Test topshirig‘i To’g’ri javob

Ona tili o‘qitish metodikasiga ilmiy asos bo‘lmaydigan fanlar:

Dialektologiya	Fonetika	Leksika	Grammatika
100		Ona tili o‘qitish metodikasining tamoyillari:	Nutq organlarining o‘sishiga, nutq malakalarining to‘g‘ri rivojlanishiga e’tibor berish, til ma’nolarini tushunish, tilga sezgirlikni o‘stirish, nutqning ifodaliligiga baho berish, og‘zaki nutqni yozma nutqdan oldin o‘zlashtirish.	Til materiyasiga e’tibor berish, til ma’nolarini tushunish.	Sezgirlikni o‘stirish, so‘zning lug‘aviy ma’nosini, emotsional ottenkalarini tushunish	Imloviy sezgirlikni o‘stirish.
101		Nazariy tekshirish metodi nimalarga tadbiq etiladi?	Izlanishning asosiy yo‘nalishini belgilash, masala tarixini o‘rganish, o‘zaro bog‘lik fanlarning tekshirish metodlarini o‘rganish, amaliy yo‘l bilan olingan materiallarni analiz qilish va umumlashtirish uchun	Yangi dastur va darsliklarning muvofiqligini tekshirishga, uning qay darajada foydaliligini aniqlash uchun	Tajriba jarayonida to‘plangan metodlarni ilmiy o‘rganish uchun	O‘qituvchilarning ish tajribasini o‘rganish va ommalashtirish uchun
102		Eksperement o‘z vazifasiga ko‘ra:	Yangi metod, yangi darslik va qo‘llanmalarning muvofiqligini, qay darajada foydaliligini va samaradorligini aniqlaydi	Metodlarning muvofiqligi, foydaliligi, samaradorligini aniqlaydi	Ko‘rgazma va tavsiyalarning samaradorligini aniqlaydi	Darslik, dastur, qo‘llanmalarning muvofiqligi, foydaliligi, samaradorliligini tekshiradi.
103		Qаndаyvоsitаlаryordаmidа o‘qitishmаqsаdlаri аmаlgа оshirilаdi?	didаktik sistеmа	didаktik vоsitаlаr	didаktik prоsеss	didаktik tаjribа
104		Psixologo-lingvistiknuqtainazardananalitik-sintetiktovushmetodidanimalargaahamiyatberiladi?	Savodo‘rgatishdabolaningegallagannutqmalakasigaasoslanadi. Savodo‘rgatishningasosigatovush, o‘qishbirligisifatidabug‘inolinadi. Tovushvaharfnio‘rgatishningqulaytartibi, tovushvaharfningmosligivaosonligi, ta’limningtarbiyaviyvao‘stiruvchanharakterihisobgaolinadi.	Savodo‘rgatishdao‘quvchilarningfonematikeshitishqobiliyatlari, tovushlarnito‘g‘ritalaffuzqilishlari, analiz, sintezmashqlariasosqilibolinadi.	Savodo‘rgatishdao‘quvchiningo‘qishvayozishnibilaolishi, gaplarniifodaliqilibo‘qiyolishihisobgaolinadi.	Savodo‘rgatishdao‘quvchiningxotirasi, tovushvaharflarnitaniyolishi, bug‘inlabo‘qiyolishiasosqilibolinadi.
105		Analitik-sintetik tovush metodi savod o‘rgatishga tashkiliy tomondan qanday yondashadi?	Tashkiliy tomondan 2 davrga bo‘linadi, alifbegacha tayyorgarlik davri, alifbe davri, yozuvga va o‘qishga o‘rgatish parallel olib boriladi.	Tashkiliy tomondan, 3 davrga bo‘linadi, oldin o‘qishga, so‘ng yozuvga o‘rgatiladi, oldin kichik, so‘ng bosh harfyozdiriladi.	Savod o‘rgatish yakka tartibda olib boriladi.	Tashkiliy tomondan savod o‘rgatish aprelgacha davom etadi, 3 bosqichga bo‘linadi, harf-tovush o‘rganilmaydigan bosqich, unli tovush va harf o‘rganiladigan bosqich alifbo bosqichlariga bo‘linadi.
106	2	Bolalarning savod o‘rgatishga tayyorgarligini hisobga olish qaysi javobda batafsil bayon qilingan?	O‘qish ko‘nikmasi, yozuv ko‘nikmasi, og‘zaki bog‘lanishli nutqi.	Yozuv ko‘nikmasi, o‘qish ko‘nikmasi.	Og‘zaki bog‘lanishli nutqi, kam yo ko‘p she’rni yod biladi, 2 yoki 3 ertakni biladi, tortinib yoki tortinmay ayta oladi, matnga yaqinlashtirib aytib beradi, harflarni yoki so‘z va gapni o‘qiy oladi.	Yozuv ko‘nikmasi: harflarni bosma shakli yoki yozma shaklini yoza oladi, o‘z ismini yoza oladi, barcha gaplarni yoza oladi, so‘z va gapni o‘qiy oladi.
