Test. 1-Mavzu. Iqtisodiy tahlil fani ilk bor qanday nomlangan?

Test. 1-Mavzu.

1. 
   Iqtisodiy tahlil fani ilk bor qanday nomlangan?
   

1. 
   Hisobot tahlili.
   
2. 
   Balans talqini.
   
3. 
   Balansshunoslik.
   
4. 
   Iqtisodiy tahlil.
   

2. 
   Iqtisodiy tahlil (Balansshunoslik) fani qachon paydo boʻlgan?
   

1. 
   XIX asr oxirlarida.
   
2. 
   XIX asr boshida.
   
3. 
   XX asr boshlarida.
   
4. 
   XX asrning 60-yillarida.
   

3. 
   Qabul qilinadigan qarorlarning xarakteriga qarab tahlil qanday turlarga boʻlinadi?
   

1. 
   Iqtisodiy tahlil, Moliyaviy tahlil, Strategik tahlil.
   
2. 
   Dastlabki tahlil, Tezkor tahlil, Yakuniy tahlil, Istiqbolli tahlil.
   
3. 
   Dastlabki tahlil, Iqtisodiy tahlil, Dispersion tahlil, Joriy tahlil.
   
4. 
   Moliya-iqtisodiy tahlil, Texnik-iqtisodiy tahlil.
   

4. 
   Iqtisodiy tahlil fanining obʼektiga nimalar kiradi?
   

1. 
   Boʻlimlar, brigadalar, guruhlar, tashkilotlar, korxonalar va boshqa tashkilotlar.
   
2. 
   Davlat, jamoat tashkilotlari, korporatsiyalar, birjalar, korxonalar, tashkilotlar, birlashmalar va boshqa xoʻjalik yurituvchi subʼektlar.
   
3. 
   Maktablar, OTMlar, futbol klublari, sport jamoalari, musiqiy guruhlar va boshqa jamoalar.
   
4. 
   Tashkilotlar, kompaniyalar, konsernlar, firmalar, zavodlar, guruhlar, sinflar, jamoalar, sindikatlar, trestlar.
   

5. 
   Iqtisodiy tahlil fanining predmeti.
   

1. 
   Xo‘jalik faoliyatida ob’ektiv (tashqi) va sub’ektiv (ichki) omillar ta’sirida sodir bo‘lgan, bo‘layotgan va bo‘ladigan ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni ma’lumotlar manbaida ifodalangan ko‘rsatkichlar tizimi (sistemasi) orqali uning holatiga baho berish va yaxshilash yo‘llarini ishlab chiqishni o‘rganishdan iboratdir.
   
2. 
   Xo’jalik mablag’lari (aktivlar), ularning manbalari (passivlar) va mablag’larning kengaytirilgan takror ishlab chiqarish jarayonidagi doiraviy aylanishi hamda faoliyat natijalari.
   
3. 
   Pulning paydo bo`lish sabablari, pul shakllari va turlarining evolyutsiyasi, uning mohiyati va uning namoyon bo`lish shakllari, funktsiyalari, Qiymat shakllarining evolyutsiyasi, Qiymatning shakllari, boshqa iqtisodiy kategoriyalardan ajralib turuvchi o`ziga hos xususiyatlari hamda kredit pullari va ularning turlarini chuqurroq o`rgatish.
   
4. 
   Hozirgi bozor munosabatlari shakllanayotgan sharoitda ko‘p mulkchilikka asoslangan barcha yuridik va jismoniy shaxslarnnng xo‘jalik faoliyatida mujassam.
   

6. 
   Iqtisodiy tahlil fanining tamoyillari:
   

1. 
   Tizimliylilik; ishonchlilik; taqqoslanuvchanlik; betaraflik; davriylik; pulli baholash; hisobga olish; mazmunning shakldan ustunligi; aniq baholash; uzluksizlik.
   
2. 
   Hujjatlashtirish; inventarizatsiya; baholash; kalkulyatsiya; ikki yoqlama yozuv; buxgalteriya schyotlari; buxgalteriya balansi; hisobot.
   
3. 
   Hisoblab yozish; ikki yoqlama yozuv usuli bilan hisob yuritish; davomiylik; ishonchlilik; xoʻjalik operatsiyalari, aktivlar va passivlarga pul bilan baho berish; ehtiyotkorlik; moliyaviy hisobotning holisligi.
   
