Tavakkalchilik tushunchasi, uni baholash va boshqarish usullari

Joriy likvidli aktivlar < Zarar miqdori Xususiy kapital

Ko`rilgan zarar miqdori korxonaning xususiy kapitalidan ortib ketganda (Zarar miqdori > Xususiy kapital) korxona to`lovga qobilligini yo`qotadi va so`zsiz bankrot deb e’lon qilinadi.

Tavakkalchilikni baholashda koeffitsiyentlardan foydalanish mumkin. Sof foydaga, joriy likvidli mablag`lar va xususiy kapitalga nisbatan tavakkalchilik koeffitsiyentlarini hisoblash mumkin:

.

bu yerda,

K_sf, K_jlm, K_xk – sof foyda, joriy likvidli mablag`lar va xususiy kapitalga nisbatan tavakkalchilik koeffitsiyentlari;

ZM – ko`rilgan zarar miqdori, so`m;

SF – korxonaning sof foydasi, so`m;

JLM – korxonaning joriy likvidli mablag`lari, so`m;

XK – korxonaning xususiy kapitali, so`m.

Tavakkalchilik koeffitsiyentlarini hisoblashda quyidagi holatlarga e’tiborni qaratish kerak. Agar sof foydaga nisbatan hisoblangan tavakkalchilik koeffitsiyent birdan ortib ketsa, ko`rilgan zarar yo`l qo`yilishi mumkin bo`lgan darajadan ortib, jiddiy zarar tug`diradigan tavakkalchilikka aylanganini bildiradi va zarar miqdorini korxonaning joriy likvidli mablag`lariga nisbatan solishtirish zarurati tug`iladi. Joriy likvidli mablag`larga nisbatan hisoblangan tavakkalchilik koeffitsiyent birdan ortib ketganda esa, tavakkalchilik darajasi korxona uchun o`ta xavfli ekanligidan darak beradi va zarar miqdorini xususiy kapital bilan solishtirish zarurati tug`iladi. Har uchala formulada ham tavakkalchilik koeffitsiyentlari birdan kichik yoki teng (