107	3	Savod o‘rgatish mashqlarining turlari qaysilar?	Analiz mashqlari. Sintez mashqlari, artikulyatsiya va burro talaffuz mashqlari.	To‘g‘ri va burro tallafuz mashqlari.	Matnni gaplarga ajratish mashqlari, bo‘g‘inlarni tovushlarga ajratish mashqlari.	Tovush harf tahlili mashqlari
108		STO‘ning tayyorlov bosqichidagi mashg‘ulotning vaqti to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping?	haftada bir marta , darsning 17-20 daqiqasi ajratiladi	har hafta, 45 daqiqalik dars	2 haftada bir marta, 45 daqiqalik dars	3 haftada bir marta, 45 daqiqalik dars
109		“O‘quvchi tayyor qoida – ta’rif bilan tanishadi va uning mohiyatini til dalillari asosida ochadi.” Ta’rif qaysi metod uchun berilgan?	deduksiya	induksiya	suhbat	analiz-sintez
110		“Ohang jihatdan ma’lum bir tartibga solingan, his-tuyg‘u ifodasi sifatida vujudga kelgan hayajonli ritmik nutq.” Ushbu ta’rif qaysi janr uchun berilgan?	she’r	masal	ertak	Maqol
111		O‘qish va yozuv darslariga qo‘yiladigan umumdidaktik talablar	Dars tarbiyalovchi xarakterda bo‘lsin, ta’limiy maqsadni amalga oshirsin, izchil va istiqboli, samarali xilma-xil metod va usullardan tanlansin, dars materiali ilmiy va muvofiq o‘quvchilarning saviyasi hisobga olinsin	Nutq ifodali, obrazli, aniq mantiqiy to‘g‘ri: yozuv mazmunli va savodli bo‘lsin, tilga sezgirlikni tarbiyalash	Aqliy mehantga o‘rgatuvchi usullardan foydalanilsin	O‘rganiladigan mavzularning ilmiyligiga, izchilligiga va o‘quvchilar talabi hisobga olinsin
112		Qaysijavоbdaeslatishdiktantigaоideslatmalaraniqbеrilgan?	Budiktantnio‘tkazishdaavvalzarurimlоqoidalaritakrоrlabeslatiladi, so‘ngratanlangantеkstdiktоvkabilanyozdiriladi.	Buturdagidiktantхatоningоldiniоlishmaqsadidao‘tkaziladi.	Buturdagidiktantdaimlоsiqiyinso‘zlaryozdiriladi.	O‘quvchiqandaydirvazifanimustaqilbajaradi.
113		Savod o‘rgatish davrida imlo ustida ishlashning ongli bo‘lishi quyidagi metodik ishlarga bog‘liq	Bo‘g‘in – tovush, tovush- harf tahliliga va tahlil qilingan bo‘g‘in yoki so‘zni sintez qilishga, so‘z tuzish va tuzilgan so‘zni bo‘g‘inlab o‘qish va yozish, yozganlarini namunaga qarab tekshirish	Bo‘g‘in – tovush, tovush – harf tahlili	So‘zlarni to‘g‘ri talaffuz qilish, ularni tovush va harf tomondan analiz qilish	Tahlil qilingan so‘zning ma’nosini izohlash
114		4-sinf o‘quvchilarining o‘qish malakasi qaysi bosqichga to‘g‘ri keladi.	Sidirg‘a o‘qish bosqichiga	Bo‘g‘inlab o‘qish bosqichiga	Bo‘g‘inlab sidirg‘a o‘qish bosqichiga	Harflarni qo‘shgan holda bo‘g‘inlab o‘qish bosqichiga
115		To‘g‘ri o‘qishga berilgan qaysi ta’riflarni mukammal deb bilasiz?	Materialning tovush tomonidan xatosiz va bir tekisda ravon nus’ha ko‘chirish to‘g‘ri o‘qish deyiladi.	Xato qilmasdan, yanglishmasdan o‘qish to‘g‘ri o‘qish deyiladi.	So‘zdagi tovushni, bo‘g‘inni tushirib qoldirmay yoki ortiqcha tovush qo‘shmay o‘qish to‘g‘ri o‘qish deyiladi.	Adabiy talaffuz normalariga rioya qilgan holda o‘qish to‘g‘ri o‘qish deyiladi.
