Tema: Maǵlıwmatlar bazasın basqarıw sistemalari Reje

2. Maǵlıwmatlar bazasın basqarıw sistemasınıń pútinligin támiynlew

Proektlestiriw hám ekspluataciya sistemasında maǵlıwmat qayta islep shıǵıwda MB pútinligin támiynlew tiykarǵı másele bolıp keledi. Pútinliktiń buzılıwı tekte operatordıń informaciya kiritiwdegi qátesi bolıp qalmay, balki isshi sistemanıń buzılıwıda bolıwı múmkin. Isshi sistemadaǵı jumıstıń orınlanbawı bazı-bir operaciyalar orınlanıp, bazı-birewleriniń orınlanıwı úlgerilmegenligi halatınan kelip shıǵadı.

Pútinlikti buzılıwı maǵlıwmatlardı kiritiwde yamasa tuwırılap kiritiwde relyacion operaciyalardı (proekciyalawda, jalǵawda) orınlawda payda bolıwı múmkin.
Pútinlik mashqalasın sheshiw, MB da maǵlıwmatlardıń tuwrılıǵın qálegen waqıtta támiynleydi, maǵlıwmat isenimligin tekseriw qaǵıydalarınan paydalanıp MB tablicasına haqıyqıy bolmaǵan maǵlıwmat kiritilip ketpewi arnawlı kórsetkishler toplamı dep ataladı.
Pútinliktiń buzılıwı maǵlıwmatlardı kiritiwde yamasa tuwırılap kiritiwde relyacion pútinlikti sheklew, maǵlıwmatlar bazası dárejesinde qaǵıydalardı avtomatik ornatadı, qay waqıttada operator tablicadaǵı maǵlıwmattı óshirse yamasa ózgerttirse ǵana tekseriw avtomatik túrde orınlanadı. Eger bazı-bir sheklewler buzılsa operaciyalar toqtatıladı.
Pútinlikti sheklew informaciya xarakteristikaların sáwlelendiredi hám predmet tarawındaǵı ózgesheliklerdi anıqlaydı. Pútinlikti sheklew maǵlıwmat obekt maydanına kortejlerge (qatar, jazıwlar), qatnasıqlarǵa (tablicalar, fayllardı), fayllar ortasındaǵı baylanıslarǵa tiyisli.

Pútinlik shekleniwin qadaǵalawda eki túrdegi shekleniw qollanıladı. Bir waqıttıń ózinde, hám keyingige alıp qoyılǵan shekleniwler. Keyingige qoyılǵan pútinlik shekleniwler operaciya dawamında emes, operaciya akırında jumıstıń orınlanıwın tekseredi. Keyingige qoyılǵan pútinlik sheklew tranzakciya túsinigi menen baylanıslı. Bul shekleniwlerge buxgalter provodkası háreketinde xızmet etewi mısal boladı.

Pútinlikti sheklewdi qadaǵalaw ámelde kóp waqıttıń alıwı múmkin. SHeklew buzılǵanında ǵana berilgen maǵlıwmatlar tekserilse, pútinlik shekleniwi buzılıwına alıp kelmeydi. Pútinlik shekleniwi predmet tarawına baylanıslı bolıp hám tekserilip kórilgende infologik modeline jazıladı.
Paydalanılǵan ádebiyatlar
1. Kuznecov S.D. Osnovı sovremennıx baz dannıx. Uchebnik. -http://www.citforum.ru/database/osbd/contents.shtml
2. Kirillov V.V. Osnovı proektirovaniya relyacionnıx baz dannıx. Uchebnoe posobie. –http://www.citforum.ru/database/dbguide/index.shtml
3. Pushnikov A.YU. Vvedenie v sistemı upravleniya bazami dannıx. Uchebnoe posobie/Izd-e Bashkirskogo un-ta. - Ufa, 1999. - 246 s. - http://www.citforum.ru/database/dblearn/index.shtml