4. 
   Mazmunning shakldan ustunligi; koʻrsatkichlarning qiyosiyligi; aktiv va majburiyatlarning haqiqiy bahosi; tushunarlilik; muhimlik; tugallanganlik; izchillik; zamonaviylik.
   

7. 
   Iqtisodiy tahlil fanining tarixiy taraqqiyot jarayonida atalgan nomlari to’g’ri ketma-ketlikda keltirilgan qatorni toping.
   

1. 
   Balansshunоslik-Balansni tahlil qilish-Balans talqini-Iqtisоdiy tahlil-Hisоbоt tahlili-Xo’jalik faоliyati tahlili-Mоliyaviy va bоshqaruv tahlili.
   
2. 
   Balansshunоslik-Balans talqini-Balansni tahlil qilish-Mоliyaviy va bоshqaruv tahlili-Xo’jalik faоliyati tahlili-Iqtisоdiy tahlil-Sоtsial-iqtisоdiy tahlil.
   
3. 
   Balansshunоslik-Balans talqini-Balansni tahlil qilish-Xo’jalik faоliyati tahlili-Iqtisоdiy tahlil-Mоliyaviy va bоshqaruv tahlili-Hisоbоt tahlili-Sоtsial-iqtisоdiy tahlil-Iqtisоdiy tahlil.
   
4. 
   Balansshunоslik-Balans talqini-Balansni tahlil qilish-Hisоbоt tahlili-Iqtisоdiy tahlil-Sоtsial-iqtisоdiy tahlil-Xo’jalik faоliyati tahlili-Iqtisоdiy tahlil-Mоliyaviy va bоshqaruv tahlili.
   

8. 
   Iqtisodiy tahlil fani qaysi fanlar bilan o’zaro aloqador emas?
   

1. 
   Buxgalteriya hisobi va audit; Ishlab chiqarishni tashkil etish va boshqarish; Mikro va makroiqtisod; Rejalashtirish (biznes reja tuzish); Statistika va informatika; Moliya, bank, soliq masalalariga taaluqli fanlar bilan; Iqtisodiy matematika va kompyuter asoslari fani bilan; Xuquqiy fanlar bilan; Tabiiy fanlar bilan va hakozolar.
   
2. 
   Buxgalteriya hisobi va audit; Ishlab chiqarishni tashkil etish va boshqarish; Mikro va makroiqtisod; Musiqa fani; Chizmachilik fani; Statistika va informatika; Moliya, bank, soliq masalalariga taaluqli fanlar bilan.
   
3. 
   Mikro va makroiqtisod; Rejalashtirish (biznes reja tuzish); Statistika va informatika; Moliya, bank, soliq masalalariga taaluqli fanlar bilan; Tasiriy san’at; Ona tili; Falsafa; Dinshunoslik; Jahon tarixi; Buxgalteriya hisobi va audit; Ishlab chiqarishni tashkil etish va boshqarish.
   
4. 
   Chizmachilik; Musiqa; Tasiriy san’at; Ona tili; Jismoniy tarbiya; Dinshunoslik; Jahon tarixi; O’zbekiston tarixi.
   

9. 
   O’zbekistonda “Iqtisodiy tahlil” fanining o’zbek maktabiga asos solgan olimlar kimlar?
   

1. 
   I.T.Abdukarimov, M.I.Bakanov, A.D.Sheremet, V.V.Osmolovskiy, A.T.Ibragimov.
   
2. 
   R.N.Xudyakov, N.A. Kirarisov, A.Shoalimov, M.Q.Pardaev.
   
3. 
   I.T.Abdukarimov, M.Q.Pardaev, M.M.To‘laxo‘jaeva, A.T.Ibragimov, A.Shoalimov.
   
4. 
   F. V. Yezerskiy, P.I. Reynbot, A.V. Prokofyev, V. S. Nemchinov.
   

10. 
    O’zbekistonda “Iqtisodiy tahlil” fani nechchanchi yillarda shakllangan?
    

1. 
   XX asrning 20-yillarida.
   
2. 
   XX asrning 80-yillarida.
   
3. 
   XX asrning 60-yillarida.
   
4. 
   XIX asrning 80-yillarida.
   

S	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
J	C	A	B	B	A	A	D	D	C	C

Test. 2-Mavzu.

