5- bob. Umumiy qoidalar-(18-20-moddalar)
6- bob. Fuqarolik. (21-23-moddalar)
7- bob. Shaxsiy huquq va erkinlikiar. (24-31-moddalar)
8- bob. Siyosiy huquqlar. (32-35-moddalar)
9- bob. Iqtisodiy va ijtimoiy huquqlar. (Зб-41-moddalar)
10- bob. Inson huquqlari va erkinliklarinig kafolatlari. (43-46-moddalar)
11- bob. Fuqarolarning burjlari. (47-52-moddalar)
III Bo’lim. Jamiyat va shaxs.
12- bob. Jamiyatning iqtisodiy negizlari. (53-55-moddalar)
13- bob. Jamoa birlashmalari. (56-62-moddalar)
14- bob. Oila. (63-66-moddalar)
15- bob. Ommaviy axborot vasitalari. (67- modda)
IV Bo’lim. Ma’muriy hududiy va davlat tuzilishi.
16- bob. O’zbekiston Respublikasining ma’muriy hududiy tuzilishi. (68-69- moddalar)
17- bob. Qoraqalpog’iston Respublikasi. (70-75-moddalar)
V Bolim. Daviat hokimiyating tashkii etilishi.
18- bob. O’zbekiston Respublikasi oily majlisi. (76-88-moddalar)
19- bob. O’zbekiston Respublikasi prizidenti. (89-97-moddalar)
20- bob. Vazirlar mahkamasi. (98-modda)
21- bob. Mahaliy davlat hokimiyati asoslari. (99-105-moddalar)
22- bob. O’zbekiston Respublikasi sud hokimiyati. (106-116-moddalar)
23- bob. Saylov tizimi. (170-modda)
24- bob. Prokuratura. (il8-121-moddalar)
25- bob. Moliya va kredit. (122-124-moddalar)
26- bob. Mudofaa va havfsizlik. (125-126-moddalar)
VI Bo’lim. Kanistitutsiyaga o’zgartirish kiritish tartibi
(127-128-moddalar)
Andijon viloyati XTBga qarashli Oltinko’l tumanidagi 28-Davlat ihtisoslashtirilgan maktab-internatida 2016-2017-o’quv yili “Tarix va huquqshunoslik fanlari oyligi”da maktab-internatning
IX sinflari o’rtasida huquqshunoslik fanidan tashkil etilgan «Siz qonunni bilasizmi?” musobaqasi
A X B O R O T I
Andijon viloyati XTBga qarashli Oltinko’l tumanidagi 28-Davlat ihtisoslashtirilgan maktab-internatida 2016-2017-o’quv yilining yanvar oyi “Tarix va huquqshunoslik fanlari oyligi”da maktab-internatning IX sinflari o’rtasida huquqshunoslik fanidan “Siz qonunni bilasizmi?” musobaqasi bo’lib o’tdi. Ushbu musobaqada maktab-internatning IX-“A” sinfining “Qalqon” guruhi, IX-“B” sinfining “Adolat sotsial demokratik partiyasi” guruhi, IX-“D” sinfining “Adolat” guruhi ishtirok etdi. Musobaqa oldindan e’lon qilingan maxsus shartlar asosida tashkil etildi (Musobaqa shartlari ilova qilinadi).
Musobaqada guruhlar quyidagi natijalarga erishdilar:
№ Musobaqada qatnashgan sinf va guruhlar nomi Musobaqa shartlari mazmuni Jami ball O’rni
1-shart Tabrik(5ball) 2-shart
Savol-javob(5ball) 3-shart Saxna ko’rinishi (5ball) 4-shart Sardorlar baxsi (5ball) 5-shart
Uy vazifasi
(devoriy gazeta, ko’krak nishoni, al’bom (5ball)
1 IX-“A” sinf – “Qalqon” 3 18 5 5 13 44 I
2 IX-“B” sinf – “Adolat sotsial demokratik partiyasi” 4 14 5 5 12 40 II
3 IX-“D” sinf – “Adolat” 5 13 4 5 10 37 III

Musobaqada barcha sinf guruhlari hamma shartlarda faollik bilan ishtirok etdilar. Jumladan, musobaqaning tabrik qism shartida barch guruhlar juda chiroyli hamda mazmunli tabriklar aytdilar. Musobaqaning savol-javob shartida hakamlar tomonidan oldindan tayyorlangan huquqshunoslikka oid savollarga guruh qatnashchilar tirishqoqlik bilan javob berdilar va o’z hisoblariga ballarni qo’shdilar. Saxna ko’rinishi shartida ham guruhlar huquqshunoslikka oid vaziyatlar aks ettirilgan lavhalar namoish etildi. Musobaqaning shartlaridan biri sardorlar baxsi deb nomlanib bu shart ham faollik bilan amalga oshirildi. Shu bilan birga musobaqaning uy vazifasi shartida guruhlar tomonidan tayyorlab kelingan devoriy gazeta, ko’krak nishoni va huquqshunoslikka oid al’bomlar o’ziga xos tarzda chiroyli va mazmunli tayyorlanganligi hakamlar tomonidan alohida ta’kidlandi va guruhlarga kerakli ballar berildi.

Musobaqa tinch-osoyishta ,mazmunli hamda samarali bo’ldi. Hammada keng taassurot qoldirdi.

Maktb-internat huquqshunoslik

fani o’qituvchisi: D. Ergashev

@ustozlar_uchun @rishton7