Birinchi o‘zbek kino va fotooperatori Xudoybergan Devonov (1878-1940)
musiqali asarlari asrlar Binnchi о zbek kino va
davomida saqlanib keldi. Xalq musiqa san’atida fotooperaton Xudoyber-
, , , • 1 11 1, 1 1 * 1 g^n Devonov (1878-1940)
terma, qo shiq, lapar, yalla, ashula keng tarqal- ^ gan edi. Qo‘shiq, yalla va laparlar hazilomuz raqslar va o‘yin jo‘rligida ijro etilardi. Termalar ko‘pincha xalq qissago‘ylari bodmish baxshilar va shoirlar tomonidan ijro etiluvchi ohangdor kuylami o‘zida mujassam etgan edi. Ashula esa keng qamrovli turli kuy-ohangga ega lirik qo‘shiq hisob- lanardi.
Xalq mumtoz shoirlarining g‘azallari va she’rlari ashulalar uchun main bodib xizmat qilgan. XIX asr oxiri va XX asr boshlarida o‘zbek xalqi musiqiy ijodiyoti o‘zida lirik qahramonlik mazmunidagi epik rivoyatlami mujassamlashtirgan dostonlar («Go‘ro‘g‘li», «Alpomish», «Kuntug‘mish», «Oshiq G‘arib va Shohsanam», «Hasan va Dalli», «Rustam va Avaz») alohi- da o‘rin tutgan. Mazkur dostonlar to‘rtlik she’r tuzilishiga ega bodib, musi- qasi nisbatan sodda ohangli va bu musiqada nota yozuvi qodlanilmagan.
Xalq sozandalari mashhur usta-bastakorlar qodida ta’lim olishgan. Ko‘p asrlar davomida butun Sharqda keng tarqalgan mumtoz maqomlar professional musiqaning og‘zaki an’analaridagi bebaho xazinasini tashkil etgan. Maqomlar yirik turkumli og‘zaki-cholg‘uli (yakkaxon va cholg‘uli) asarlardir.
Musiqa asboblari ham nihoyatda rang-barangligi bilan ajralib turar
1
Do'stlaringiz bilan baham: |
