Termiz davlat universiteti arxitektura va qurilish fakulteti transport tizimlari va inshootlari kafedrasi

II-Modul. O`lchash xatolari to`g`risida tushunchalar .
5-mavzu. O`lchash xatolari to`g`risida tushunchalar (teng aniqlikdagi takroriy o`lchash).
O`lchash klassifikatsiyasi (xato turlari,zaruriy va ortiqcha ushlash,teng va teng emas o`lchashlar). Tasodifiy xatolarning xususiyatlari . Bevosita o`lchash natijalarining aniqligini baxolash (o`rta arifmetik qiymat, o`rtacha kvadratik xato, Gauss formulasi, chekli xato, nisbiy xato, o`lchash natijalari funksiyasining o`rtacha kvadratik xatosi.
6-mavzu. O`lchash xatolari to`g`risida tushunchalar (teng emas aniqlikdagi o`lchashlar).
Arifmetik o`rtacha miqdorning o`rtacha kvadratik xatosi. Ehtimoliy xato va undan foydalaniib o`rtacha kvadratik xatoni aniqlash. Bessel` formulasi, ikkilamchi (qo`sh) o`lchashlarni baholash , teng emas aniqlikda o`lchash natijalariga baho berish (o`lchash) natijalarining vazni birligining o`rtacha kvadratik xatosi, umumiy o`rtacha kvadratik xatosi, umumiy o`rtacha arefmetik qiymat va uning o`rtacha kvadratik xatosi). Funktsiya vaznini argument vazni yordamida aniqlash.


III-Modul. Topagrafik kartalar
7-mavzu. Topagrafik kartalar va planlar.
Masshtablar (sonli, chiziqli va ko`ndalang ), masshtablarni aniqlash. Plan, karta va profil` to`grisida tushincha. Kartalarni masshtablar klassifikatsiyasi.
Topagrafik karta va planlarni varaqlarga bo`linish va nomenklaturasi.


8-mavzu. Joy rel`efini topografik karta va planlarda tasvirlanishi.
Rel`ef, rel`efining asosiy shakllari, joy rel`efini topografik karta va planlarda tasvirlanishi. Gorizantal, gorizantallarning xususiyatlari; asosiy, qo`shimcha va yordamchi gorizantallar. Plan va kartalarning masshtablariga bog`liq holda gorizantal kesim balandligini tanlash, qiyalik burchagi va nishablik uchun masshtablar.


9-mavzu. Topagrafik kartada o`lchash ishlari.
Topagrafik kartalarning elementlari, topagrafik karta va planlarda shartli belgilar. Topagrafik kartada nuqtaning to`g`ri burchaklari va geologik koordinatalarini aniqlash. Topagrafik kartada berilgan chiziq yo`nalishini hamda yo`nalishlar orasidagi burchakni o`lchash, kartada egri chiziqlarni o`lchash. Topagrafik kartalarda mayda o`lchash (grafik, analitik, mexanik).