Темирйўлларни перегонларда ва станцияларда қор кўчкиларидан ҳимоя қилиш

Йўл ва станцияларни қордан тозалаш
Барча станция йўллари қорни тозалаш тартибига кўра учта навбатга бўлинади.
Биринчи босқичда асосий, тепалик, саралаш йўллари ва манёвр қилиш йўллари, стрелкали ўтказгичлари бўлган қабул қилиш-жўнатиш йўллари, тикланиш ва ўт ўчириш поездларининг тўхташ йўллари, қор тозалаш поездлари, шунингдек ёқилғи омборлари ва алоқа тармоғининг навбатчилик пунктларига олиб боради. Ушбу йўллар ва стрелкали ўтказгичлар қор ёғиши ва қор бўрони бошланган пайтдан бошлаб дарҳол қордан тозаланиши керак.
Иккинчи босқичда омбор ва юклаш усуллари, шунингдек депо, моддий омборлар ва устахоналар (ускуналар ва бошқалар) киради.
Учинчи навбатда бошқа барча йўллар тозаланади.
Оралиқ станциялардаги йўллардан қорни тозалаш одатда қор тозалаш ва йўл струглари томонидан амалга оширилади. Саралаш, участка ва йирик йўловчи станцияларида қорни тозалаш қор тозалаш поездлари томонидан амалга оширилади.
Қор тозалаш поездларини тўғри маневр қилиш учун ҳар бир станция паркининг йўллари ва стрелкали ўтказгичлари алоҳида зоналарга бўлинади.
Ҳар бир станция парки учун қор тозалаш технологияси ишлаб чиқилада. Ҳар бир парк (йўллар гуруҳи) учун жами қайдномада умумлаштирилади.
Бунинг учун қор тозалаш поезди тепалик томон, локомотив эса парк томон ҳаракатланади.
Иш бошлиғининг сигналига кўра, юкланаётган машиналар бирлаштирилмайди ва ишчи органлари ёқилган ҳолда иш ҳолатидаги машина чегара устунига горка (тепалик) томон ҳаракатланади. Агар ушбу йўллар гуруҳида вагонларни тарқатишни имкони бўлмаса, горка (тепалик) да навбатчи одамнинг буйруғи билан қорни олиб ташлаш поезди ажратувчи стрелкадан ташқарида ҳаракат қилишни давом эттиради ва кейинги йўлга ўтади; цикл бутун поезд қор билан тўлдирилгунча такрорланади.
Тормозлаш позициялари участкаларидан қорни олиб ташлаш тугагандан сўнг, 2-сонли қор тозалаш поезди ишлай бошлайди, бу эса тормозлаш жойларидан ташқарида саралаш паркининг йўлларида қорни олиб ташлайди.
Саралаш паркининг йўлларида қорни олиб ташлаш учун келиш шаклланиш паркининг бошидан амалга оширилади. Қор тозалаш поезди горка (тепалик) томон ҳаракатланаётганда, ён қанотлари ва чўткалари йўлга қор олиш учун ён қанотлари ва чўткалари ёқилади. Агар йўлда эркин турган вагонлар бўлса, манёвр диспетчери ёки тепаликдаги навбатчи шахс кўрсатмаси билан улар локомотивга бириктирилади ва етакчи машина тозалаш бошида тургунча тепаликка ётқизилади. Кейин қор тозалаш поезди иш ҳолатида шаклланиш паркининг бош тарафига қараб ҳаракат қилади ва йўлларни тозалайди. Вагонлар бош тараф чегара устунига тортилади ва очилмайди. Саралаш йўлида вагонларнинг катта гуруҳи билан қор тозалаш поездининг локомотивига ёрдам бериш учун горка (тепалик) локомотиви ажратилади. Поезд тўлиқ қор билан тўлдирилгунга қадар паркнинг бир ёки бир нечта йўлларини тозалагандан сўнг, у тушириш учун юборилади ва кейин қор тозалаш жойига (фронт) қайтади. Паркнинг йўлларидан қор бутунлай олиб ташланмагунча цикл такрорланади.
Қабул қилиш паркида фақат битта бўш йўл бўлса, тозалаш қорни кўчириш усули билан ҳам амалга оширилиши мумкин. Шу билан бирга, қор тозалаш машинаси эркин йўл бўйлаб кетма-кет ўтади ва тепалик бўйлаб ҳаракатланадиган вагонлар таркибидан чиқарилганда қорни қўшни йўлга ўтказади. Ушбу иш усулидан жўнатиш паркида ҳам фойдаланиш мумкин.
Жўнатиш паркида қорни олиб ташлаш поезд йўлга кетгандан кейин амалга оширилади. Поезд жўнаб кетгандан сўнг, станциядаги (паркдаги) хизматчи қор тозалаш поездининг тозалаш ва қор тозалаш учун бўш йўлга келишига рухсат беради.
Нишаб остидаги йўл струги билан қорни кўчириш паркнинг ўртасидан иккала йўналишда ҳам амалга оширилади. Агар қиялик остида қорни тўкиб ташлашнинг имкони бўлмаса, уни ажратилган йўллардаги валларда ва қорларни олиб ташлаш поезди билан дарҳол тозалаш билан йиғиш керак, шунда қор бўрони қайта бошланганда ҳосил бўлган валлар ҳисса қўшмайди.
Қорни йўл струги билан ишлов бериш учун поездлар ҳаракати учун ёпилган ҳолда 20-30 дақиқа давомида иккита қўшни йўлни доимий равишда бўшатиш талаб қилинади (биринчи йўлни йўл струги, иккинчисини қаноти эгаллайди). Ҳар бир иш жойидан кейин қанот ва йўл струги пичоғи кейинги йўлга ўтиш учун транспорт ҳолатига келтирилади.
Қор тозалаш ишлари пайтида қабул қилиш ва жўнаш паркларида йўлларни механизациялашган тозалаш ва қор тозалашнинг технологик жараёнига мувофиқ поездлар ва ҳаракатланувчи таркиб эгаллаши керак, шунда қор тозалаш ва қор тозалаш ишларини ташкил қилиш мумкин.