Tema: Bazar teń salmaqlıģı. Teń salmaqlıq bahası hám teń salmaqlıq muģdarı. Joba


Bazarda teń salmaqlıqtı belgilew maqsetleri


Download 25.43 Kb.
bet2/2
Sana24.03.2023
Hajmi25.43 Kb.
#1293430
1   2
Bog'liq
Súgirbaev I

Bazarda teń salmaqlıqtı belgilew maqsetleri
Kóplegen kárxanalardıń baha siyasatı qárejetlerdi oraw hám málim payda alıwdan ibarat. Birpara kárxanalar tovarlardı ılajı bolǵanınsha qımbatlaw satıwǵa háreket qıladı. Bul ámeliyat bahalaw salasında zárúr tájiriybe hám bilimlerdiń etilmesliginen derek beredi. Usınıń sebebinen, kárxana ushın baha siyasatınıń hár qıylı variantların úyreniw, olardıń qásiyetlerin, shártlerin, paydalanıw tarawların, abzallıqları hám kemshiliklerin bahalaw zárúrli bolıp tabıladı.
Hár qanday kárxananıń baha siyasatınıń tiykarǵı maqsetleri tómendegilerden ibarat.
Kompaniyanıń turaqlı bar ekenligin támiyinlew. Artıqsha quwatlar, bazarda kúshli báseki, talap hám qarıydarlardıń qálew-tilekleriniń ózgeriwi sharayatında kárxanalar islep shıǵarıwdı dawam ettiriw, tovar -materiallıq rezervlerdi tamamlaw, kóbinese bahalardı paseytiredi. Bunday halda, payda óz mánisin joǵaltadı. Baha hesh bolmaǵanda ózgeriwshiler hám bólekti qaplagan eken turaqli qárejetler, islep shıǵarıw dawam etiwi múmkin. Biraq, kárxananıń aman qalıwı máselesin qısqa múddetli maqset retinde kóriw múmkin.
Paydanı maksimal dárejede asırıw, rentabellikni támiyinlew. Bul maqsetti belgilew kompaniyanıń ámeldegi tabısın maksimal dárejede asırıwǵa umtılıwın ańlatadı. Ol hár túrlı baha dárejelerinde talap hám qárejetlerdi bahalaydı hám qárejetlerdi orawdı maksimal dárejede asıratuǵın bahanı tańlaydı.
Bazardı ustap turıw maqseti kárxananıń bazardaǵı ámeldegi poziciyasin yamasa onıń iskerligi ushın qolay shárt-shárayatlardı saqlap qalıwdı názerde tutadı, bul bolsa satıwdıń tómenlewi hám básekiniń kusheytiwine jol qoymawi ushın túrli sharalardı kóriwdi talap etedi.
Bahalar aylanbasın maksimallastırıw, aylanbanı maksimallastiriwdi xoshametlewdiń qısqa múddetli jetiskenligi tovarlar korporativ islep shıǵarılǵanda saylanadı hám islep shıǵarıw qárejetleri quramı hám dárejesin anıqlaw qıyın. Sol sebepli tek talaptı biliw jetkilikli dep esaplanadı. Bul maqsetke erisiw ushın dáldalshılar ushın sawda kóleminiń komissiya úlesi belgilenedi. Aylanbanı qısqa múddetli maksimallastırıw uzaq múddette maksimal payda hám bazar úlesin támiyinlewi múmkin.
Satıwdıń maksimal artıwın támiyinlew. Bul maqsetti gózlegen firmalar satıw kóleminiń asıwı ónim birligine tuwrı keletuǵın ónim ózine túser bahasınıń tómenlewine hám sol tiykarda paydanıń asıwına alıp keledi, dep esaplaydı. Bahalar dárejesine bazar munasábetin esapqa alǵan halda, bul firmalar bahalardı ılajı bolǵanınsha tómenlew etip qoyadı. Bul jantasıw dep ataladı baha siyasatı bazarga hújimler. Eger kárxana óz ónimi bahasın ruxsat etilgen minimal dárejege túsirse, bazardaǵı úlesin asırsa, islep shıǵarıw kólemi ósiwi menen bir ónim birligin islep shıǵarıw ózine túser bahasın tómenletiwge háreket qilsa, sol tiykarda ol tómenlewdi dawam ettiriwi múmkin. Biraq, bunday siyasat bir qatar shártler ámeldegi bolǵanda ǵana unamlı nátiyje beriwi múmkin:

