Tema: Jas mallardin’ jug’imli kesellikleri

Tema: Jas mallardin’ jug’imli kesellikleri.

Reje:

Kirisiw.

1)Qorasan keselligi.

2)Jug’imli vaginit keselligi.

3)Paratuberkulyoz keselligi.

4)Vibrioz keselligi.

5)Qaramallardin’ “Tawn” keselligi (chuma).

Juwmaqlaw.

Paydalang’an a’debiyatlar.

Kirisiw

• Insaniyat ayyemgi tariyxtan berli go’sh o’nimin istemal etpekte. Ha’r turli haywanlardi awlaw arqali hamde qolg’a uyretiw arqali go’sh o’nimin tutiniwda. Asirese mallardan go’sh o’nimin kop tutiniwda.Sebebi maldin’ go’shinde basqa haywan go’shlerine qarag’anda kobirek vitamin, kaloriya, belok siyaqlilarg’a bolg’an mu’tajligin tolig’iraq qanatlandiradi. Biraq xaliqti mal go’sh o’nimi menen ta’miynlew ushin ha’r qiyli keselliklerge qarsi gures alip bariw lazim. Bugin sol kesellikten tiykarg’I bir nesehwin ko’rip shig’amiz.

1)Qorasan keselligi

• Qorasan keselligi qaramallarda ushiraytin, awir keshiwshi jug’imli kesellik. Bul kesellik ayrim jag’daylarda qoy ham buyvullarda ushirawi mumkin. Kesellik ko’binshe 1-4 jastag’I mallarda ushiraydi. Qorasan mikrobi anaerob (kislorodsiz) jag’dayda ko’beyedi. Sirqi orataliqtan qorg’aniw ushin spora payda etedi. Sonin’ ushin sirtqi ortaliqta uzaq muddet jasay aladi. Topiraqta 10 jilg’a shekem jasaydi. Topiraq infekciyalarina kiredi.

Kesellik belgileri

Keselliktiń jasırın dáwiri 1-5 kunga teń. Korason keselligi utkir keshedi, xayvonning ishtaxasi yukoladi, tamır urıwı hám dem alıwı tezlashadi. Seret jaylarında korasonga tán isik payda boladı. Bul isik kúl menen basıp kurilsa, ishindegi xavo vijillaydi. Bunday túrde buyım 1-2 kún ishinde uladi. Sonı da aytıw kerek, buyım korasondan ulganligi málim bulsa, jarıq múmkin emes, onı darxol veterinariya koidasi talabına muvofik júk etiw kerek.

2)Jug’imli vaginit keselligi

• Juqpalı vaginit qaramallar jınıslıq organlarinin’ ziyanlaniwi menen xarakterlenedi. Keselmal jınıslıq organizmleriniń fiziologikalıq iskerligi buz'ladı, siyirlar qisir qaladi. Kesellik qozg’atiwshisi. Bul streptokokk túrine kiretuǵın mikrob bolip, ol mikroskopta noqatsiyaqli, monshaqsiyaqli formada ko’rinedi. Keselliktiń tiykarǵı deregi kesel siyir hám bug’alar. Kesel siyir hám bug’alardin’ ziyanlaniwi jınıslıq organlarinin’ silekey ajraladi`, onday jaǵdayda bolsa mikrob kop boladı. Sol mallarg’a mikrob ko’shiriw waqtinda bug’adan o’tedi. Siyirlar tábiyiy koshirilgende bug’a ozınıń jınıslıq organı arqali kesel siyirdan saw siyirǵa mikroblardı otkeredi.