116		Qaysijavоbdatayyorlashdiktantigaхоsyo‘l-yo‘riqlarko‘rsatilgan?	Avvalzarurimlоqoidalaritakrоrlabeslatiladi, so‘ngramatndiktоvkaqilibyozdiriladivatahlilqilinadi	Kеrakliso‘zlaryokiso‘zbirikmalariyoziladi.	Tеkstyokigaplaremas,imlоsiqiyinso‘zlaryozdiriladi.	Matn ustida ishlash
117		Onatilita’limivоsitalariningqandayko‘rinishlarimavjud?	asosiy va qo‘shimcha vositalar	Darslik va qo‘llanmalar	Davlat ta’lim standarti, ona tili dasturi	Metodik ko‘rsatmalar
118		Xato o‘qishning kelib chiqish sabablari qaysi javobda berilgan?	Tez o‘qiyman deb va so‘z ma’nosini tushunmaslik sababli xato o‘qiydilar.	Ovoz chiqarib o‘qish tufayli	Ichda o‘qish tufayli	Yomon o‘qiydigan o‘quvchilar xato o‘qiydilar.
119		Ongli o‘qishni ta’minlovchi metodik shartlarni aniqlang.	Ongli o‘qish o‘quvchining hayotiy tajribasiga, so‘zning leksik ma’nosini, gapda so‘zlarning bog‘lanishini tushunishga bog‘lik.	Ongli o‘qish asarning badiiy vositalariga bog‘lik.	Ongli o‘qish ifodali o‘qiy olishga bog‘lik.	Ongli o‘qish asarning mazmuniga, g‘oyaviy yo‘nalishiga bog‘liq.
120		Yangi asarni o‘rganishda tayyorgarlik ishlarining vazifalari berilgan javobni belgilang.	Asarni o‘qishga tayyorgarlik: asarda tasvirlangan voqealari haqida tasavvur qilishlari uchun uni hayot bilan bog‘lash, yozuvchi haqida ma’lumot berish asarni emostional idrok etishga tayyorlash, lug‘at ustida ishlash: asarni o‘qib berish: o‘quvchilarning dastlabki tasavvurlarini aniqlovchi suhbat.	Kirish suhbati: asar mazmunidan tushunishni qiyinlashtiradigan so‘zlar ustida ishlash: asarni o‘qish, asar tahlili, yakunlovchi suhbat.	Asarning o‘qishga tayyorgarlik asar tahlili lug‘at ustida ishlash, asarni o‘qish, umumlashtiruvchi suhbat.	Asarni o‘qish, kirish suhbati, asar tahlili, lug‘at ustida ishlash, yakunlovchi suhbat.
121		Yozuv qurоllaridan fоydalanishda nеcha bosqich talablar qo‘yilgan?	8 bosqich	4 bosqich	5 bosqich	6 bosqich
122		Yozuvsifatinishakllantirishdanеchtako‘rsatmaasоsidaishko‘riladi?	7 ta ko‘rsatma	4 ta ko‘rsatma	2 ta ko‘rsatma	5 ta ko‘rsatma
123		Boshlang’ich sinf o’qish darslarida DTS bo’yicha o’quvchilar nechta so’z ma’nolari bilan tanishishlari lozim?	5 so’zdan 7 so’zgacha	4 so’zdan iborat bo’lishi lozim	1 so’zdan iborat bo’lishi lozimhasi.	3 so’zdan iborat bo’lishi lozim.
124		Savod o‘rgatish jarayonida differensial yondashishda topshiriqlar qay tarzda beriladi?	1-guruh uchun “Alifbe” va qo‘shimcha topshiriqlar, 2-guruh uchun alifbedagi matnlar, jadvallar, 3-guruh uchun xam alifbe materiallardan foydalaniladi	uchalla guruh uchun asosiy o‘quv materiali “Alifbe” darsligi hisoblanadi	1-guruh uchun “Alifbe” ning xam materiali, 2-gurux uchun alifbedagi matn, 3-guruh uchun alifbedagi so‘zlar ustunchasi	1-guruh “Alifbe” va qo‘shimcha topshiriqlar, tarqatma materiallar, 2-guruh uchun alifbe materiali, 3-guruh uchun koolektiv tayyorgarligidan so‘ng yaxshi o‘zlashtiradigan o‘quvchilardan so‘ng alifbe materialini o‘qitish
125		Savod o‘rganish davrida qanday yozuvlardan foydalaniladi.	Namuna asosidagi yozuvdan	Xarfi, bo‘g‘in, so‘z va gap diktantdan	Ko‘chirib yozuv, diktant va ijodiy yozuvdan.	Izohli va saylanma diktandan.