  1. bazardıń bahalarǵa salıstırǵanda bayqaǵıshlıǵı júdá joqarı bolsa (eger bahalar paseytirilse, talap artadı );

  2. islep shıǵarıw kólemin kóbeytiw nátiyjesinde islep shıǵarıw hám satıw qárejetlerin kemeytiw múmkin bolsa ;

v) bazardıń basqa qatnasıwshıları da baslamasa, bahalardı paseytirse yamasa básekige shıdam berilmese.
Bul joqarı bahalar esabına ámelge asıriladı. Bul firma óziniń jańa ónimleri ushın islep shıǵarıw bahalarınan sezilerli dárejede joqarı bolǵan eń joqarı bahalardı belgilegende gana júz beredi. Bul bahalaw " premium" dep ataladı. Bazardıń bólek segmentleri hátte joqarı bahalarda da jańa ónimler payda bolıwınan qárejetlerdi únemlep atırip payda kóredi hám olardıń mútajliklerin jaqsılaw qandıradı. Berilgen baha boyınsha satıwlar azayıwı menen firma keyingi klientler toparın tartıw ushın bahanı paseytiredi hám usınıń menen maqsetli bazardıń hár bir segmentinde múmkin bolǵan eń joqarı aylanbaǵa erisedi.
Sapada jetekshilikke erisiw. Sapa boyınsha jetekshilik abırayın ornatıwǵa iye bolǵan firma sapanı jaqsılaw menen baylanıslı bolǵan joqarı qárejetler hám ilimiy-izertlew jumıslarına sarplanatuǵın qárejetlerdi oraw ushın óz ónimine joqarı baha belgileydi.
Baha siyasatınıń sanap ótilgen maqsetleri túrli waqıtlarda, hár túrlı bahalarda ámelge asırılıwı múmkin, olar ortasında hár túrlı koefficient bolıwı múmkin, biraq olardıń barlıǵı ulıwma maqsetke erisiwge xızmet etedi - uzaq múddetli paydanı maksimallastırıw.
Baha siyasatın islep shıǵıw hám tabıslı ámelge asırıw menen baylanıslı barlıq islerdi ámelge asırıw ushın iri hám orta kárxanalar arnawlı quramli bólimi- baha bólimi. Kishi hám tártipsiz sawda kólemleri, sonıń menen birge, kishi xızmetkerlerge iye bolǵan kárxanalarda bul funkciyanı kompaniya basshısı atqaradı.
Bahalar bóliminiń iskerligi turaqlı túrde kárxananıń basqa bólinbeleri hám, birinshi náwbette, marketing, satıw hám satıw menen jaqın baylanısda qurıladı. Finansliq xızmet jumisi bazardıń ámeldegi kon'yunkturasi tuwrısında maǵlıwmat toplaw, kompaniya ónimleri bazarı quramın anıqlaw, ónimlerdi satıw boyınsha alternativ prognozlardı dúziwge úlken itibar qaratılǵan. Turli dárejeler bahalar, básekileslerdin kárxananıń baha siyasatina kutilip atirgan munasábetin úyreniw, sonıń menen birge, bahalardı ózgertirmesten satıw hám tusimnin múmkin bolǵan artıwın analiz qılıw.
Baha strategiyasın jaratıwdıń úshinshi basqıshı ámelge asıriladı kompaniyanin baha strategiyası joybarın tayarlaw.
Bahalar strategiyasın islep shıǵıwda úyreniw zárúr bolǵan máseleler dizimi, álbette, kompaniyanıń tarmaqqa tiyisliligine hám múlkshilik formasına qaray keńeytiriliwi múmkin. Sorawlar dizimi boyınsha maǵlıwmat alıw kompaniyanıń sırtqı hám ishki ortalıǵındaǵı ózgerislerdiń tiykarǵı tendentsiyaların ajıratıp kórsetiwge, onıń rawajlanıwındaǵı unamlı hám unamsız tendenciyalardı anıqlawǵa, qarar qabıllawdıń alternativ variantların xarakteristikalaytuǵın kriteryalar boyınsha bahalawǵa múmkinshilik beredi. kompaniya maqsetlerine erisiw: payda, rentabellik, bazar úlesi hám basqalar.
Bahalar strategiyasın islep shıǵıw procesi kompaniyanıń barlıq bólindileriniń umtılıw-háreketlerin tiykarǵı maqsetlerge - básekige shıdamlılıqtı támiyinlew hám aman qalıw ushın sharayatlardı birlestiriwge múmkinshilik beredi. Bul baha strategiyasın islep shıǵıw hám baha qararların tiykarlawda kompaniya xızmetleri tárepinen maǵlıwmatlardan aqılǵa say paydalanıw da múmkin. Baha strategiyasın islep shıǵıwdıń birinshi basqıshında málim maǵlıwmatlarǵa itibar bermew nadurıs baha qararlarına, paydanıń tómenlewine hám hátte joytıwlarǵa alıp keliwi múmkin.
Baha siyasatınıń túrleri
qárejetke tiykarlanǵan baha siyasatı (esaplanǵan islep shıǵarıw ǵárejetlerine maqsetli paydanı qosıw arqalı bahalardı belgilew; qárejetlerdi oraw menen bahalardı belgilew). Bul bahanı belgilewdiń eń ańsat jolı.
