Tarmoq tushunchasi

17 -Mavzu. Internetda izlash. (2 soat) 

1.

INTERNETda izlash. World Wide Webda ma‘lumotlarni izlash mexanizmi.
2.

Server kataloglar va nzlovchi mashinalar. WEB- sayt tuzish to‘g‘risida tushunchalar

Web-sahifalari, shaxciy sahifa, bosh sahifa va ularni joylashtirish.
3.

HTML tili, uning asosiy teglari. Gipermatnli murojaat, mulьtimedia. Ob‘ektlarni WEB

sahifaga qo‘yish. Jadvallar tashkil qilish.
4.

WEB hujjatlarni avtomatlashtnrish vositalari: HTML taxrirlovchilari: MS Assistent,

Front Page. WEB sahifalarni chop etish. WEB sahifalarda elektron ko‘lyozmalarni
tarkatish. Oliy o‘quv yurtlarida elektron adabiyotlar bilan almashish.

Internet va intranet. 

Internet xizmati turlari elektron saxifa, elektron pochta, telekonferensiya, fayllarni uzatish,

domen nomlari, Telnet, IRC yoki Chat konferensiya, ma‘lumotlarni izlash xizmatlari tavsiflari
keltiriladi.
Internet bu yagona standart asosida faoliyat ko‗rsatuvchi jahon global kompyuter
tarmog‗idir. Uning nomi «tarmoqlararo» degan maononi anglatadi. U ma‘alliy (lokal)
kompyuter tarmoqlarni birlashtiruvchi informasion tizim bo‗lib, o‗zining alohida axborot
maydoniga ega bo‗lgan virtual to‗plamdan tashkil topadi.
Internet, unga ulangan tarmoqqa kiruvchi barcha kompyuterlarning o‗zaro ma‘lumotlar
almashish imkoniyatini yaratib beradi. O‗zining kompyuteri orqali internetning xar bir mijozi
boshqa shaxar yoki mamlakatga axborot uzatishi mumkin. Internet XX asrning eng buyuk
kashfiyotlaridan biri xisoblanadi. Ushbu kashfiyot tufayli butun jahon bo‗ylab yoyilib ketgan
yuz millionlab kompyuterlarni yagona informasion muhitga biriktirish imkoniyati tug‗ildi.

110-rasm. 

Quyidagi rasmda internet va unga bog‗lanishning umumiy shakli keltirilgan. Unga asosan
internetga bog‗lanish va undan foydalanishning asosiy texnik vositasini shaxsii komppyuterlar
tashkil etadi. Uning imkoniyatlarini kengaytirish V4YH unga mikrofon, videokamera, ovoz
chiqargich (audiokolonka) va boshqa ko‗shimcha qurilmalar ulanishi mumkin. Internet xizmati
"internet provayderlari" yordamida aloqa kanallari orqali amalga oshiriladi. Aloqa kanallari
sifatida telefon tarmog‗i, kabelli kanallar, radio va kosmos aloqa tizimlaridan foydalanish
mumkin.
Internet tarmog‗i ning asosiy yacheykalari bu shaxsiy kompyuterlar va ularni o‗zaro
bog‗lovchi lokal tarmoqlardir.
Internet alohida kompyuterlar o‗rtasida aloqa o‗rnatibgina qolmay, balki kompyuterlar guruxini
o‗zaro birlashtirish imkonini xam beradi. Agar biron bir ma‘alliy tarmoq bevosita internetga ulangan
bo‗lsa, u xolda mazkur tarmog‗ning xar bir ishchi stansiyasi internetga ulanishi mumkin. SHuningdek,
internetga mustaqil ravishda ulangan kompyuterlar xam mavjud. Ularni xost kompyuterlar (host - rahbar)
deb atashadi. Tarmoqqa ulangan xar bir kompyuter o‗z manziliga ega va uning yordamida jahonning
istalgan nuqtasidagi istalgan mijoz uni topa olishi mumkin.
Internet bu internet texnologiyasi, dastur ta‘minoti va protokollari asosida tashkil etilgan,
xamda ma‘lumotlar bazasi va elektron xujjatlar bilan jamoa ravishda ishlash imkonini beruvchi
korxona yoki konsern miqyosidagi yagona informasion muhitni tashkil etuvchi kompyuter
tarmog‗idir.
Internetda esa bunday noqulayliklarni oldi olingan bo‗lib, uning foydalanuvchisi bunday
ma‘lumotlarni bilishi shart emas. Bundan tashqari internet tarmog‗ida mavjud bo‗lgan barcha
elektron xujjat va ma‘lumotlar bazasini giper bog‗lanishlar yordamida o‗zaro bog‗lab yagona
informasion muhit qurish, unda qulay informasion qidiruv tizimlarini tashkil etish mumkin
bo‗ladi.