1. 
   Iqtisodiy tahlil usullari qaysilar?
   

1. 
   Taqqoslash, Guruhlash, Stoxastik omilli tahlil o’tkazish usullari, An’anaviy usullar.
   
2. 
   Stoxastik omilli tahlil o’tkazish usullari, Ko’rsatkichlarni optimallashtirish usullari, An’anaviy usullar, Deterministik omilli tahlil o’tkazish usullari.
   
3. 
   Deterministik omilli tahlil o’tkazish usullari, Ko’rsatkichlarni optimallashtirish usullari, Stoxastik omilli tahlil o’tkazish usullari, Proporsional taqsimlash.
   
4. 
   Taqqoslash, Guruhlash, Balans usuli, Indeks.
   

2. 
   Iqtisodiy tahlilning an’anaviy usullari.
   

1. 
   Taqqoslash, Guruhlash, Balans usuli, Grafik usulda tasvirlash.
   
2. 
   Taqqoslash, Nisbiy miqdorlarni hisoblash, O’rtacha miqdorlarni hisoblash, Grafik usulda tasvirlash, Integral, Balans usuli.
   
3. 
   Taqqoslash, Nisbiy miqdorlarni hisoblash, O’rtacha miqdorlarni hisoblash, Grafik usulda tasvirlash, Guruhlash, Balans usuli.
   
4. 
   Taqqoslash, Nisbiy miqdorlardagi tafovut, Integral, Indeks, Zanjirli bog’lanish, Dispersion tahlil, Stoxastik tahlil.
   

3. 
   Balans usulidan davr boshiga tovarlar qoldig’i qaysi formula orqali aniqlanadi?
   

1. 
   Qb=S+B+Qo-K
   
2. 
   Qb=S+B+Qo+K
   
3. 
   Qb=S+B-Qo+K
   
4. 
   Qb=S+B-Qo-K
   

4. 
   Stoxastik omilli tahlil o’tkazish usullari.
   

1. 
   Korrelyatsion tahlil, Dispersion tahlil, Komponentli tahlil, Zamonaviy ko’p o’lchamli tahlil.
   
2. 
   Korrelyatsion tahlil, Dispersion tahlil, Komponentli tahlil, Zamonaviy ko’p o’lchamli tahlil, Balans tahlil.
   
3. 
   Zamonaviy ko’p o’lchamli tahlil, Matematik dasturlash, Balans tahlil, Dispersion tahlil.
   
4. 
   Stoxastik omilli tahlil o’tkazish usullari, Ko’rsatkichlarni optimallashtirish usullari, An’anaviy usullar, Deterministik omilli tahlil o’tkazish usullari.
   

5. 
   Deterministik omilli tahlil o’tkazish usullariga qaysilar kirmaydi?
   

1. 
   Guruhlash, Matematik dasturlash, Ommaviy xizmat ko’rsatish, Komponentli tahlil.
   
2. 
   Guruhlash, Indeks, Integral, O’yinlar nazariyasi.
   
3. 
   Matematik dasturlash, Zanjirli bog’lanish, Grafik usulda tasvirlash, Proporsional taqsimlash.
   
4. 
   Absolyut miqdorlardagi tafovutlar, Nisbiy miqdorlardagi tafovutlar, Operatsiyalarni tadqiq qilish, An’anaviy usullar, Integral, Dispersion tahlil.
   