Aytayliq, ónim birliginiń ózine túser bahası (islep shıǵarıw ǵárejetleri) 100 rubldi quraydı. Óndiriwshi ónim ózine túser bahasınıń 20% ​​mugdarinda marjani (prognoz etilgen payda ) belgilew niyetinde. Juwmaqlawshı ónim bahası tómendegishe esaplanadı :
Bul usıl tek onıń járdemi menen tabılǵan baha kutilgen sawda kólemine erisiwge múmkinshilik bergen táǵdirde gana qabıl etiledi. Biraq, bul usıl bir qatar sebeplerge kóre elede ataqlı.
Birinshiden, bul usıl talaptıń ózgeriwine qaray bahalardı turaqlı túrde ózgertiwdi talap etpeydi.
Ekinshiden, sanaattaǵı barlıq kompaniyalar bul bahalaw usılınan paydalanǵanda, bahalar shama menen birdey dárejede belgilenedi hám baha básekini minimallastıradı.
Joqarı baha siyasatı (bahalar dárejesi siyasatı ; skimming siyasatı ). Joqarı baslanǵısh bahanı belgilewdiń baha strategiyasi Jańa ónim zarur bahanı tólewge tayın bolǵan barlıq bazar segmentlerinen maksimal payda alıw ; hár bir satıwdan kóbirek dáramat penen kemrek satıwdı támiyinleydi.
Bazarǵa jańa ónimler menen kiretuǵın kompaniyalar kóbinese dáramatlardı qatlam -qatlam " alıp taslaw" ushın olardan joqarı bahalardı talap etedi. Bunday baha siyasatınıń abzallıqları tómendegilerden ibarat :
suwret jaratıw (suwret) sapali tovarlar joqari baslanǵısh baha nátiyjesinde qarıydardan, bul keleshekte baha tomenlegende satıwdı ańsatlastiradi;
ónim shıǵarıwdıń dáslepki dáwirinde salıstırǵanda joqarı qárejetler menen jetkilikli úlken muǵdarda payda alıwdı támiyinlew;
bahalar dárejesiniń ózgeriwine járdem beredi, sebebi qarıydarlar bahalardıń tómenlewin bahanıń asıwına qaraǵanda qolaylaw dep biledi.
Atalǵan baha siyasatınıń tiykarǵı kemshilikleri sonda, onı ámelge asırıw, qaǵıyda jol menende, waqıt penende sheklengen. Bahalardıń joqarı dárejesi básekileslerdi demde uqsas ónimler yamasa olardıń almastırıwshı ónimlerdi jaratılıwina undeydı. Sol sebepli básekileslerdin aktivligin bastırıw, rawajlanǵan bazarda qalıw ushın bahalardı tómenletiwdi baslaw zárúr bolǵan waqtın anıqlaw zárúrli wazıypa bolıp tabıladı. hám jańa segmentlerdi jawlap aladi.
Bazarǵa kirisiw siyasatı (P yutuq siyasatı ; tómen baha siyasatı ). Múmkinshiligi barınsha kóbirek qarıydarlardı tartıw hám bazar úlesin asırıw ushın jańa ónim ushın salıstırǵanda tómen baha belgilewdi óz ishine alǵan baha strategiyası.
Hámme kompaniyalar jańa ónimlerge joqarı bahalardı belgilewden baslamaydı, kópshilik olarǵa shaqırıq etedi bazarga kirisiw ushın. Bazarǵa tez hám tereń kirip barıw ushın, yaǵnıy. qarıydarlardıń maksimal sanın demde tartadı hám úlken bazar úlesin qolǵa kiritedi, olar jańa ónim ushın salıstırǵanda tómen bahanı belgileydiler. Bul bahalardan paydalanatuǵın kompaniya málim bir táwekelshilikti óz moynına aladı hám satıw kóleminiń asıwı hám dáramat muǵdarı tómenlew birlik bahasınan payda jetispewshiligi menen bir-birine sáykes keliwin kutedi. Bul túrdegi baha siyasatı islep shıǵarıw kólemi úlken bolǵan iri firmalar ushın bar.
Tómen bahalardı ornatıw ushın tómendegi shártler talap etiledi:
bazar joqarı baha basqashaligi menen ajralıp turıwı kerek, keyin tómen baha satıwdıń asıwına alıp keledi;
satıwdıń asıwı menen islep shıǵarıw hám tarqatıw qárejetleri azayıwı kerek;
baha sonshalıq tómen bolıwı kerek, kompaniya básekiden qashıwı múmkin, keri jaǵdayda baha ústinligi qısqa múddetli boladı.
Bazar segmentaciyasi siyasatı (differensial bahalar siyasatı ; tabaqalastirilgan bahalar ). Tovarlardı satıw qárejetlerindegi ayırmashılıqlardı esapqa almaǵan halda bir neshe qıylı bahalarda ámelge asırilatuǵın baha belgilew túri.
Differencial bahalaw bir neshe sırtqı kórinislerdi aladı. Bahalardı parıqlaw tutiniwshilar túrleri boyınsha turli taypadaǵı qarıydarlar finanslıq jaǵdayına qaray birdey ónim yamasa xızmet ushın hár túrlı bahalarda tólewin ańlatadı. Kambagal qarıydarlarǵa tovarlardı arzan bahalarda satıwdan alınǵan joytıwlar yamasa paydanıń jetispewshiligi olardı párawanlıq dárejesi olarǵa múmkinshilik beretuǵın qarıydarlarǵa joqarı bahalarda satıw arqalı oraladı. Mısalı, muzeyler studentler hám pensiyanerlerge shegirmeler beredi.

