Tayyor solodning sifati solod tayyorlashni tezlashtirish usullari
Download 117.48 Kb.
|
MUNDARIJA
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tayyor solodning sifati ……………………..
MUNDARIJA KIRISH…………………………………………………………… ASOSIY QISM………………………………………………......... Korxona tarixi………………………………………….. Tayyor solodning sifati ……………………..Solod tayyorlashni tezlashtirish usullari………..Spirt ishlab chiqarishda asosiy jarayonlarni nazorat qilish.... ILOVA………………………………………………………… XULOSA………………………………………………………….. FOYDALANILGAN ADABIYOT…………………………… KIRISH Oʻzbekiston Respublikasining spirt sanoati oziq-ovqat sanoatining eng yirik tarmoqlaridan biridir. Spirtli ichimliklar sanoatida barcha texnik va iqtisodiy ko'rsatkichlarni oshirish, ishlab chiqarilgan mahsulotlar assortimentini kengaytirish va alkogol sifatini yaxshilash, xom ashyodan kompleks foydalanishning oqilona usullarini ishlab chiqish va rivojlantirishda katta yutuqlarga erishildi. Spirtli ichimliklarni ishlab chiqarish texnologiyasi o'simlik xom ashyosida mavjud bo'lgan kraxmalning fermentativ gidroliziga va hosil bo'lgan shakarlarni xamirturush bilan alkogolga achitishga asoslangan, ya'ni.biokimyoviy texnologiya. U quyidagi asosiy jarayonlardan iborat: hujayra tuzilishini buzish va kraxmalni eritish uchun o'simlik materiallarini suv bilan qaynatish, qaynatilgan massani sovutish va kraxmalni malt fermentlari yoki mog'or kulturalari bilan shakarlash, xamirturush bilan shakarlarni fermentatsiya qilish, spirtni qirg'ichdan distillash va uni rektifikatsiya qilish. Mamlakatning alkogol sanoatini rivojlantirishning hozirgi bosqichining o'ziga xos xususiyati mavjud korxonalarning quvvatini oshirish va olingan etil spirti sifatini oshirishdir. Yangi texnologiyalarni doimiy ravishda izlash, shuningdek, yanada takomillashtirilgan texnik vositalarni joriy etish etil spirtining yuqori organoleptik xususiyatlariga erishishga imkon beradi, bu esa Belorusiya alkogol mahsulotlarining ichki va tashqi bozorlarda raqobatbardoshligini oshirishga yordam beradi. Hozirgi bosqichda alkogol ishlab chiqarishni rivojlantirishning ustuvor yo'nalishlari etil spirtini ishlab chiqarishda biokimyoviy jarayonlarning kuchayishi va ular asosida etil spirti sifatini oshirish va barqarorlashtirish, tannarxni pasaytirish va umuman alkogol ishlab chiqarish rentabelligini oshirishga olib keladigan yangi biotexnologiyalarni ishlab chiqishdir. Oʻzbekiston hududida olib borilgan arxeologik tadqiqotlar bu yerda ham qadimdan uzum sharbatidan shifobaxsh va xush kayfiyat bagʻishlovchi ichimliklar tayyorlanib isteʼmol qilinganligini koʻrsatadi. Dastlabki paytlarda musallas xonaki usulda tayyorlangan. Keyinchalik koʻproq sharbat olish maqsadida maxsus qurilma ixtiro qilingan. Oqqoʻrgʻon tumanidagi Hanqa harobalaridan uzum sharbatini siqib chiqarishga moʻljallangan moslama — tarapan (tosh taxta) topilgan. Tosh taxtadan katta aylananing ichiga savatda yoki qopda uzum boshlari qoʻyilgan. Soʻng ular ustiga ogʻir tosh bosilgan. Yuk