Tarmoqlar iqtisodiyoti

Kurs ishining maqsadi va vazifalari. Bozor iqtisodiyoti sharoitida monopoliyaning o'rni qandayligini bilish, bu kurs ishi mavzusining barcha kamchiliklarini, afzalliklarini va boshqa mazifalarini o'rganishimizga turtki bo'ladi. Hozirgi kunda monopol raqobatlashgan biozor qanday kuchga ega ekanligini bilib olishimiz, monopol bozorlarni iloji boricha yo'q qilib raqobatlashgan bozorlarni ko'paytirish kerakligini isbopti bo'lioshimiz mumkin bo'ladi. Jahon mamlakatlari tajribasi ko’rsatadiki, monopoliyalarga qarashli qonunchilik, asosan,qanday yo’nalishlar bo’yicha shakllanishini kuramiz:

1. 
   ishlab chiqarish (tarmoq)ni boshqa ruvchi qonunlar. Bu qonunlarga ko’ra, hech bir korxona (korporasiya) biror turdagi mahsulot ishlab chiqarishning yarmidan ortig’ini nazorat qilishga haqli bo’lmaydi;
   
2. 
   barcha yirik korporasiyalar ishtirokchilari boshqa korporasiyalar aksiyalarining ma'lum cheklangan miqdordan ortig’iga ega bo’la olmasligi kerak;
   
3. 
   baholarni bozor muvozanati belgilangan darajadan yuqori yoki past tutib turish, narx ustidan kelishib olishni taqiqlovchi kartellarga qarshi qonunlarni joriy qilish. Milliy iqtisodiyotda davlatning monopoliyalarga qarshi siyosati raqobat oldidan shakllanib bo’lgan mamlakatlarda raqobatchilik muhitini takomillashtirish, bozor iqtisodiyotiga o’tayotgan mamlakatlarda esa bu muhitni yangidan shakllantirishga qaratiladi.