Termiz davlat universiteti chet tillar fakulteti nemis tili ta
Xususiylashtirishning to’lovliligi
Download 72 Kb. Pdf ko'rish
|
ijtimoiy-iqtisodiy tizimlar va mulkchilik munosabatlari
- Bu sahifa navigatsiya:
- Asosiy tayanch tushunchalar: Ishlab chiqarish usuli
- Ishlab chiqarishning texnologik usuli
- Mulkdan egalik qilish
|
Xususiylashtirishning to’lovliligi ham muhim xususiyatdir. Pulni
to’lash orqali davlat tasarrufidagi korxona va ob‘ektlarni xususiylashtirishda mulkni bepul taqsimlash bilan bog’liq salbiy holatlar bartaraf etilishining imkoniyati yaratildi. Yana bir xususiyat - respublikada mulkni davlat tasarrufidan chiqarish chog’ida aholi uchun kuchli ijtimoiy kafolatlar yaratildi va ta‘minlandi. Masalan, xususiylashtirilayotgan korxona mehnat jamoasiga aktsiyalarni imtiyozli shartlar bilan sotish, yangi mulkdorga eskirgan asosiy fondlar hamda ijtimoiy infrastruktura ob‘ektlarini bepul topshirish, davlat korxonalarining mol-mulki, fermalari, bog’larni imtiyozli shartlar asosida xususiylashtirish, hamda soliq to’lashda ayrim imtiyozlar berish kabilardir. Asosiy tayanch tushunchalar: Ishlab chiqarish usuli - bu ishlab chiqaruvchi kuchlar bilan ishlab chiqarish munosabatlarini bir-biriga qo’shilishidir. Ishlab chiqaruvchi kuchlar – bu ishchi kuchi bilan ishlab chiqarish vositalarini o’zaro birligidan iborat. Ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar – bu insonlarni yashashi uchun zarur bo’lgan hayotiy vositalarni ishlab chiqarish, taqsimlash, ayirboshlash va iste‘mol qilish jarayonida hosil bo’ladigan iqtisodiy aloqalar birligidir. Ishlab chiqarishning texnologik usuli - bu mehnat vositalari, materiallari, texnologiya, energiya axborotlari va ishlab chiqarishni tashkil etish usulidir. Mulkchilik munosabatlari – bu tabiatda mavjud bo’lgan narsalarga egalik qilish, ulardan foydalanish, uni o’zlashtirish va tasarruf etish jarayonida hosil bo’ladigan iqtisodiy aloqalar majmundir. Mulkdan egalik qilish – bu mulkdorlik huquqi bo’lib, amaldagi qonunchilik bilan tavsiflanadi. Mulkni o’zlashtirish – bu mulkni o’zini va undan olingan daromadlarni iste‘mol qilishdir. Mulkni tasarruf etish – bu mulkni taqdirini mulkni taqdirini o’zi beligilashidir. Mulk ob‘ektlari – bu mulk bo’lgan barcha boylik turlari tashkil etadi. Mulk sub‘ektlari – bu mulk egalari bo’lgan barcha sub‘ektlari va uni o’zlashtirishdagi barcha Download 72 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|