й. . I
Qo‘sh darvoza
ustaxonalarining egalari amaldorlarga sovg‘alar taqdim etishi, daromad- lariga mos kelmaydigan soliqlarni todashlari lozim edi. Natijada hunar- mandlar o‘z ishlab chiqarishini ko‘paytirishga va yangi texnologiyalami joriy qilishga qodir bodmay qolar edi.
Kasanachilikda sex birlashmalari o‘rta asrlardagi kodinishda saqlanib qoldi. Sex birlashmalariga hunarmandlar kasblariga ko‘ra uyushgan edilar. Unga usta, xalfa va shogird kirar edi. Kredit berib turgan boy sexga rah- barlik qilar edi. Hunarmandlar ishlab topgan pullarining anehagina qismini avliyolar va ma’naviy ustozlar sharafiga xayr-ehsonga berishar, xazinaga ko‘pdan ko‘p soliqlar todashardi. Xalfa va shogirdlar ahvoli ogdr bodib, ulaming ish kuni eheklanmagan edi. Xalfa olgan bo‘nagi (avans) evaziga ishlab berishga majbur edi. Olgan avansning hammasini todamaguneha ustaxonadan keta olmas edi.
Rossiya imperiyasidan arzon narxlardagi sanoat tovarlari kirib kelishi- ning ko‘payishi mahalliy korxonalaming buyumlariga talabni pasaytirdi. Mahalliy matolar, iplar, kulolehilik, eho‘yan va misdan yasalgan buyumlar ba’zi turlarining ishlab ehiqarilishi keskin kamayishiga olib keldi.
Yakunlarni chiqaramiz!
^
W ► 1909-yil - Xiva xonligida 81 ta sanoat korxonasi ishlab turgan.
1885-yilda Kaspiyorti temiryodining qurilishi va 1887-yil oxirlarida Amudaryo flotiliyasining ta’sis etilishi.
Kasanachilikning rivojlanishi.Atamalar izohi
Sindikat (yunoncha - birgalikda ishlash) - bir turdagi mahsulotlar ish- lab chiqaradigan korxonalar birlashmasi.
Monopoliya (yunoncha - tanho sotish) - iqtisodiyotning bir sohasida- gi yakkahukmronlik.
Kasanachilik - uyda yollanib ishlanadigan hunarmandchilik.
Do'stlaringiz bilan baham: |