Tarmoq texnologiyalari va vositalari Telekommunikatsiya vositalari va dasturiy majmualar

Tarmoq texnologiyalari va vositalari Telekommunikatsiya vositalari va dasturiy majmualar (paketlar) (2 soat)

Mavzuni o’zlashtirish rejasi:

• 
  Telekommuniktsiya vosotalari, ularning turlari va vazifalari ;
  
• 
  Kompyuter to’rlarini bishqaruvchi vositalar;
  
• 
  Brauzerlar;
  
• 
  Elektron pochta dasturlari;
  
• 
  Web-peyjerlar;
  
• 
  Fax-dasturlar;
  

Maruzanimg maqsadi:

Talabalarga ma’lumotlarni uzatuvchi hamda qabul qiluvchi (kimmunikatsiya) dastiriy vositalar, ularning turlari hamda vazifalari bo’yicha asosiy tushunchalarni berish hamda ularda bunday vositalar bilan ishlash malakasini hosil qilidh.

Mavzuning tayanch iboralari:

Telekommunikatsiya. Kompyuter to’rlari. Evronet. Internet. Relcom. Brauzer. Elektron pochta. Web-peyjer. Fax-dasturlar.


Telekommuniktsiya vosotalari, ularning turlari va vazifalari. Vazifalariga ko’ra quyidagi guruhlarga bo’linadi (20.1-rasm):

20.1-rasm

Kompyuter to’rlarini boshqaruvchi vositalar – turli kompyuter to’rlarini boshqarishga, ular o’rtasidagi o’zaro aloqani yo’lga qo’yishga xizmat qiluvchi vositalar bo’lib, imkoniyatlariga ko’ra quyidagi guruhlarga bo’linadi:

• 
  ketma-ket portlar orqali maxsus kabel yordamida ulangan kompyuterlar o’rtasida ma’lumot almashishga xizmat qiluvchi vositalar. Bularga Brooklin Bridge, Desk Link, LapLinkIII, Fast Lynx dasturlari misol bo’la oladi;
  
• 
  ma’lumot almashishda telefon kanalidan (agar modem bo’lsa) foydalanishga imkon beruvchi vositalar. Bularga Telemate, Procomm, DataLine dasturlari misol bo’la oladi;
  
• 
  kichik lokal to’rlarini tashkil qilish hamda ularni boshqarishga imkon beruvchi vositalar. Bularga Lantastic, Personal Netware kabi dasturlar misol bo’la oladi;
  
• 
  katta lokal to’rlariga fayl-servis xizmatini ko’rsatish va shu to’rlarni boshqarish imkonini beruvchi vositalar. Bularga OS Nowell, OS Unix, OS/2, Windows NT kabi dasturlar misol bo’la oladi;
  

• 
  telefon, radio, kosmik yo’ldosh aloqa kanallari, optik-tolali kanallar orqali bog’langan xalqaro miqyosdagi kompyuter to’rlarini boshqarishga imkon beruvchi vositalar. Bularga Internet, Euronet, Fidonet, Relcom kabi tizimlarni boshqaruvchi hamda ular bilan ishlovchi turli brauzerlar, elektron pochta vositalari, Web-peyjerlar, faks-dasturlar misol bo’la oladi.
  

Brauzerlar – Internet tarmoqlari bilan bog’lanish, shu tarmoqlar bo’ylab sayr etib, uning sahifalari bilan tanishish hamda shu sahifalardagi ma’lumotlar ustida turli amallarni (keroakli sahifani izlab topish, nusxasini olish, bosmaga chiqarish va h.k.) bajarishga xizmat qiluvchi vositalardir. Bunday vositalarning eng ommalashganlari Microsoft Internet Explorer, Opera, Netcape Navigator va Mozilla Fire Fox dasturiy vositalaridir.