ogʻirlashgan sayin uzum sharbati ham koʻpayib, toshga oʻyilgan ariqchalar orqali kichik aylanaga oqib oʻtgan. Bu yerda sharbat tindirilib, tozalanib xumlarga yoki boshqa idishlarga oqizilgan. Baʼzan uzum boshlari ogʻir tosh yordamida emas, balki yogʻoch dastak vositasida ezgʻilanib, sharbati siqib chiqarilgan. Baʼzi joylardan topilgan sharob ichiladigan idishlar sirtiga bu ichimlikni tayyorlash jarayonlari tasvirlangan suratlar ishlangan. Suratlarda press-tarapan, uzumni ezgʻilayotgan odamlar, tol chiviqlaridan yasalgan savat-qoplar aks ettirilgan. Xonadonlarda uzumdan musallas (may, sharob, chogʻir), sirka, gʻalla donidan boʻza kabi ichimliklar tayyorlangan. Ammo islom dini mast qiluvchi ichimliklar isteʼmol etishni taqiqlagani sababli bu hunarlar keng yoyilmay, anʼanaviy tarzda davom etib kelgan. Yevropa mamlakatlarida xonaki usulda vino tayyorlash oʻrnini asta-sekin murakkab, ayni chogʻda koʻp miqdorda i.ch. imkoniyatini beruvchi texnologiyalar egalladi, yaʼni vinochilik sanoat miqyosiga koʻchdi. 16— 17-asrlarda — Fransiya, Italiya, Ispaniya, Portugaliyada, keyinroq Rossiyada V.s. gurkirab rivojlandi. Shampan, konyak, vinoning turli navlari („Xeres“, „Madera“, „Malaga“, „Marsala“, „Portveyn“ va b.) yaratildi. 19—20-asrlarda Gʻarbda vinochilik yana ham yuqori darajada taraqqiyotga erishdi. Rossiya Oʻrta Osiyoni bosib olganidan keyin V.-a.s. korxonalari Oʻzbekistonda ham paydo boʻla boshladi. Dastlab 1866-yilda sanoatchi-sarmoyador I.I. Pervushin Toshkentga kelib Salor arigʻi boʻyida vino sexini ochdi. Avvaliga dondan, keyin kishmishdan spirt ishlab chiqara boshladi. Ayni vaqtda sifatli vinolar i.ch. uchun xom ashyo bazasini yaratishga kirishdi. Shu maqsadda 1869—70-y.larda Toshkent atrofida 100 ga maydonda uzumning Yevropa navlari ekildi. 1871-yilda 10 ming dal sharob saklanadigan yertoʻla qurildi. Tez orada I.I. Pervushin sexi kengayib „I. Pervushin va oʻgʻillari“ zavodiga aylandi. 3-d chiqargan „Toshkent qizil vinosi“, „Opporto“, „Sultoni“ hamda „Kagor“ navli vinolar 1872-yilda Moskvada Politexnika, 1879-yilda Parijda Jahon koʻrgazmalarida oltip va kumush medallar bilan taqdirlandi. Hoz. „Toshkentvino“ kombinati shu zavod asosida yuzaga kelgan. Pervushinlar bilan ayni paytda yana bir boshqa sanoatchi-sarmoyador D.L. Filatov Samarqandda vino zavodini qurgan (1869). Oradan 4 yil oʻtgach, Parij va Antverpenda oʻtkazilgan jaxon koʻrgazmalarida „Samarqandlik Filatov bogʻida yetishtirilgan uzumdan tayyorlangan“ vinolarga oltin va kumush medallar berildi. 1885-yilga kelib uning korxonasida yiliga 9 ming dal oq va qizil navli vinolar ishlab chiqarildi. Hoz. kunda bu zavod Oʻzbekistondagi eng yirik vino korxonalaridan hisoblanadi (qarang Samarqand vino kombinata). 19-asr oxirlarida, shuningdek koʻpdankoʻp mayda, asosan xonaki usulda vino ishlab chiqaradigan sharobsozlar (N.I. Ivanov, I.I. Murashko, P.S. Yerin va b.) ham faoliyat koʻrsatishgan. Download 117.48 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling