Temirbeton konstruksiyalarni chegaraviy holatlar bo`yicha hisoblash. Reja: Temirbeton konstruksiyalar

Metall konstruksiyalarni chegaraviy holatlar bo‘yicha hisoblash
Qurilish konstruksiyalarni hisoblashdan maqsad kam miqdorda
material sarflab tashqi ta’sir etayotgan jami yuklarga yetarli
darajada ko'tarish qobiliyatiga ega bo'lgan, konstruksiyalarni
yaratishdir. Metall konstruksiyalarni asosan chegaraviy holatlar
bo'yicha hisoblashadi.
Chegaraviy holatlar deganda, konstruksiyalarning ishlatilish
jarayonida oldindan belgilangan talablarga javob bermay qolishi
tushuniladi. Birinchi guruh chegara holatlar konstruksiyani yuk
ko'tarish qobiliyatini yo'qotish bilan bog'liq bo‘lib va ularga
quyidagilar kiradi: shakl umumiy ustuvorligining yo‘qolishi, vaziyat
ustuvorligining yo‘qoIishi, qurilma metallining toliqishi yoki boshqa
biror xarakterdagi buzilish, yuklarning va tashqi muhitning
birgalikdagi noqulay ta’siri natijasida buzilish, qurilmalardan foydalanishni to‘xtatishga olib keladigan rezonans tebranishlar, metall
materialning oquvchanligi, birikmalardagi siljishlar, o‘z-o‘zidan
cho‘ziluvchanlik yoki darzlaming haddan tashqari ochilishi natijasida
konstruksiyalardan foydalanish mumkin bo‘lmagan holatlar.
Ikkinchi guruh chegaraviy holatlarga konstruksiyadan normal
foydalanish qiyinlashib qolganligi bilan bog‘liq bo'lib va ularga
quyidagilar kiradi: yo‘I qo‘yib bo'lmaydigan siljishlar, tebranishlar
va darzlar paydo bo‘lishi natijasida ishlash muddatining
kamayishiga olib keladigan holatlar kiradi. Konstruksiyalarni
chegaraviy holatlarga hisoblash va inshootni qurish yoki undan
foydalanish davrining barcha bosqichlarida chegara holatlardan
birortasining ham vujudga kelmasligini ta’minlashdan iboratdir.
Birinchi guruh chegaraviy holatlari uchun umumiy shart
quyidagicha yozilishi mumkin:
N < S (3.1) N — hisoblanayotgan elementda yuklami noqulay birgalikda ta’siri natijasida hosil bo‘ladigan kuch,
S — hisoblanayotgan elementning yuk ko4arish qobiliyati.
Elementdagi hosil bo'ladigan kuchni quyidagi formula orqali aniqlanadi:

bu yerda,
N i - kuch F„i=l ga teng bo'lgandagi elementda hosil bo'ladigan kuch;
Yfi - yuk bo'yicha ishonchiilik koeffitsiyent;
Yn - bino vazifasiga ko‘ra ishonchiilik koeffitsiyenti;
T — yuklarning biigalikda ta’sir etishini e’tiboiga oladigan koeffitsiyent.
Elementning yuk ko‘tarish qobiliyati uning yuzasiga va
materialning qarshiligiga bog'liq bo‘lib u quyidagicha aniqlanadi;

Bu yerda: Ap — element ko‘ndalang kesimining netto yuzasi;

Ry — element materialining oquvchanligi bo‘yicha hisobiy qarshiligi;
Yc ~ ishlash sharoitini e’tiboiga oluvchi koeffitsiyent.

Shunday qilib, birinchi guruh chegaraviy holati bo‘yicha hisoblash tenglamasi quyidagicha yoziladi:

Chegaraviy holatni ikkinchi guruh bo'yicha hisobiy ifodasini quyidagicha yozish mumkin:

bu yerda:

- birlik yuk ta’sirida elementdagi hosil bo'ladigan elastic siljishi;