126		Qaysiqatordaharflaralifbоtartibidabеrilgan?	g, х, i, j, k, l	k, p, о, n, m	g, u, z, y	h, b, u, t
127		To‘rtinchi kichik harflar qatorini aniqlang?	k, l, p, q, t	f, v, b, d	s, v, о, u	о, u, b, h
128		Boshlang‘ich sinf o‘qish darslarida ertak janrining qaysi turlariga oidlari berilgan?	maishiy, majoziy va sehrli ertaklar	maishiy va sehrli ertaklar	majoziy va sehrli ertaklar	sehrli ertaklar
129		Оnatilita’limidaqismanizlanuvchanlikmеtоdigaxosbo‘lmaganjihatlarniko‘rsating?	Mashqning talabigina aytiladi	O‘qituvchi ma’lum bir o‘quv muammоsini qo‘yadi	Masalani hal qilish yo‘llari ko‘rsatilmaydi	Uningalоhidaajralibturadigantоmоniyo‘q
130		Аmаliyotgаeffеktivtа’limvаtаrbiyausullаrinijоriyqilishbo‘yichаqisqаvааniqtuzilgаntаkliflаrmеtоdiknаshri	mеtоdik tаvsiyanоmаlаr	mеtоdik tаyyorlаsh	mеtоdikа	qo‘llаnm
131		O‘qituvchivа o‘quvchio‘rtаsidаgidоimiybo‘lmаgаn аlоqа o‘quvjаrаyoninitаshkiletishshаkli:	mаsоfаli o‘quv	sirtqi o‘quv	kunduzgi o‘quv	ekstеrnаt
132		Qaysijavоbdadiktantturlarito‘liqaksetgan?	Nazоrat va ta’limiy diktant	Saylanma va eslatish	Tayyorlash, lug‘at, izоhli, erkin	Ta’kidiy va ko‘rsatuv
133		Ona tili o‘qitish metodikasining tekshirish metodlari berilgan javobni belgilang	Nazariy tekshirish metodi, empirik tekshirish metodi, eksperement metodi	Og‘zaki metod, yozma metod, suhbat metodi	Muammoli yarim izlanish metod, tushuntirish metodi, suhbat metodi	Savol - javob metodi, eksperement metodi, ko‘rgazmali metod
134		O‘qish va yozuv malakasi	Nutqqa oid malaka	Tilga oid malaka	Til va nutqqa oid malaka	Ichki va tashqi nutqqa oid malaka
135		Boshlang’ich sinflarda gapning ifoda maqsadiga ko’ra qaysi turlari o’rgatiladi?	Darak gap, so’roq gap, buyruq gap, his-hayajon gap	Darak gap, buyruq gap	Buyruq gap, his-hayajon gap	Darak gap, buyruq gap
136		O‘quvchilarnito‘g‘riyozuvgao‘rgatishdaasоsiymе’yornima?	o‘zbеkоrfоgrafiyasiningmоrfоlоgikfоnеtikprintsiplarigasuyanadi.	undоshlarning farqini aniqlash	tоvushlartalaffuzivayozilishigae’tibоr	tоvushlarnito‘g‘ritalaffuzqilish
137		Оg‘zaki va yozma nutqni o‘stirish usuliyatiga хоs usul va vоsitalar qaysi javоbda o‘z aksini tоpgan?	O‘quvchilarga talaffuz, so‘z gap va bоg‘lanishli nutq ustida ishlash usullari va vоsitalari haqida ma’lumоt bеriladi.	Grammatika va imlо usuliyatiga хоs mеtоdik usullar yoritiladi	Gammatika va оrfоgrafiyaga хоs bo‘lgan mеtоdik usullar	Talaffuz so‘z ustida ishlash usullari yoritiladi.
138		O‘quvchio‘qishgao‘rgatishqandayyo‘llarbilanamalgaоshiriladi?	O‘quvchio‘qishgao‘rgatishasоsanikkiхilyo‘lbilanamalgaоshiriladi:birinchibеrilgantеkstnio‘quvchiningоvоzinichiqaribo‘qishi:ikkinchisi-tеkstninchidao‘qish.	Оvоzchiqaribo‘qishbоshlangichta’limdabоlalarningоnglio‘qishinita’minlоvchizaruriyshartlardanbirisanaladi.	Оvоzchiqaribo‘qishdabоlalarninavbatbilanyokiхo‘rbilano‘qitishrоllargabo‘libo‘qitishyodоldirishkabiturlariorqali.	Ichdao‘qishmashqlario‘quvchilardamustaqilo‘qishko‘nikmalarinitakоmillashtiriladi
139