Tema Ta’lim muassalarıda axborot kommunikatsiya texnologiyaları(akt) nan paydalanıwdın’ ma’qseti, wazıypası ha’m imkaniyatları Informatsiyaliq –kommunikatsiyaliq texnologiyalardan bilimlendiriw protsessinde paydalaniw

Multimedia Personal Computer (MPC) - standarti
Komp`yuterlerde grafikli ha`m ses fayllarin saqlaw ushin CD-ROM diskovodlardin` qollaniliwi komp`yuter sistemasi o`nimdarlig`ina salistirg`anda ma`lim talaplardi ko`ndelen` qilip qoyadi. CD-ROM diskovodinda audio mag`liwmatti jaziw ha`m oni audioadapter arqali kiritiw ham shig`ariw- bul mul`timedia (MPC) ushin mo`lsherlengen arnawli komp`yuterge iye boliwi kerek bolg`an yaki ma`jbu`riy sha`rt.
CD-ROM mag`liwmat toplag`ishi.
Gramplastinkalarg`a al`ternativ sipatinda jaratilg`an optik kompakt diskler (CD-ROM -campact disk read) bul tu`rdegi mag`liwmat tasiwshilardi qollawdin` jan`a imkaniyatlarin aship berdi. Ha`zirde kompakt disk proigrivatellar turmis ha`m sanaat apparaturalarinda audio esittiriwde ken` qollaniladi.
Endilikte CD-ROM toplag`ishlar arnawli komp`yuterde o`z ornina iye.
Kompakt disk-bul mag`liwmat saqlawda qollanilatug`in JK ko`lemi ushin standart plastik disk. Mag`liwmatlar raqamli kod belen kodlanadi ha`m disktin` arqa ta`repine ko`z ilmes ko`riniste jaylastiriladi. Bunda disk beti menen mexanik kontakt baylanisi joq, onin` islew mu`ddeti u`lken, basqa mag`liwmat saqlaw quralina qarag`anda natuwri islew hallari kem ushiraydi.

Ha`zirde kompakt disklerde bir qansha tu`rdegi a`meliy da`stu`rler bar. Olardin` ishinde ilmiy mag`liwmat ha`m jurnal maqalalari, ko`p bo`limli texnik bayanlar, finasliq esabatlar toplang`an mag`liwmatlar bazasin tabiw mu`mkin.
Tasiwshi mashinalardag`i hu`jjetlerge endi tayar su`wretler, tekstler, audiojaziwlar, videofragmentlerdi kirgiziw bir qansha an`sat. Mul`timedia qomuslar, elektron kartalar ha`m u`yretiwshi sistemalardan paydalaniw mu`mkin.
CD-ROM toplag`ishlarinin` jalg`iz kemshiligi- bul qatti disklerge salistirg`anda a`ste ha`reketlaniwi bolip esaplanadi. CD-ROM toplag`ish tu`rli interfeyslerge iye boliwi mu`mkin.
Interaktiv kompakt disk
CD-I texnologiyasi boyinsha interaktiv mul`timedia mag`liwmatin tasiwshilar- bul ha`zirgi waqittag`i audio ha`m video-qurilmalar. Olar tekstli ha`m grafik mag`liwmatti islep shig`iw imkaniyatin ken`eytiredi. Bul halda usi tu`rdegi mag`liwmatg`a mo`lsherlengen komp`yuter da`stu`rlerinen ken` paydalaniw na`zerde tutiladi.
CD-I texnik ko`z qarastan CD-ROM texnologiyasina tiykarlang`an, biraq paydalanilatug`in o`nim sipatinda ol CD-DA texnologiyasinan paydalanadi.
CD-I texnologiyasi to`mendegi imkaniyatlarg`a iye:

• 
  mul`timedia - ilovani bir interaktiv diskte paydalaniw. Ol tu`rli qurilmalar menen ta`miyinlengen;
  
• 
  kompakt disklerdin` bar bolg`an islep shig`ariw qurallarinan paydalaniw;
  
• 
  diskli sistemalardin` sa`ykes keliwi.
  

CD-I texnologiyasi boyinsha tayarlang`an kompakt diskler to`mendegi tarawlarda qollaniladi;

• 
  ta`lim ha`m tayarlaw (araliqtan turip oqitiw ha`m maa`liwmatnama, al`bom ha`m kitaplar ja`rdeminde o`z betinshe oqiw);
  
• 
  dem aliw; muzika plyus (muzika-tekstler, nota, su`wretler menen birge) ha`reketleniwshi oyinlar, oyin dawaminda u`yreniwN`
  
• 
  dem aliwdi sho`lkemlestiriw (siziw ha`mso`wret saliw, fil`mler jaratiw, qosiqlar jaziw);
  
• 
  sayahat (kartalar, navigatsiya ushin qurilma, sayahat haqqinda mag`liwmat, diagnostika ha`m t.b.).
  

CD-ROM toplag`ishlardi islep shig`ariwshi qa`niygeler tek g`ana mag`liwmatlardi uzatiw tezligin asiriwg`a, sonday-aq, kiriwg ketetug`in waqitdi qisqartiriwg`a ha`m u`lken itibar bermekde.