6. 
   Iqtisodiy tahlil o’tkazishda qanday vositalardan foydalaniladi?
   

1. 
   Tahliliy jadvallar, jarayonlar, buxgalteriya schyotlari va axborotlar.
   
2. 
   Tahliliy jadvallar, tegishli tahlil usuli, inventarlar va hisobotlar.
   
3. 
   Tahliliy jadvallar, ulardagi mutloq va nisbiy ko‘rsatkichlar, kalkulyator va chizmalar.
   
4. 
   Tahliliy jadvallar, ulardagi mutloq va nisbiy ko‘rsatkichlar, tegishli tahlil usuli va grafiklar, diagrammalar.
   

7. 
   Iqtisodiy tahlil o’tkazish nechta bosqichdan iborat?
   

1. 
   3 bosqich: Iqtisodiy jarayon, hodisa va voqealarni rivojlanishini, o‘zgarishini ob`ektiv (tashqi) va sub`ektiv (ichki) ta`sir etuvchi omillar bilan umumiy bog’liq holda o‘rganish; o‘rganilayotgan firma, tashkilot, muassasa va uyushmalarning faoliyatini to‘liq va keng o‘rgangan holda aniq va xolisona baho berish; ijobiy va salbiy ta`sir etgan omillarni aniqlash, raqamlarda ko‘rsatish va hisoblash; bor bo‘lgan imkoniyatlar, samaradorlikni oshirishni yo‘l-yo‘riqlarini ko‘rsata olish; ilg’or g’oya va tajribalarni o‘rganilayotgan jarayonga qo‘llash yo‘nalishlarini belgilash.
   
2. 
   6 bosqich: Biznes-rejaning qanchalik realligi (mavjudligi) va ilmiy jihatdan asoslanganligiga baho berish; xo‘jalikni rivojlantirishning joriy va istiqbol rejalarini tuzish uchun iqtisodiy ko‘rsatkichlar bazasini aniqlash; biznes-rejasining bajarilishiga ob’ektiv baho berish hamda uni bajarishda korxonalarga bog’liq va bog’liq bo‘lmagan omillar va sabablarni bir-biridan ajratib aniqlash; ichki xo‘jalik rezervlarini aniqlash (bu o‘rinda tahlilning samarasi, birinchidan, aniqlangan rezervlarni butun nazariy jihatdan asoslangan rezervlarga nisbati va ikkinchidan, amalga oshirilgan rezervlarning aniqlangan rezervlarga nisbati bilan belgilanadi); korxonalarning xo‘jalik faoliyatida kutiladigan natijalarni oldindan aniqlash; tahlil materiallariga asosan ishlab chiqarishda aniqlangan kamchiliklarni tuzatishga qaratilgan tadbirlarni ishlab chiqish.
   
3. 
   6 bosqich: Biznes-rejaning tig’izligi va asoslanganligini baholash va uning bajarilishini nazorat qilish; erishiladigan natijalarni oldindan aytib berish; erishilgan natijalarga ob’ektiv baho berish ; korxona faoliyatiga bog’liq va bog’liq bo‘lmagan sabablarni aniq belgilash; rezervlarni aniqlash va ularni ishlab chiqarishga jalb etish, kelgusida rejalashtirish uchun asos (baza)ni aniqlash; optimal boshqaruv qarorlarini qabul qilish uchun tahliliy variantlarni tayyorlash.
   
4. 
   7 bosqich: Tahlilning ob’ekti, maqsadi va vazifalari belgilab olinadi, tahlil rejasi tuziladi; tahlil ob’ekti tavsiflanadigan sintetik va analitik ko‘rsatkichlar ishlab chiqiladi; tahlil uchun zarur bulgan axborotlar yig’iladi va tayyorlanadi (ishonchliligi tekshiriladi, taqqoslanma ko‘rinishga keltiriladi); xo‘jalik faoliyatining natijalari biznes reja, o‘tgan yil, ilg’or korxonalar ko‘rsatkichlari bilan taqqoslanadi; omilli tahlil o‘tkaziladi va natijaviy ko‘rsatkichlarga omillar ta’siri hisoblanadi; ishlab chiqarish samaradorligini oshirishda foydalanilmayotgan va istikboldagi imkoniyatlar aniqlanadi; turli omillar ta’sirini va aniqlangan ishlatilmayotgan imkoniyatlarni hisobga olib, xo‘jalik faoliyatini baholash amalga oshiriladi va ulardan foydalanish bo‘yicha aniq tadbirlar belgilanadi.
   

8. 
   Ko’rsatkichlarni optimallashtirish usullariga qaysilar kiradi?
   

1. 
   Taqqoslash, Nisbiy miqdorlarni hisoblash, O’rtacha miqdorlarni hisoblash, Grafik usulda tasvirlash, Integral, Balans usuli.
   
2. 
   Iqtisodiy matematik usullar, Ommaviy xizmat ko’rsatish, Operatsiyalarni tadqiq qilish, O’yinlar nazariyasi, Matematik dasturlash.
   
3. 
   Iqtisodiy matematik usullar, Stoxastik omilli tahlil o’tkazish usullari, Guruhlash, Indeks, Integral, O’yinlar nazariyasi.
   