Juwmaqlap aytqanda, Jańa ónimlerge baha belgilewde bunday jantasıwlardan paydalanıw sizdiń kárxananizdagi jańa ónimler bahasın bazardaǵı jetekshi kompaniyanıń baha dárejesine qatań muwapıq túrde belgilewdi óz ishine almaydı. Bul jerde gáp tek sanaat yamasa bazar basshısınıń baha siyasatın esapqa aladi.. Jańa ónimdiń bahası jetekshi kompaniyanıń bahasınan shetke shıǵıwı múmkin, lekin tek málim shegaralar ishinde. Bul shegaralar kompaniyańız ónimleriniń bazardaǵı jetekshi kompaniyalar ónimlerinen sapası hám texnikalıq ústinligi menen belgilenedi. hám málim bir bazarda usınılıp atırǵan kóplegen ónimlerge salıstırǵanda firmanizdin jańa ónimlerindegi ayırmashılıqlar qanshelli kem bolsa, jańa ónimler ushın baha dárejesi sanaat basshısı tárepinen belgilengen " standartlar" ga jaqınlaw boladı.


Baha siyasatlarinin tiykargi maqseti tutiniwshi ham islep shigariwshi ortasundagi baylanislardi jaqsilawdi baha siyasati arqali amelge asiriw, islep shiagriwshi karxana, mekeme, sholkem yaki firmanin az shigin jumsap , islep shigariwdin optimal variantinan paydalanip kop payda aliwga qaratiladi. Albette bul ushin jergilikli bazarlarda analiz juritiw ushin marketingnin koncepciyalarin jaqsi biliwshi kadr kerekli boladi.

PAYDALANILGAN ADEBIYATLAR:




  1. AZLAROVA , XODJAMURATOVA, “MENEDJMENT HAM MARKETING TIYKARLARI”



  1. JIEMURATOV T, QALMURATOV, XALMURATOV, MIRZANOV “ EKONOMIKA TIYKARLARI”


3.INTERNET SAYTLARI
Download 25.43 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling