Tasdiqlayman” Ishtixon tuman xalq ta’limi bo’limi mudiri I. Fozilov

“TASDIQLAYMAN” Ishtixon tuman xalq ta’limi bo’limi mudiri _______________I.Fozilov “______” ___________ 2017 yil

“

O’zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi
S a m a r q a n d v i l o y a t i
I sh t i x o n t u m a n i
26– umumiy o’rta ta’lim maktabi direktori

UMIRZOQOVA FERUZAning
2017-2018 O’QUV YILI
I S H R E J A S I

2017-2018 O’QUV YILI


Ishtixon tuman 26-umumiy o’rta ta’lim

maktabining yillik ish rejasi.

2017-2018 o’quv yili
Kirish: Maktab muammosi:

O’quv yili maqsad va vazifalari.

2016-2017- o’quv yilida maktabimiz pedagog jamoasi tomonidan O’zbekison Respublikasining “Ta’lim to’g’risida”gi qonun talablari hamda Vazirlar Mahkamasining “Uzluksiz ta’lim tizimi uchun Davlat ta’lim standartlarini ishlash va uni joriy etish” to’g’risida 1998 yil 5 yanvarda qabul qilingan qarorini bajarish bo’yicha muayyan ishlar amalga oshirildi. Asosiy e’tibor yosh avlodni yetuk, barkamol shaxs qilib tarbiyalash hamda ta’lim-tarbiya mazmunini yanada takomillashtirib borishga qaratildi. Shundan kelib chiqib Vazirlar Maxkamasining 203-sonli qarori, viloyat hamda xalq ta’lim boshqarmasi, tuman xalq ta’limi bo’limi buyruqlariga binoan, o’quv reja, DTS va o’quv dasturlari asosida ta’lim – tarbiya jarayoni tashkil etildi.

Har bir dars mavzusining DTS talablari o’quvchilar yoshiga psixologik xususiyatlariga xosligi, o’quv materiallari o’quvchilar tomonidan o’zlashtirilishining sifat ko’rsatkichlari, o’zlashtirilishi qiyin bo’lgan mavzular o’qituvchilar tomonidan nazorat qilinib, aniqlanib borildi. Shuningdek yoshlarga jahon ta’limi andozalariga mos holda bilim berish, ularni milliy, umuminsoniy qadriyatlarga, o’z Vataniga muhabbat ruhida tarbiyalash masalalariga katta ahamiyat berildi.

• 
  Shu bilan birgalikda o’quv tarbiya jarayonini yanada takomillashtirish ishlarida ayrim kamchiliklarga ham yo’l qo’yildi. .
  

Yuqoridagi kamchiliklarni bartaraf etish maqsadida maktabimiz pedagog jamoasi 2017-2018- o’quv yilida qo’yidagi ishlarni amalga oshirishni o’z oldiga maqsad qilib qo’yadi.

• 
  2017-2018-o’quv yili davomida ta’lim-tarbiyani rivojlantirish hamda uning mazmunini takomillashtirish.
  
• 
  2017 — 2021 yillarda O’zBekiston Respublikasini rivojlantirishning Beshta ustuvor yo’nalishi bo’yicha Harakatlar strategiyasini «Xalq bilan muloqot va inson manfaatlari yili»da amalga oshirishga oid davlat dasturida belgilangan chora-tardbirlar ijrosini ta’minlash.
  
• 
  Umumiy o’rta va o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limining daavlat ta’lim standartlarini tasdiqlash to’g’risida Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 6 apreldagi 187-son qaroriga to’liq amal qilish.
  
• 
  Umumiy o’rta ta’lim to’g’risidagi nizomni tasdiqlash haqida Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 15 martdagi 140-son qarorida Belgilangan vazifalar ijrosini to’liq bajarish.
  
• 
  Maktab yoshidagi bolalarni umumiy o’rta ta’limga qamrab olish tuman hokimgining qarori bilan umumta’lim muassasalariga biriktirilgan hududlar (mikrohudud) doirasida umumta’lim muassasasi Pedagog xodimlari tomonidan bolalarni birma-bir (uyma-uy) ro’yxatga olish orqali amalga oshirish.
  
• 
  Umumta’lim muassasasining I sinfiga 6-7 yoshli bolalar tibbiy xulosaga muvofiq qabul qilish.
  
