Temasındaǵı Kurs jumısı Qabıllaǵan: Fizikalıq hám kolloidlıq ximiya kafedrası docent: Uzaqbergenova Z. Orınlaǵan: 2s ximiya toparı studenti: Eshimuratova R. Nukus – 2023 Reje

Titrlew aqırın anıqlaw. Nitritometrik titrlewdiń sońǵı noqatı kóbinshe elektrometrik-potenciometrik titrlew usılında anıqlanadı. TSN n anıqlawdıń vizual indikatorlı usılında indikatorlardıń eki gruppası: ishki hám sırtqı indikatorlar qollanadı. Ishki indikator sıpatında tropeolin 00 (malina reńi kókke ózgeredi), tropeolin 00 dıń metilen kógı menen aralaspası (qızıl fiolet reńı kókke ózgeriwshi), neytral qızıl, safran n J, metil sarısı, 2K-kislota kógi sıyaqlı redoks-indikatorlar qollanadı. Sırtqı indikator sıpatında kraxmal hám kaliy yodid shińdirip, soń qurıtılǵan yodidkraxmal qaǵazı ısletiledi. Sırtqı indikator qollanǵanda titrlew dawamında (málim waqıt aralıǵında), titrlanıwshı aralaspanı bir tamshısı yodokraxmal qaǵazına tásir ettirip baqlap barıladı. EN ǵa shekem titrlanıwshı eritpede artıqsha oksidlawshı – nitrit-ionları joqlıǵı sebepli, yodokraxmal qaǵazında yodid-ionnıń oksidleniwi júz bermeydi hám qaǵaz kógermeydi EN nen ótken soń titrlew kolbasına túsken titranttıń birinshi artıqsha tamshısınan eritpede NO₂^- anionları payda bolǵan sebepli yodokraxmal qaǵazındaǵı yodid-ionları nitrit-ionları tásirinde yodqa shekem oksidlenedi.
2J^- + 2NO₂^-


III. JUWMAQLAWSHI BÓLIM

Meniń bul kurs jumısı temasınan juwmaqlarım tómendegilerden ibarat: Oksidleniw – qaytarılıw reaktsiyalarında oksidlewshi elektronlar biriktırip alıp qaytarıladı, qaytarıwshı bolsa elektronlar shıǵarıp oksidlandi. Elektronlardıń ane sonday qayta oksidleniwi aqıbetinda reakciyaǵa kirisken atom yaki ionlardıń oksidleniw dárejeleri ózgeredi, oksidlanıp atirǵan atom yaki ionlardıń oksidleniw dárejesi artadı, qaytarılıp atırǵan atom yaki ionlardıń oksidleniw dárejesi kemeyedi.

Máselen: Fe₂⁺ diń Fe₃⁺ ke, Сl^- diń Сl₂ ge, Cu nıń Cu₂⁺ ke ótiwi oksidleniwden ibarat, sebebi úsh halda da atom yaki ionlardıń oksidleniw dárejesi ( +2 dan +3 ke, -1 dan 0 ge hám 0 den + 2 ge shekem) artadı. Oksidllewshi hám qaytarıwshılar bir-birinen ózlerinıń kúshlerine qarap, yaǵnıy ximiyalıq aktivlerge qarap parıqlanadı. Kúshli oksidlewshilerde elektronların biriktirip alıw qasiyeti kúshli boladı. Sonıń ushın olar kópshilik qaytarıwshılar elektronların sol qatarda, kúshsiz, yaǵnıy óz elektronların qıyınshılıq penen beretuǵın qaytarıwshılar elektronların da tartıp aladı. Kersinshe, kúshsiz oksidlewshilardıń elektron biriktiriw qasiyeti júdá kúshsiz boladı. Sol sebepli olar tek ǵana kúshli (yaǵnıy elektronların ańsatǵana beretuǵın) qaytarıwshılardı oksidley aladı. Oksidlew potencialları úlkenligıne qarap oksidlawshı hám qaytarıwshılardıń kúshleri haqqında pikir júritiw múmkin. Muǵdar analizinde oksidlaw potencialı úlken áhmiyetke iye. Eger bir qımbat bahalı metalldan ( máselen platina) jasalǵan elektrod quramında oksidlawshı yaki qaytarıwshı bar eritpege túsirilse, oksidlawshı metall elektronların málim muǵdarın tartıp aladı yaki kersinshe qaytarıwshı óz elektronların metallǵa beredi. Bunda elektrod málim potencialǵa shekem teris yaki oń zaryadlanadı hám bul potencial elektronlardıń qayta bólistiriliwin teńlep turadı. Eritpenıń oksidlawshılıq qasiyeti qansha kúshli bolsa, oǵan túsirilgen elektrod sonsha joqorı oń zaryadqa iye boladı.