4. 
   Guruhlash, Matematik dasturlash, Ommaviy xizmat ko’rsatish, Komponentli tahlil.
   

9. 
   Deterministik omilli tahlil o’tkazish usullari.
   

1. 
   Guruhlash, Matematik dasturlash, Ommaviy xizmat ko’rsatish, Komponentli tahlil, Korrelyatsion tahlil, Dispersion tahlil.
   
2. 
   Indeks, Integral, Proporsional taqsimlash, Zanjirli bog’lanish, Absolyut miqdorlardagi tafovutlar, Nisbiy miqdorlardagi tafovutlar.
   
3. 
   Korrelyatsion tahlil, Dispersion tahlil, Komponentli tahlil, Zamonaviy ko’p o’lchamli tahlil.
   
4. 
   Stoxastik omilli tahlil o’tkazish usullari, Ko’rsatkichlarni optimallashtirish usullari, An’anaviy usullar, Deterministik omilli tahlil o’tkazish usullari.
   

10. 
    Balans usulidan keltirilgan tovarlar (ishlab chiqarilgan) hajmi qaysi formula orqali aniqlanadi?
    

1. 
   K=S-B+Qo-Qb
   
2. 
   K=S+B+Qo+Qb
   
3. 
   K=S+B+Qo-Qb
   
4. 
   K=S+B-Qo-Qb
   

11. 
    Balans usulidan boshqa chiqarilgan tovarlar hajmi qaysi formula orqali aniqlanadi?
    

1. 
   B=S-K+Qo-Qb
   
2. 
   B=K-S-Qo-Qb
   
3. 
   B=K+S+Qo+Qb
   
4. 
   B=K-S-Qo+Qb
   

12. 
    Balans usulidan davr oxiriga tovarlar qoldig’i qaysi formula orqali aniqlanadi?
    

1. 
   Qo= S+B+Qb-K
   
2. 
   Qo= Qb+K-S-B
   
3. 
   Qo= S+B-Qb-K
   
4. 
   Qo= S+B+Qb+K
   

13. 
    Balans usulidan sotilgan tovarlar hajmi qaysi formula orqali aniqlanadi?
    

1. 
   S=Qb+K-B-Qo
   
2. 
   S=Qo-B-Qb+K
   
3. 
   S=Qo-B+Qb+K
   
4. 
   S=Qb+K+B-Qo
   

14. 
    Iqtisodiy tahlilning metodi.
    

1. 
   Xo‘jalik faoliyatida ob’ektiv (tashqi) va sub’ektiv (ichki) omillar ta’sirida sodir bo‘lgan, bo‘layotgan va bo‘ladigan ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni ma’lumotlar manbaida ifodalangan ko‘rsatkichlar tizimi (sistemasi) orqali uning holatiga baho berish va yaxshilash yo‘llarini ishlab chiqishni o‘rganish.
   
2. 
   Nazariya, ta’limot va amaliyotni o‘rganishdagi yondashuv yo‘llari.
   
3. 
   Xo‘jalik yurituvchi sub’ekt faoliyatiga baho berish, uning iqtisodiy samaradorligini oshirish yo‘llari yoki imkoniyatlarini izlab topish maqsadida unda ro‘y bergan iqtisodiy voqea-hodisalarni doimiy harakatda, o‘zgarishda, ya’ni dialektikaga tayanib, iqtisodiy ko‘rsatkichlar tizimi orqali, ularning o‘zaro bog’liqligi va bog’lanishlarini maxsus usullar, vositalar hamda shakllardan foydalanib tizimiy va kompleks yondashuv asosida o‘rganish, umumlashtirish va qarorlar qabul qilish uchun xulosa hamda tavsiyalar ishlab chiqish.
   
4. 
   Hodisa, jarayonni o‘rganishda umumiylikdan xususiy sari, ya’ni umumiy natijalardan xususiy holatlar sari o‘rganish.
   

15. 
    Metod so’zi qaysi tildan olingan?
    

1. 
   Forscha.
   
2. 
   Lotincha.
   
3. 
   Yunoncha.
   
4. 
   Inglizcha.
   

S	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15
J	B	C	A	A	A	D	D	B	B	C	D	B	A	C	C