Tema: Kórkem óner haqqında túsinik Reje

Xalıq kórkem óneri. Onıń klassifikaciyaında Aristotel tuwrıdan-tuwrı eliklew usılına tayanǵan. Sózdiń kórkem óneri retinde ádebiyat anıq " Poetika" avtorı tárepinen anıqlandi.
Lessing sonıń menen birge, onıń klassifikaciyaın basqa tiykarda qurǵan. Filosof kórkem ónerdi temporal hám mekansal dep ajratdi. Birinshisi ádebiyat hám muzıka, ekinshisi - súwret, háykel. Álbette, bul jaǵdayda anıq strukturalıq bólekti sızıw júdá qıyın, sebebi kontent jobası hám málim bir jumıs ushın ańlatpa jobası keskin parıq etiwi múmkin.
Romantizm insaniyatı dáwiri insaniyattıń názik hám shıraylı kórkem ónerge bóliniwi shárt. " Kórkem óner" sóziniń mánisi sol waqıtta júdá ayriqsha edi. Kórkem kórkem ónerge músinshilik hám teatr haqqında sóylemeslik ushın da ádebiyat, da súwretshishilik kiriwi múmkin. Biraq, hár qanday : muzıka kórkem óneri, háykel yamasa arxitektorshılıq - a priori insanǵa tásir etedi hám sol sebepli de mazmunli. Atap aytqanda, bul, álbette, muzıkaǵa tiyisli bolıp tabıladı.
Arnawlı bir waqıt ishinde málim bir taypa daǵı adamlardıń dúnyaǵa kóz qarasın sáwlelendirmasa, tariypi ele tolıq tushunilmagan kórkem óner ne? Eger siz bul haqqında oylap kórseńiz, jaratılishning tiykarǵı principlerıni belgileytuǵın ulıwma túsinik. Xalıq ijodi avtorǵa jáne de kúsheyip baradı. Bul ayrıqshalıqlar túrli táreplerge tiykarlanǵan : málim bir mámleket aymaǵında siyasiy, tariyxıy jaǵday, onıń xalqınıń diniy túsi, basqa mádeniyatlar menen óz-ara munasábetler.
Muzıka kórkem óneri. Suwretleytuǵın kórkem óner, hár qanday basqa sıyaqlı, asıǵıslıq menen bir neshe faktorlar menen belgilenedi. Birinshiden, bul málim bir millettiń gózzallıǵı kontseptsiyasın ańǵarıw. Aziyanıń estetik normaları slavyanlar yamasa túpkilikli amerikalıqlar ideallarına ulıwma uyqas kelmeydi. Ekinshi komponent - global kontekst. Kóplegen jaǵdaylarda, kórkem óner soǵan qaramay, jáhán mádeniyatındaǵı arnawlı bir aǵıslarǵa itibar qaratadı, odan ayriqsha elementler hám tiykarǵı principlerden paydalanadı, keyinirek insaniyattıń dúnyaǵa kóz qarasın onı rawajlanıwdıń bir yamasa basqa basqıshında anıqlaw imkaniyatın beredi.
Hár qanday estetik obiekt birinshi náwbette jaratılıw akti bolıp tabıladı. Túrli dáwirlerde bul processga munasábet pútkilley basqasha edi. Áyyemgi hám Orta ásir dáwirinde shayır, mısalı, aspan menen haqıyqat ortasında birlestirilgen qural, ótkendeginiń bir túri dep esaplanǵan. Keyinirek, jeke-avtor dáwirdiń payda bolıwı menen, shayır, muzıkashı yamasa súwretshi dóretiwshi retinde qaraldi. Pútkil álem ustalar qáleminen payda boldı, jańa haqıyqat boyawlar járdeminde jaratıldı, muzıkanıń dawısı menen jańa sezim-sezimler tuwıldı.