O'qituvchi har bir insho turi uchun o‘quv vazifasini belgilab oladi. Masalan, rasmlar seriyasi asosida birinchi marta yozdiriladigan insho uchun quyidagi vazifalar belgilab olinadi: 1. O‘quvchilarni inshoning yangi turi bo'lgan rasmlar seriyasi asosidagi insho bilan tanishtirish. 2. Rasmli reja asosida matn rejasini tuzish. 3. Reja qismlariga riios ravishda matnni xatboshilarga bo'lish va har birini xatboshidan yozish. 4. Insho matnini mustaqil tekshirish va takomillashtirish.O'quvchilarning mustaqillik darajasi o'sib borgani sayin, inshoga talab ham orta boradi O'quvchlar inshosini baholashda quyidagilar hisobga olinadi: O'quvchlar inshosini baholashda quyidagilar hisobga olinadi: 1. Insho mavzusining yoritilishi (Mazmun mavzuga mosmi, ya’ni yetarii yoritilganmi, haqiqatga mos keladimi?). 2. Reja, kompozitsiya, izchillik (reja to'g'ri tuzilganmi, materialni bayon qilish tartibi rejaga mos keladimi, mazmunda takror yo'qmi, zarur o'rinlar tushib qolmaganmi, izchillik buzilmaganmi, asosiy fikr aniqmi, xulosa chiqarilganmi?). 3. Janri, uslubi (hikoya tarzidagi matnda tasviriy va muhokama elementlari bormi, uslubda xatoga yo'l qo'yilm.aganmi, insho mavzusi va vaziyatni yoritish vazifasini janr va uslub oqlay oladimi, badiiylik elementlari bormi?). 4. Insho hajmi (so'z, gap soni; lakonizm yoki ko'p so'zlilik). 5. Leksika (so'zlardan to'g'ri foydalanish, sinonim, antonim, frazeologizmlardan foydalanish). 6. Sintaksis (gapning hajmi, sintaktik tuzilmalarning bir xil yoki har xilligi, murakkab tuzilmalar bormi?). 7. Imloviy va punktuatsion savodxonlik, xatolar xarakteri (qo'pol va juz’iy xatolar). 8. Husnixat, tashqi tomondan shakllantirish (hoshiyaga, xatboshidan yozishga, sarlavhani to‘g‘ri joylashtirishga rioya qilish). O‘quvchilar inshosiga qo'yilgan bunday talablar uni baholashda real yondashishga imkon beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