• 
  6,5 yoshga to’lmagan, I sinfda o’qish istagini bildirgan bolalarning ota-onalari bilan umumta’lim muassasasining pedagog xodimlari va psixologi tomonidan bolani maktabda o’qishga jismonan va ruhan tayyorlash bo’yicha tushuntirish ishlari olib borish.
  
• 
  Umumta’lim muassasasi rahbariyati o’qituvchilarning obro’-e’tibori va ijtimoiy maqomini, ularning mas’uliyati va kasb mahoratini oshirish bo’yicha aniq yo’nalishli ishlarni amalga oshiradi, ularning tizimli ravishda malaka oshirishlari va o’z ustida ishlashlari, ta’lim jarayoniga ilg’or Pedagogik va axborot kommunikasiya Texnologiyalari, shuningdek yangi o’quv dasturlari joriy etilishi uchun shart-sharoitlar yaratish.
  
• 
  «Pedagog xodimlar faolligini oshirish to’g’risida» 30-sonli, 2005 yil 19-fevraldagi «Ta’lim muassasalari pedagog xodimlarining kiyinish madaniyati to’g’risida»gi 31-sonlii buyruqlari ijrosini izchilligini ta’minlash ta’lim muassasasi pedagog xodimlarining muhim vazifalaridan biri ekanligini beligilab qo’yish
  
• 
  Maktab o’quvchilarini darslik va o’quv qo’llanmalari bilan ta’minlash, maktab kututbxona fondini badiiy adabiyotlar bilan boyitib borishda homiylar hamkorligini yo’lga qo’yish ustivor vazifalardan biri ekanligi belgilab qo’yish.
  
• 
  Ta’lim muassasasida o’zluksiz metodik xizmat ko’rsatish tizimini takomillashtirish, uning samaradorligini oshirishga jiddiy e’tibor qaratish.
  
• 
  2017-2018-o’quv yilida ham Xalq ta’lim vazirligining 2009 yil 11-sentabrdagi «Umumta’lim muassasalarida fan oyliklarini o’tkazish to’g’risida»gi 252-sonli buyrug’i ijrosi talablarini davom ettirish
  
• 
  O’quvchi-yoshlar o’rtasida-jinoyatchilik, giyoxvandlik, huquqbo’zarlik, terrorizm va diniy ekstremizm yo’liga kirib ketish holatlarini oldini olish borasidagi ishlarni yanada kuchaytirish.
  
• 
  Vazirlar Mahkamasining 2003 yil 29 oktyabrdagi «Umumiy o’rta va o’rta-maxsus kasb hunar ta’limiga izchil o’tishni ta’minlashga doir qo’shimcha chora-tadbchrlar tugrnsida»gi 473-sonli karorini ijrosini ta’minlashda maktab jamoasinng maxalla, va ota-onalarning oshkorlikdagi vazifalaridan biri ekanligini belgilab berish.
  
• 
  Pedagog xodimlarning komp’yuter texnikalari bilan ishlash va iqtisodiy ta’lim va moliyaviy samaradorligini oshirishga aloxida ahamiyat berish.
  
• 
  O’quvchilarning fanlardan oyma-oy o’zlashtirish samaradorligini aniklab borishni tashkil etish.
  
• 
  “Ustoz-shogird” maktabi faoliyatini tashkil etish hamda oyma-oy amalga oshirilgan ishlar hisobotini tahlil qilib borish.
  
• 
  Xalq ta’limi vazirligining 2011-yil 4 iyuldagi “Uzluksiz metodik xizmat ko’rsatish tizimini takomillashtirish to’g’risida”gi 144 - sonli buyrug’i talablari asosida metodik xizmatni tashkil etish.
  
• 
  Pedagog xodimlar faoliyatining diognostik tahlilini olib borish ularning barcha kursatkichlar bo’yicha reyting urnini belgilab borish va xar chorakda pedagogik kengashda muxokama etib borishni tashkil etish.
  
• 
  O’zbekiston Respublikasi Prezidiyentining 2012 yil 10 dekbardagi “Chet tillani o’rganish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi PQ-1875-sonli qarori ijrosini ta’minlash bo’yicha 2017-2018 o’quv yilida ingliz tili o’qituvchilarga bo’lgan ehtiyojni to’liq qoplash va ingliz tili to’garaklarni tashkil etish, va ko’rik-tanlovlar o’tkazish;
  
• 
  2017- yil avgust kengashi qarori asosida maktabda 2017-2018-o’quv yilida ta’lim mazmuni sifati va samaradorligini oshirish barcha pedagog xodimlarining asosiy vazifasi ekanligini o’qituvchilar ongiga singdirish.
  

II qism: - Maktabda ish taqsimoti.

• 
  maktab xodimlari o’rtasida ish taqsimoti
  
• 
  sinf rahbarlari ro’yhati
  
• 
  uslub birlashma raislari
  
• 
  mikrouchastka bo’yicha taqsimot
  
• 
  maktabningn ish tartibi
  

III qism : - Maktab ishini rejalashtirish

• 
  Maktab pedagogika kengashi muhokamasiga kiritilgan masalalar
  
• 
  Direktor huzuridagi ishlab chiqarish majlisida muhokama etiladigan masalalar
  
• 
  Voyaga yetmaganlar ishlari bo’yicha muvofiqlashtiruvchi kengashda muhokama qilinadigan masalalar
  
• 
  Ma’naviy-ma’rifiy ishlarni tashkil etish
  
• 
  Ta’lim mazmuni va metodik xizmatni takomillashtirish
  
• 
  O’quvchilar bilimini DTS lariga moslik darajasini o’rganish
  
• 
  Majburiy umumiy o’rta ta’limni amalga oshirish
  
• 
  Maktabda o’quvchilarni kasbga yo’naltirish va tashxis (diagnostika) ishlari
  
• 
  Ta’ilm jarayoning moddiy-texnikaviy ta’minotini takomillashtirish
  
• 
  O’tkaziladigan konferensiya, seminar va musobaqalar
  
• 
  O’tkaziladigan ommaviy tadbirlar va ko’rik-tanlovlar
  

1. 
   Maktab jamoasining 2017-2018 o’quv yili maqsad va vazifalari:
   

• 
  “Ta’lim to’g’risida” gi Qonun va milliy dastur ishini rejalashtirish;
  
• 
  o’quvchilarni darslik bilan to’liq ta’minlashga erishish;
  
• 
  uslub kengash ishini jonlashtirish, ilg’or ish tajribalarni maktab, tuman, shahar miqyosida ommalashtirish;
  
• 
  2-9 sinflarda o’quvchilar bilimini reyting asosida baholashga, jurnal yuritishga jiddiy ahamiyat berish;
  
• 
  yuqori darajada bilim berishga erishish;
  
• 
  o’qituvchilar va o’quvchilar o’rtasidaongli intizomni yo’lga qo’yish (davomat)
  
• 
  tarbiyasi og’ir o’quvchilar bilan ishlash;
  
• 
  iqtidorli bolalarni aniqlash va ular bilan ishni tashkil qilish ;
  
• 
  yosh vatanparvarlar, yoshlar uyushmasi ishini jonlashtirish;
  
• 
  maktab xonasi faoliyatini jonlantirish, kutubxona fondini badiiy adabiyotlar, o’quv qo’llanmalari bilan boyitish;
  
• 
  yosh o’qituvchilar maktabi ishiga ahamiyat berish;
  
• 
  maktab ruhshunosi faoliyatini jonlantirish;
  
• 
  oila, mahalla, maktab hamkorligi faoliyatini davom ettirish;
  
• 
  maktab binosi, sinf va fan xonalari, yo’laklarini toza saqlash va did bilan jihozlanishiga erishish;
  
• 
  maktab moddiy texnika bazasini mustahkamlash;
  
• 
  maktabni obodonlashtirishga alohida e’tibor berish;
  
• 
  ruz tilida o’qitiladigan sinflarni pedagog xodimlar bilan hamda darsliklar bilan ta’minlashni yaxshilash;
  

Maktab jamoasi o’rtasida ish taqsimoti.

Maktab rahbari:

Boshqaradi: 1. Yuqorida tashkilotlarning hamma qaror va buyruqlarini amalga oshirishni.

2. maktab ma’muriyati, kasaba uyushma tashkiloti, maktab kengashi va kutubxonaning

hamkorlikdagi faoliyatini.

3. Maktab pedagogika kengashining ishini.

Nazorat qiladi: 1. “Ta’lim to’g’risida”gi qonun, Kadrlar tayyorlash milliy dasturining bajarilishi.

2. Ma’muriy boshqaruv xodimlar, o’quv - tarbiyaviy ishlar bo’yicha muovinlar, sinf va maktabdan tashqari tarbiyaviy ishlar ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo’yicha rahbar ishlari bo’yicha muovini faoliyati

3. Ichki tartib qoidalarini, mehnat qonunlari, tibbiy, gigiyena targ’iboti, mehnatni muhofaza qilish va texnika havfsizligi talablarini bajarilishini.

4. Sinfdan va maktabdan tashqari ishlarning mazmuni tashkil qilinishi.

5. O’qituvchilar orasida mehnat intizomi ustidan nazorat ishlari.

6. Pedagogik kengash qarorlarining bajarilishini.

7. Sinf rahbarlarining faoliyatini.

8. O’quvchilarga quyidagi yagona talablarning bajarilishini.

9. Maktab o’quv-moddiy bazasining saqlanishi.

10. Kasbga yo’naltirishni tashkil qilinishi va o’tkazilishini.

11. Maktab hujjatlarining yuritilishi.

12. Kutubxona ishini.

13. Navbatchilikni tashkil qilishni va amalgam oshirilishini.

14. Maktabning o’z-o’zini boshqarishga pedagogik rahbarlikni.

15. Moliya xo’jalik faoliyatini.

16. O’quv jarayonining DTSga mosligi va fanlarda YaPTning joriy qilinishi.

17. Maktabda olib boriladigan ma’naviy-ma’rifiy tarbiyani.

Tashkil qiladi: 1. Maktabga kadrlar tanlash va joy-joyiga qo’yishni.

2. Jamoatchilik, mahalla va ota-onalar bilan ishlashni.

3. Maktab ota-onalar komiteti faoliyatini.
O’quv – tarbiyaviy ishlar bo’yicha direktor o’rinbosari
Boshqaradi: 1. Maktab o’quv-tarbiyaviy ish jarayoni

2. Maktab ish rejasini tuzilishi.

3. Uslub kengash ishini.

4. Umumta’lim maktabi ishini.

Nazorat qiladi: 1. O’quv jarayoning DTS ga mosligi;

2. Ona tili, rus tili, tarix geografiya, chet tili, fizika-matematika o’quv fani uslub birlashma ishini;

3. O’quvchilar fan-o’zlashtirish ahvolini, ularning bilimini, mahorati va ko’nikmalari sifatini;

4. O’quvchilarning faoliyati masalalari bo’yicha sinf rahbarlari ishini; o’quvchilar bilimini reyting asosida baholanishini;

5. Fanlarda yangi pedagogik texnalogiyaning joriy qilinishini;

6. O’quvchilarga qo’yilgan yagona pedagogik talablarni;

7. Chuqurlashtirilgan dasturlar bo’yicha o’quvchilar bilan ishlashni;

8. Davlat ta’lim standartlaridako’rsatilgan minimal amaliy, laboratoriya, o’quv va nazorat ishlarining bajarilishini;

9. Uslub birlashma ishlarini, o’quv rejalarining bajarilishini;

10. Sinf jurnallari, o’quvchilar kundalik va o’quv daftarini va maktab hujjatlarini yuritilishini;

11. Fan oyliklarining o’tilishini;

12. Fakultativ mashg’ulotlarning tashkil qilinishi masalalari bo’yicha kutubxona ishini;

13. Fan xonalarining talab asosida jihozlanishini;

14. Ko’cha harakati bo’yicha olib boriladigan faoliyatni;

15. 5-9 sinf o’quvchilarining kasb-hunarga yo’naltirish ishlarini va maktab ruhshunosi faoliyatini;

Tashkil qiladi: 1. Ilg’or pedagogik tajriba maktabini;

2. Yosh pedagogik maktabni;

3. Maktab bo’yicha hisobotni;

4. O’qituvchilarni tarifikatsiyadan o’tkazish;

5. O’qituvchilarni malakasini oshirishni;

6. Dars jadvali tuzish, dars va darsdan tashqari mashg’ulotlar jadvalini tuzish;

7. O’qituvchilar ish kunini belgilash, oylikka tabel tuzish;

8. Maktab olimpiadalarini;

9. Bitiruv imtihonlarini.
Ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo’yicha direktor o’rinbosari:
Boshqaradi: 1. Maktab umumiy tarbiyaviy ishlarini rejalashtirishga rahbarlik qiladi;

2. Sinf rahbarlari uslubiy birlashmasini (rahbarlik qilish va uni ishlarini yo’naltiradi);

3. Tarbiyasi og’ir o’quvchilar bilan ishlashda mahalla, bolalar va o’smirlar inspeksiyasi, prokuratura xodimlari bilan hamkorlik;

4. Tarbiyaviy ishlarni jamoat tashkilotlari (“Kamolot”, “Umid”, “Sog’lom avlod uchun”, “Ekosan”), sog’likni saqlash muassasalari, “Qizil yarim oy jamiyati” bilan hamkorlikni olib boradi va jonlantiradi.

5. O’quvchilarga yo’lharakati qoidalarini o’rganishda va yo’l harakati havfsizligiga , shikastlanishlarni oldini olishda DAN xodimlari bilan hamkorlikda yong’inni oldini olish tashkilotlari bilan hamkorlikda ishlashni;

6. Maktabda o’z-o’zini boshqarishni;

7. Maktab kutubxonachisini ishini;

8. Maktabda o’quvchilarning mehnat tarbiyasini (navbatchilik, shanbalik, obodonlashtirish ishlari, metallom va qog’oz chiqindilarini to’plashni);

9. O’zbekiston Respublikasining ma’naviyat va ma’rifat bo’yicha chiqarilagan Farmon va Qarorlarini bajarishni;

10. Maktabda ma’naviy va ma’rifiy ishlarni;

11. Ma’naviyat va ma’rifat xonasida doimiy ishlaydigan “Ijodiy guruh” ishini;

12. Maktab ma’naviyat-ma’rifat xonasining ishini;

13. Ma’naviyat-ma’rifat xonasida “Ota-onalar universiteti”ni;

14. Istedodli va iqtidorli o’quvchilarni izlash va ularni shakllantirish.

Nazorat qiladi: 1. Sinf rahbarlarining tarbiyaviy ishlarini;

2. Maktab hududining tozalagi va obodonlashtirilishini.

Tashkil qiladi: 1. Maktabda an’ana bo’lib qolgan bayramlarning (Mustaqillik bayrami, Bilimlar kuni, Birinchi qo’ng’iroq, Konstitutsiya, til bayrami, Vatan himoyachilari kuni, “Navro’z”, songi qo’g’iroq, maktab bilan xayrlashish kechasi) o’tkazilishini;

2. Ma’naviyat va ma’rifat ishlarni rejalashtirishni;

3. Buyuk ma’rifatparvar va ma’naviyatimiz allomalarining meroslarini va milliy qadriyatlarimizni o’rganishni;

4. Mikrouchastka bo’yiha hisobotni;

5. Eng yaxshi fan xonasi ko’rik tanlovini;

6. O’quvchilar bilim saviyasiga qarab tabaqalanishiga tayyorgarlikni.

Kutubxona mudirasi

1. 
   Boshqaradi:
   

1. 
   Maktab kutubxonasi faoliyati;
   
2. 
   Kutubxona hujjatlarini yuritishni;
   

2. 
   Nazorat qiladi:
   

1. 
   O’quvchilarning fond kitoblari bilan to’liq ta’minlashini va saqlanishini;
   
2. 
   Sinf kutubxona faoliyatini.
   

3. 
   Tashkil qiladi:
   

1. 
   O’quvchialrni yangi uslubiy adabiyotlar bilan ta’minlash;
   
2. 
   O’qituvchilarni va o’quvchilarni ro’znoma va jurnallarga obuna bo’lishini;
   
3. 
   Kutubxona faollari bilan ishni;
   
4. 
   Kutubxonaning TXTB uslubxonasi bilan aloqasini;
   
5. 
   Darsdan tashqari, tarixiy sanalar, yozuvchilar shoir va olimlar bilan uchrashuv, konferensialar;
   
6. 
   Yangi chiqqan darslik, uslubiy qo’llanmalar bilan ta’minlshni.
   

Uslubiy birlashma rahbarlari:

1. 
   Boshqaradi:
   

1. 
   Fan boyicha uslub birlashma ishini;
   
2. 
   Fan bo’yicha maktab olimpiada faoliyatini;
   

2. 
   Tashkil qiladi:
   

1. 
   Fanlar bo’yicha metod birlashma ishlarini hozirgi zamon darajasi DTS asosida qo’yilishi;
   
2. 
   Uslub birlashma a’zolari darslarini kuzatish va ilg’or tajribalarni ommalashtirish;
   
3. 
   Uslub birlashma bo’yicha pedagogik o’qishlarini;
   
4. 
   Fan to’garak ishlarini;
   
5. 
   Maktab fan olimpiadalarini;
   
6. 
   Fan bo’yicha o’quvchilarning eng yaxshi ishlari ko’rgazmasi;
   
7. 
   Fan oyliklari;
   
8. 
   O’quv rejalarining bajarilishi;
   
9. 
   Fan xonalarini zamon talabi asosida jihozlashni.
   

MAKTABNI ISH TARTIBI

	Bajaruvchi
Dushnba – 1-10 sinflar ishchi lineykalari	Ya.Musayeva.
Seshanba – Yosh Vatanparvarlar uyushmasi a’zolarining yig’ilishi	O’.Boliyev
Chorshanba – Kasaba uyushmasining yig’ilishi
Payshanba – ma’muriy yig’ilish	Ya.Musayeva.
Juma – 1-10 sinf xonalarini va fan kabinetlarini o’rganish	O’.Boliyev
Shanba – ota-onalar majlisi va ota-onalar kengashlari yig’ilishlari, shanbaliklar	Pedagogik jamoa
Pedagogik kengash – har chorak yakunida	F.Umirzoqova
Maktab rahbari huzuridagi yig’ilish – har oyda	Ya.Musayeva.
Metodika kengash yig’ilishlari – ikki oyda bir marta	Ya.Musayeva.
Ma’muriy yig’ilish – har haftada	F.Umirzoqova
Fanlar uslubiy birlashma yig’ilishlar – har oyda bir marta	Metod birlashma rahbarlari

Darslarni o’tish vaqti

1- smena			2- smena
Darslar	Kirish-chiqish	Tanaffus	Darslar	Kirish-chiqish	Tanaffus
1	8^00-8^45	5 daqiqa	1	13^05-13^50	5 daqiqa
2	8^50-9^35	5 daqiqa	2	13^55-14^40	5 daqiqa
3	9^40-10^25	10 daqiqa	3	14^45-15^30	10 daqiqa
4	10^35-11^20	5 daqiqa	4	15^40-16^25	5 daqiqa
5	11^25-12^10	5 daqiqa	5	16^30-17^15	5 daqiqa
6	12^15-13^00	5 daqiqa	6	17^20-18^05	5 daqiqa
7	13^05-13^50

Maktab pedagoglari haqida ma’lumot
Ta’lim muassasasida bugungi kunda _____nafar malakali pedagoglar faoliyat ko’rsatib kelmoqda.

Ulardan:

- oliy ma’lumotli o’qituvchilar soni ____ (____%) nafarni

- o’rta maxsus ma’lumotli o’qituvchilar soni ___ (__%) nafarni tashkil etmoqda.

Shulardan:

- oliy malaka toifali o’qituvchilar soni ___nafarni,

- birinchi malaka toifali o’qituvchilar ____ nafarni,

- ikkinchi malaka toifali o’qituvchilar _____ nafarni,

- mutaxassis malaka toifali o’qituvchilar soni __ nafarni tashkil etmoqda.
2017-2018 o’quv yilida maktabda sinflar va o’quvchilar soni haqida ma’lumot.

Sinflar	O’quvchi soni	Qizlar soni	2 – yil o’qiyotganlar	A’lochi o’quvchilar	Yaxshi o’qiyotganlar	Qoniqarli o’qiyotganlar	Nochor oilalardagi o’quvchilar	Sinf rahbari
1 –
2 –
3 –
4 –
1-4 sinflar
5 –
6 –
7 –
8 –
9 –
5-9 sinflar
10-
1-10 sinflar
Jami