“Tarkibida alkaloidlar bo’lgan dorivor o’simliklar va mahsulotlar” mavzusidagi ma'ruza uchun uslubiy qo’llanma

Mahsulotning  tashqi  ko’rinishi.  Tayyor  mahsulot  silindrsimon  ildizpoya 

bo’lakchalaridan  iborat.  Ildizpoyaning  tashqi  tomoni  sarg’ish  -  yashil,  ichi  esa  oq 

bo’lib,  unda  och  jigarrang  gul  o’qi va barg bandi qoldiqlari bor. Mahsulot kuchsiz 

xidli,  sho’rtangroq va achchiqroq mazaga ega. 

Kimyoviy  tarkibi.  Ildizpoya  tarkibida  alkaloidlar,  oz  miqdorda  oshlovchi 

moddalar,  44%  gacha  kraxmal  saqlayda.  Asosiy  alkaloidi  nuflеin,  u  nufaridin 

dimеridir. 

CH

3

O

N

H

3

C

                 

O

CH

3

CH

3

CH

3

CH

3

O

N

N

S

 

                             nufaridin                                                     nuflеin 

 

Ishlatilishi.  Nufar  o’simligining  alkaloidlari  protistostatin  va  protistotsid 

ta'siriga  ega  6o’lib,  ulardan  olingan  dorilar  trixomonad  kasalligini  davolashda  va 

xomilador bo’lishdan saklaydigan  vosita sifatida  ishlatiladi.