Tasvir konturlarini ajratish usullari va algoritmlari. Tasvirlarni sifatini oshirish usullari

Ниқоб номи
Ниқоб кўриниши
Шимол
Шимолий-шарқ
Шарқ
Жанубий-шарқ
Жануб
Жанубий-ғарб
Ҳарб
Шимолий-Ғарб

Шунингдек, градиентларни ҳисоблашда Лаплас ниқобларидан ҳам фойдаланиш мумкин. Лаплас ниқобларининг уч хилини қуйида кўрамиз.

Чегара ажратувда Кирш (Kirsch) ниқобларидан ҳам фойдаланилади. Бизга маълумки, Кирш ниқобларидан 3×3 ишчи ойнанинг марказига нисбатан 8 та қўшни нуқталар қийматларини ўзгартириш (ниқоб ёрдамида қайта ҳисоблаш) орқали чегаравий нуқталарни аниқлашда фойдаланилади. Кирш ниқобларини қуйида кўришимиз мумкин (3.12-расм).

Бу ерда P(i, j) – тасвирнинг i, j координатасидаги нуқта (пиксел) нинг ранг қиймати. Тасвир градиентлари аксарият ҳолларда кулранг тасвирларда аниқланади. Шунинг учун кулранг тасвирнинг ихтиёрий нуқтасидаги ранг қиймати 0÷255 оралиғидаги қийматларни қабул қилади.

Энди, бевосита тасвир градиентларинианиқлаш усуллари билан танишсак.
Вертикал йўналишда градиентни ҳисоблаш.Бунда иккита қўшни нуқталар шундай танланадики, улар бир вертикал чизиқда бўлиши (ётиши) керак. Демак, қаралаётган нуқтанинг юқори ёки пастки (қуйи) қўшниси билан ранг фарқи ҳисобланади. Масалан, қаралаётган нуқтанинг қуйи қўшниси билан гардиент фарқини қуйидагича ҳисоблаш мумкин:


.


Горизонтал йўналишда градиентни ҳисоблаш.Бунда иккита қўшни нуқталар шундай танланадики, улар бир горизонтал чизиқда бўлиши (ётиши) керак. Демак, қаралаётган нуқтанинг чап ёки ўнг қўшниси билан ранг фарқи ҳисобланади. Масалан, қаралаётган нуқтанинг ўнг қўшниси билан гардиент фарқини қуйидагича ҳисоблаш мумкин:


.


Градиент ҳисоблашнинг Роберт усули. Роберт қуйидаги оддий чизиқсиз формулани тавсия қилди:
.

Робертнинг кейинги формуласи эса, ҳисоблаш учун осонроқ ва у қуйидагича:

.


Градиент ҳисоблашнинг Собель усули. Чегара ажратишнинг 3×3 дарчали Собель усули ҳам ўзига хосдир. Собельқуйидаги формулани таклиф қилди:
,

бу ерда

нинг қийматларини 3.11-расмдаги 3×3 ойнадан олинади.



3.11-расм. 3×3 ўлчамли Собельойнаси.
Контур ажратишнинг ниқоблар усули. Бу усулда 3×3 ишчи ойнанинг мос координаталардаги ранг қийматлари ниқобдаги мос координаталардаги сон қийматларига кўпайтирилади ва натижалар йиғилади (қўшилади). Масалан, ниқоб кўриниши қуйидагича бўлсин.

У ҳолда ишчи ойнадаги градиент қуйидагича ҳисобланади.

Қуйидаги жадвалда (3.1-жадвал) бир неча ниқоб турларини кўришимиз мумкин.

3.1-жадвал.