- U yoki bu polimerni sintez qilish ikki bosqichdan iborat bo‘lib,
- uning birinchisi dastlabki moddalar (monomerlar) bo‘lsa, ikkinchisi
- ularni polimerlarga aylantirishdir.
- Monomerlar quyi molekulyar moddalar bo Tib, molekulalari
- o‘zaro ta’sirlashib makromolekulalar hosil qiladi. Polimer hosil qilish
- uchun monomer molekulasi qo‘shbog‘ tutishi, beqaror halqa yoki
- karnida ikkita reaksion faol funksional guruhlarga ega boMishi lozim.
- Monomerlar olishda neft, tabiiy gaz muhim xomashyo hisoblanadi,
- bulardan tashqari toshko‘mir va boshqa qattiq yoqilg‘ilarni
- quruq haydash mahsulotlari ham xomashyo sifatida ishlatilishi
- mumkin.
- Etilen, propilen va butilen bevosita neft va neft fraksiyalaridan yoki yo‘ldosh gazdan kreking (400-500°C) yordamida yoki katalitik degidrogenlash (340-450°C) usuli bilan olinadi.
- Etilen, propilen va izobutilen polimerlari olishda bevosita ishlatilishi yoki boshqa monomerlar olish uchun qayta ishlanishi mumkin. Masalan, izobutilendan metakril kislotasi va uning
- hosilalarini olishda bu usul katta ahamiyatga ega.
- Vinil monomerlar orasida faol funksional guruhlar (karboksil,
- epoksid, aldegid, xlormetil, aminoguruhlar va h.k.) tutganlari alohida o ‘ringa ega. Bunday monomerlar yuqori kimyoviy faollikka ega boMgan polimerlar hosil qiladi.
- Neft, gazlar va ko‘mir bilan bir qatorda monomerlar sintezi
- uchun o ‘simlik xomashyosi ham ishlatiladi. Bularga, birinchi navbatda, yog‘och pentozanlari va qishloq xo‘jaligining turli xil chiqindilarini kiritish mumkin. Ularni suyultirilgan kisiotalar bilan qayta ishlab furfurol olinadi.
- Yuqori molekulyar birikma reaksiya toMiq oxirigacha
- borgandagina hosil boMadi. Deyarli darhol molekula oMchami katta boMrnagan polimer molekulalari hosil boMishi hisobiga monomer tugaydi, reaksiya davomida uncha katta boMmagan polimer (dimer,
- triiner, tetramer va h.k.) molekulalari o‘zaro reaksiyaga kirishib makromolekulalar hosil qiladi. Bunda oraliq mahsulotlarni ajratib olish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
